Πεντέλη, μια απ’τα ίδια – γράφει ο Γιώργος Πένταρης

Σχεδίαζα να γράψω κάποιες σκέψεις με αφορμή τις ολιγοήμερες διακοπές μου στην Λέσβο, αλλά δεν μπορώ να μη γράψω για την καταστροφική πυρκαγιά στην Ανατολική Αττική. Τις σκέψεις για την Λέσβο επιφυλάσσομαι για το επόμενο άρθρο. Έχουμε λοιπόν τρίτη καταστροφική πυρκαγιά στην Πεντέλη, το φαλακρό βουνό θα έλεγα. Η φωτιά ξεκίνησε πάλι από το Νταού Πεντέλης την Τρίτη 19 Ιουλίου όπως ξεκίνησε και το 2018 στις 23 Ιουλίου με αποτέλεσμα τότε να καούν 103 συμπολίτες μας.

Κάθε φορά που γράφω για τις πυρκαγιές, αισθάνομαι ότι ζω ένα déjà vu (αίσθηση ότι έχει κάποιος ξαναζήσει την ίδια κατάσταση). Αυτό το déjà vu δεν αναφέρεται μόνο σε μένα αλλά στα ΜΜΕ που καλύπτουν τις πυρκαγιές με σπαραξικάρδιο τρόπο, για την επέμβαση των πυροσβεστικών μέσων και την έλλειψη οργάνωσης, αλλά και το χειρότερο με την καταστροφή περιουσιών.
Ας με διορθώσουν οι αναγνώστες, αλλά δεν έχω ακούσει τί έγινε με αυτόν που κατηγορήθηκε ότι έβαλε την φωτιά στο Νταού Πεντέλης το 2018 για να κάψει, κατακαλόκαιρα, χόρτα την στιγμή που υπάρχει ρητή απαγόρευση ανάματος φωτιάς από 1η Μαίου μέχρι 30η Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο. Αναρωτιέμαι, έγινε δίκη, ήταν αθώος ή ένοχος, είναι φυλακή, πού είναι τέλος πάντων αυτός ο άνθρωπος που ευθύνεται για 103 θύματα; Ποιοί είναι αυτοί που ευθύνονται για την καταστροφή περιουσιών εκατομμυρίων ευρώ; Βγήκε το εισαγγελικό πόρισμα για το Μάτι και κατηγορούνται 13 άτομα της Πυροσβεστικής. Δίκη δεν έχει γίνει και οι κατηγορίες και οι κατηγορούμενοι αλλάζουν συνεχώς. Από κακουργηματικές πράξεις μετατράπηκαν σε πλημμελήματα. Ένα μπέρδεμα δηλαδή…
Η μισή Πάρνηθα πέρυσι μαζί με το Τατόι καταστράφηκαν για πλάκα. Έχουμε ένα πόρισμα από την Πυροσβεστική ότι φταίει ο πυλώνας της ΔΕΗ ΧΑ-44 που είχε ύψος περίπου 25 μέτρων και τα δέντρα που βρίσκονταν στην περιοχή δεν ήταν κοντά στους αγωγούς, ούτε πλησίαζαν αυτούς. Ούτε υπήρχε υψηλή βλάστηση. Ο ΑΔΜΗΕ αρνείται και επιφυλάσσεται παντός νόμιμου δικαιώματός του και …that’s it. Τελικά κατηγορούμενος δεν υπάρχει; Την περασμένη εβδομάδα κάηκε η περιοχή στο χωριό Κορυφή Ηλείας. Ο λόγος είναι ότι είχαν βάλει σε δασώδη περιοχή χασισοφυτεία και βλέποντας το ελικόπτερο της αστυνομίας που ερευνούσε για τέτοιες φυτείες, οι «καλλιεργητές» έβαλαν φωτιά! Βέβαια αυτό δεν γίνεται για πρώτη φορά στην περιοχή, αλλά ποτέ δεν άκουσα να συλληφθούν και να δικαστούν οι υπεύθυνοι.
