Μια εικόνα, τρεις λέξεις, γράφει ο Θανάσης Καμπισιούλης

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Μια εικόνα, τρεις λέξεις, γράφει ο Θανάσης Καμπισιούλης

Σε κάθε συζήτηση με τον πατέρα μου για τις δυσκολίες της ζωής, όπως καταλαβαίνετε, είμαι πάντα χαμένος. Δεν έχω πολλά περιθώρια όταν μιλάω με έναν άνθρωπο που γεννήθηκε κάποια χρόνια πριν από τον πόλεμο του 1940. Οι δυσκολίες που ξεπέρασαν είναι σαν να ανέβηκαν στην κορυφή του Ολύμπου, την ώρα που εμείς προσπαθούμε να ανέβουμε τον …Λυκαβηττό. Τώρα, αν ο Πούτιν προσπαθεί να εξισορροπήσει αυτή «την αδικία» και γεμίσει και τη δική μας γενιά με μεγαλύτερες δυσκολίες και προβλήματα, είναι κάτι που θα το δείξουν οι επόμενοι μήνες.

Έτσι, οφείλουμε τον απαιτούμενο σεβασμό μιλώντας με ανθρώπους αυτής της ηλικίας. Όχι μόνο επειδή κατάφεραν να μην τους ρίξουν κάτω τα προβλήματα, αλλά επειδή ποτέ δεν έχασαν την ελπίδα, μα κυρίως το πάθος τους για ό,τι έκαναν. Ένας τέτοιος άνθρωπος είναι και ο Σταύρος Ξαρχάκος. Δεν είχε συμπληρώσει τα δυο έτη (γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1939) όταν ξεκίνησε ο πόλεμος του 1940. Κατάφερε να γίνει ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες συνθέτες του έντεχνου και λαϊκού μας τραγουδιού.
Οι επιτυχίες και οι διακρίσεις του πάρα πολλές και σημαντικές. Το ίδιο και οι βραβεύσεις του. Έχει βραβευτεί πολλές φορές σε κινηματογραφικά και μουσικά φεστιβάλ, όπως το Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Το Μάιο του 1994 ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Adelphi της Νέας Υόρκης. Στις αρχές του 1995 ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση της «Κρατικής Ορχήστρας Ελληνικής Μουσικής». Τον Δεκέμβριο του 2019 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτορας στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Μια τελευταία βράβευση ήταν την περασμένη εβδομάδα η ανακήρυξή του ως Επίτιμου Δημότη της Σύρου. Αμέσως μετά, όπως σίγουρα έχετε δει από ένα βίντεο που έχει κυκλοφορήσει στο διαδίκτυο, ο αεικίνητος Σταύρος Ξαρχάκος απομακρύνεται από το τραπέζι όπου γευμάτιζε. Γυρίζει την καρέκλα του προς την πλευρά μιας παρέας παιδιών που κρατούν στα χέρια τους τα μουσικά όργανα, έτοιμοι όλοι να παίξουν τον ύμνο του νησιού, την Φραγκοσυριανή του Μάρκου Βαμβακάρη. Κάθονται αμφιθεατρικά γύρω από τον συνθέτη και όταν δίνει το σύνθημα ξεκινούν να παίζουν, συγκεντρώνοντας τα βλέμματα όλων.
Σε κάποιες στιγμές ο Σταύρος Ξαρχάκος σταματά τους μικρούς μουσικούς, δίνοντας τους μαθήματα για το πώς θα μπορέσουν να αποδώσουν τη μελωδία πιο καλά. Είναι μαθήματα που δύσκολα θα μπορέσουν να ξεχάσουν στη μουσική τους πορεία. Το βασικό όμως δεν είναι οι συμβουλές και οι οδηγίες. Είναι η αγάπη και το πάθος που τους μετέδωσε για αυτό που κάνουν. Αυτό κάνει τη διαφορά! Δεν περιμένουμε από έναν 83χρονο να μας πει 4-5 οδηγίες, συμβουλές. Περιμένουμε όμως κάτι σημαντικότερο. Να μας μεταδώσει τον τρόπο που πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτό που επιλέξαμε να κάνουμε. Το πάθος που πρέπει να δώσουμε, αν θέλουμε να τα καταφέρουμε. «Ο μόνος τρόπος για να γίνει καλή δουλειά είναι να αγαπάς αυτό που κάνεις», έλεγε ο Στηβ Τζομπς.