Τώρα, για την πρόσφατη φωτιά στην Πεντέλη και γενικά στην Ανατολική Αττική θα πρέπει να περιμένουμε απόδοση ευθυνών ή όχι; Η κυβέρνηση μιλά για πιθανό εμπρησμό. Αν δεν είναι εμπρησμός δεν υπάρχουν υπεύθυνοι; Δεν πρέπει να βαυκαλιζόμαστε, για κάθε φωτιά υπάρχει και υπεύθυνος. Οι αυταναφλέξεις είναι ελάχιστες και αν είχαμε μόνο αυτές τότε δεν θα υπήρχε κανένα πρόβλημα. Αν ξεκινήσει φωτιά από αυτανάφλεξη σε χωματερή δεν υπάρχει υπεύθυνος, κύριοι; Ο δήμαρχος τί ρόλο παίζει τότε; Έχασε κανένας το σπίτι του εξ αιτίας αυτού; Όχι βέβαια, η φωτιά άναψε μόνη της. Ούτε ο δήμαρχος είναι υπεύθυνος, ούτε η δημοτική αντιπολίτευση, ούτε και οι κάτοικοι που αντιδρούν, ο καθένας για τους λόγους του, αν πάει κάπου να γίνει μια σωστή χωματερή και πετάνε όπου βρουν τα σκουπίδια, σε χαράδρες, λαγκάδια, χωράφια, βουνά, κάνοντας την χώρα ένα απέραντο σκουπιδαριό με μια από τις αναμενόμενες συνέπειες που είναι οι αυταναφλέξεις.

Έχουμε λοιπόν ένα δεδομένο που είναι η μη τιμωρία και απόδοση ευθυνών σε αυτουργούς, αλλά και σε ηθικούς αυτουργούς. Η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και έχουμε χρέος όχι ως κράτος μόνο, αλλά και ως κοινωνία να προστατεύσουμε το περιβάλλον ελαχιστοποιώντας τις δικές μας καταστροφικές παρεμβάσεις. Ένας τρόπος να το κάνουμε είναι να κηρυχτεί το άναμμα φωτιάς κατά την διάρκεια αντιπυρικής περιόδου σε κακουργηματική πράξη χωρίς μετατροπή ποινής και με κατάσχεση της περιουσίας του καταδικασθέντα. Πρέπει σε αυτή την περίπτωση να καταργηθεί η έννοια του πλημμελήματος. Μην ξεχνάτε ότι έχουμε πολλές εκατοντάδες μεγα-πυρκαγιές από εργασίες ηλεκτροσυγκολλήσεων, λειαντικών τροχών, κάπνισμα μελισσιών από μελισσοκόμους κτλ. Πρέπει να κηρυχτούν κακουργηματικές πράξεις οι ενέργειες αυτές, γιατί εκτός αυτού υπάρχουν και τρόποι να γίνονται αυτές οι δουλειές με μηδενικό κίνδυνο πυρκαγιάς.
Ένα άλλο θέμα. Για άλλη μια φορά απουσίασε και φέτος η καθημερινή, αλλά και πολλαπλή ενημέρωση των πολιτών για το ζήτημα της πυρκαγιάς. Ο πολίτης πρέπει να καταλάβει ότι θα υπάρχουν δρακόντιες ποινές για το άναμμα φωτιάς, το πέταγμα τσιγάρου ή μπουκαλιού από το αυτοκίνητο, η παράνομη εναπόθεση σκουπιδιών και τόσα άλλα. Η ενημέρωση θα πρέπει να αγγίζει τα όρια της τρομοκρατίας όχι μόνο ως προς την ζημιά που προκαλείται, αλλά και ως προς τις συνέπιες που θα έχει αυτός και η περιουσία του από ενδεχόμενη φυλάκιση και αμετάκλητη κατάσχεση. Η Πολιτική Προστασία επέλεξε μια απαλή, soft ενημέρωση στην τηλεόραση για να αποφεύγουμε το άναμμα της φωτιάς. Εκεί μια όμορφη και ατσαλάκωτη πυροσβετίνα με γαλάζια μάτια μας λέει να μην ανάβουμε φωτιές. Στο μυαλό μας μένει η πυροσβεστίνα και όχι το μήνυμα. Soft ενημέρωση για soft λαό.
Επειδή όμως πάντα θα υπάρχουν εκούσιοι ή ακούσιοι εμπρησμοί, αυταναφλέξεις κτλ, όσο σκληροί νόμοι και αν υπάρχουν είναι προφανές ότι χρειάζονται οι οργανωμένες πυροσβεστικές υπηρεσίες και μέσα. Έχει μεγάλο ενδιαφέρον η έκθεση του καθηγητή Οικολογίας των Πυρκαγιών στο Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ Γκ. Γκολντάμερ, που τοποθετήθηκε από τον κ. Τσίπρα, επικεφαλής μιας πολυμελούς επιστημονικής επιτροπής για τις δασικές πυρκαγιές λόγω της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι.
Μερικά βασικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι το κατακερματισμένο σύστημα προστασίας και ανταπόκρισης, η πολυδάπανη και αναποτελεσματική καταστολή πυρκαγιών με έμφαση στη χρήση της εναέριας πυρόσβεσης εις βάρος της πρόληψης και της αξιοποίησης των επίγειων μέσων κατάσβεσης και η μεταβίβαση το 1998 των αρμοδιοτήτων από τη Δασική Υπηρεσία στην Πυροσβεστική Υπηρεσία.
«Είναι ενδεικτικό, μας λέει η έκθεση, ότι στην πρόληψη των πυρκαγιών συμμετέχουν 45 συναρμόδιοι φορείς που πρέπει να συντονιστούν σε ένα κοινό πλαίσιο. Επίσης, από τα στατιστικά στοιχεία προκύπτει ότι το 75% των καμένων εκτάσεων οφείλεται σε πυρκαγιές που ξεπερνούν τα 10.000 στρέμματα, οι οποίες αντιστοιχούν στο 4% του συνόλου των πυρκαγιών».
Ο κατάλογος των αδυναμιών είναι μακρύς: έλλειψη ενιαίου και κοινού σχεδιασμού αντιπυρικής προστασίας, απουσία εγκεκριμένων και τεκμηριωμένων τοπικών αντιπυρικών σχεδίων, άναρχη και απρογραμμάτιστη δόμηση δασικών εκτάσεων και δημιουργία ζωνών μείξης δασών – οικισμών γύρω από μεγάλα αστικά και τουριστικά κέντρα, περιστασιακή ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των πολιτών και αναποτελεσματική οργάνωση του εθελοντισμού.
Όντως αυτή η έκθεση εντοπίζει το πρόβλημα, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει προς αυτή την κατεύθυνση καμιά πρόοδος και αμφιβάλω αν η ΝΔ την γνωρίζει, επειδή βλέπετε έγινε επί ΣΥΡΙΖΑ. Θα σας αναφέρω το εξής: Η φωτιά στο Νταού Πεντέλης το 2018 ξεκίνησε στις 16:41 και το πρώτο ελικόπτερο πήγε μετά από 20 λεπτά να ρίξει νερό, αλλά ήδη η φωτιά είχε ξεφύγει.
Αν θα δείτε το σχετικό Video https://www.youtube.com/watch?v=eqilYxp49sU (Copyright της Καθημερινής) εύκολα θα καταλάβετε ότι αν υπάρχει ένα καλά μελετημένο και απλό σχέδιο θα είναι δυνατή όχι μόνο η πρόληψη, αλλά και η έγκαιρη αντιμετώπιση της φωτιάς.
Για παράδειγμα αν είχαμε σε επιφυλακή ένα αεροπλάνο στο Τατόι, ένα στην Ελευσίνα, ένα στο αεροδρόμιο Βενιζέλος και ένα εναέρια περιπολία, η φωτιά σε όλες τις περιπτώσεις θα μπορούσε εύκολα να αναχαιτιστεί γιατί θα γινόταν η πρώτη ρίψη και με άμεση ειδοποίηση των άλλων τριών θα είχαμε άμεση επέμβαση εντός 5 λεπτών. Έτσι και ούτε Μάτι θα είχαμε ούτε Τατόι ούτε Κινέτα κτλ. Αν μου πει κάποιος αρμόδιος ότι το σχέδιο που προτείνω δεν δουλεύει, ανταπαντώ το δοκίμασε ή έχει άλλα καλύτερα σχέδια και δεν τα γνωρίζουμε;
Ας ελπίσουμε του χρόνου να μη βρεθούμε στην ανάγκη να ξαναγράψουμε για πυρκαγιές γιατί θα αναδημοσιεύσω αυτό το άρθρο…