Ο πολυγραφότατος Γάλλος συγγραφέας, Ονορέ ντε Μπαλζάκ, πίστευε πως: «Όλη η ανθρωπότητα είναι ένα πάθος. Χωρίς πάθος, η θρησκεία, η ιστορία, τα μυθιστορήματα, η τέχνη δεν θα υπήρχαν». Έτσι, αυτοί οι άνθρωποι μας δείχνουν πόσο σημαντική είναι η επιλογή. Να επιλέξουμε αυτό που μας αρέσει και αυτό που μας ολοκληρώνει. Αυτό που μας οδηγεί σε μια ζωή με νόημα και σε μια πορεία προς την εκπλήρωση του ονείρου μας. Για αυτό οι περισσότεροι δεν έκαναν αυτό που αποφάσισαν κάποιοι άλλοι για αυτούς. Επέλεξαν οι ίδιοι τι τους ταίριαζε και τι τους πάθιαζε.»
Όπως λέει και ο Σπύρος Κασιμάτης: «Στο σχολείο, βέβαια, μαθαίνουμε πως για να πετύχουμε χρειάζεται σκληρή δουλειά. Χρειάζεται πράγματι σκληρή δουλειά, όταν δεν υπάρχει όνειρο. Όταν υπάρχει όνειρο, η δουλειά δεν είναι ποτέ σκληρή. Είναι χορταστική! Σκληρή όμως δεν είναι!» Το δύσκολο δεν ήταν να αφήσει την παρέα του ο Ξαρχάκος και να πάει στο διπλανό τραπέζι που ήταν οι ερασιτέχνες μουσικοί. Το δύσκολο θα ήταν να μην τον αφήσουν να πάει δίπλα στα παιδιά για να ενορχηστρώσει και να τραγουδήσει μαζί τους.
Μια παρόμοια περίπτωση είναι και αυτή του μεγαλύτερου εν ζωή καλλιτέχνη του Θεάτρου Σκιών, Θανάση Σπυρόπουλου. Επέλεξε να κάνει αυτό που πραγματικά του άρεσε. Έτσι, παρά την μεγάλη πορεία που έχει διανύσει, ο 90χρονος σήμερα Καραγκιοζοπαίχτης έχει μεγαλύτερο πάθος από όλους τους μικρότερους καλλιτέχνες του Θεάτρου Σκιών. Αυτό που επέλεξε να κάνει είναι ταυτόσημο πλέον με τη ζωή του. Ζει και αναπνέει για τον Καραγκιόζη. Όσοι τον παρακολουθούν, όσοι είναι δίπλα του δεν μαθαίνουν πως να «κουνάνε» τις φιγούρες ή πως να «κάνουν» τη φωνή του Χατζηαβάτη και του Μπάρμπα-Γιώργου. Μαθαίνουν πως αν θέλουν να πετύχουν, πρέπει να αγαπήσουν αυτό που κάνουν και να το κάνουν με όλο τους το πάθος.
Εκτός, λοιπόν, από το ταλέντο και την εργατικότητα χρειάζεται το πάθος. Πάθος είναι να γελάς, να ζεις τη στιγμή, να βγάζεις τα «πρέπει» για λίγο από το μυαλό σου, να ακούς τα «θέλω» σου, να θαυμάζεις τη φύση, μια ταινία, ένα τραγούδι. Πάθος είναι η δημιουργία. Να φτιάξεις κάτι, οτιδήποτε, δικό σου! Να βλέπεις μια διαφήμιση στην τηλεόραση και να μην αγοράζεις το προϊόν, αλλά το συναίσθημα. Να αγαπάς και να συγχωρείς. Πάνω από όλα όμως, να ξέρεις το λόγο που είσαι σε αυτόν τον κόσμο. Να βρεις αυτό που σε ξυπνάει κάθε πρωί και αυτό που γεμίζει τη ζωή σου όλη!
Η ευθύνη για τη ζωή είναι δική μας. Εμείς την φτιάχνουμε, εμείς την οδηγούμε όσο το δυνατόν πιο κοντά στο όνειρο. Οι Δανοί, μια από τις πιο ευτυχισμένες χώρες στον κόσμο, λένε πως είναι καλύτερα να χαθείς στο πάθος παρά να χάσεις το πάθος. Ας κρατήσουμε από την πρόσφατη εικόνα του Ξαρχάκου τρεις λέξεις: ΖΗΣΕ ΜΕ ΠΑΘΟΣ!

• Αν θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μου: eetsi@windowslive.com

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή