Γιάννης Οικονόμου: Γυρίζουμε πίσω στις πιο σκοτεινές στιγμές της Ιστορίας της Ευρώπης

Σημεία συνέντευξης του Υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικού Εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου, στον τηλεοπτικό σταθμό «Mega»
και τον δημοσιογράφο Νίκο Ευαγγελάτο

Για την εισβολή στην Ουκρανία
Γυρίζουμε πίσω στις πιο σκοτεινές στιγμές της Ιστορίας της Ευρώπης, αυτή είναι η πραγματικότητα. Γυρίζουμε πίσω στις εποχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν και τότε με τέτοιου είδους απαράδεκτες ενέργειες έζησε η ανθρωπότητα, αυτά που έζησε. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για μία κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου.
Παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Συνεδρίασε το πρωί, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού το ΚΥΣΕΑ. Πέρα από την πολύ ξεκάθαρη καταδίκη της εισβολής, οφείλουμε να δούμε πράγματα που μας αφορούν γενικότερα και με την ιδιότητα ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ. Είμαστε απολύτως ευθυγραμμισμένοι με τους συμμάχους και τους εταίρους μας στην αντίδρασή μας απέναντι σε αυτήν την εισβολή. Οφείλουμε να δούμε και τα ζητήματα που αφορούν ειδικότερα την χώρα, δηλαδή τους Έλληνες πολίτες και την ομογένεια, που βρίσκονται εκεί.

Μιλάμε για μία ευρείας κλίμακας εισβολή. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν φτάσει στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, βομβαρδίζονται κρίσιμες υποδομές. Νομίζω ότι έχουμε φύγει από τη διάσταση που προσπαθούσε να αποκόψει απλώς τη δυνατότητα της Ουκρανίας να στείλει στρατεύματα στα Ανατολικά. Ο Ρώσος Πρόεδρος επιχειρεί να αναδιαμορφώσει το χάρτη στα όρια της τοποθέτησης που έκανε στα δύο πρώτα του διαγγέλματα.

Πρόκειται για μία απολύτως απαράδεκτη μεθόδευση, που πρέπει να βρει απέναντί της μία σκληρή αντίδραση από όλη την πολιτισμένη ανθρωπότητα. Υπάρχουν μία σειρά από ζητήματα που αναδύονται. Όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι η Ευρώπη, για μία ακόμη φορά, φαίνεται ότι πληρώνει αυτό το έλλειμμα ενιαίας αντιμετώπισης στην εξωτερική και αποτρεπτική της πολιτική. Η χώρα με τις μικρές της δυνάμεις κάνει βήματα προς αυτή την κατεύθυνση- αναφέρομαι στην ελληνογαλλική συμφωνία- υπάρχει όμως ένα τεράστιο έλλειμμα και σε αυτό.
Είναι σαφές ότι, γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά πληρώνουμε ως Ευρώπη συνολικά. Λέω πληρώνουμε γιατί έχουμε έναν πόλεμο στα δικά μας εδάφη, έχουμε έναν πόλεμο εντός της ευρωπαϊκής ηπείρου για πρώτη φορά με αυτά τα χαρακτηριστικά μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πληρώνουμε αυτό το τεράστιο έλλειμμα των τελευταίων δεκαετιών.
Φαίνεται ότι υπάρχει καταρχήν μία επιλογή κατάκτησης μεγάλου κομματιού της Ουκρανίας, χωρίς αμφιβολία. Από κει και πέρα, παρακολουθούμε όλα τα σενάρια. Ο Ρώσος Πρόεδρος θέλει να εγκαταστήσει τα δικά του ανδρείκελα εκεί και να αφήσει, ενδεχομένως, ένα κομμάτι κουφάρι πέραν της δικής του κατάκτησης. Είναι σαφές ότι μιλάμε πλέον για ένα τέτοιο σχέδιο.

Για τους Έλληνες στην Ουκρανία
Το Υπουργείο Εξωτερικών βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τους ανθρώπους μας εκεί, με τα κανάλια επικοινωνίας να είναι ενεργά. Οι μετακινήσεις ανθρώπων από την Ουκρανία προς άλλες χώρες για επιστροφή δεν είναι μία εύκολη υπόθεση, καθώς έχει κλείσει ο εναέριος χώρος και της Ουκρανίας και γειτονικών περιοχών τις τελευταίες ώρες. Παρ’ όλα αυτά οι διπλωματικές μας Αρχές και στο Κίεβο, αλλά και στη Μαριούπολη και στην Οδησσό, βρίσκονται σε επικοινωνία με τους Έλληνες πολίτες και με τους ομογενείς που είναι εκεί. Δεν έχουμε πληροφορίες για κάποιες δυσάρεστες εξελίξεις μέχρι στιγμής. Η επικοινωνία μας είναι διαρκής και θα παράσχουμε κάθε δυνατή αρωγή, όταν καταστεί αυτό εφικτό και όταν ζητηθεί βεβαίως. Με ψυχραιμία παρακολουθούμε τις εξελίξεις, έχουμε επαφή με τον κόσμο. Χρειάζεται και ο χρόνος να κυλήσει για να δεις πως διαμορφώνονται τα γεγονότα, προκειμένου να δράσεις με ασφάλεια για όσους και όσες επιθυμούν να φύγουν από κει. Υπάρχει συνεχής επικοινωνία, ο Υπουργός Εξωτερικών συγκάλεσε νωρίτερα και μια σύσκεψη για το θέμα αυτό, της Επιτροπής Διαχείρισης Κρίσεων του Υπουργείου Εξωτερικών. Παρακολουθούμε και επεξεργαζόμαστε διάφορα σενάρια ώστε όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, να μπορούμε να παρέμβουμε.

Για την ενεργειακή επάρκεια και τις τιμές
Η επάρκεια δεν φαίνεται προς ώρας -διότι όλα εξαρτώνται από την ένταση και τη διάρκεια της κρίσης- να κινδυνεύει. Η χώρα μας προμηθεύεται αέριο από το νότιο αγωγό. Υπάρχουν ενδείξεις ότι δεν θα σταματήσει η ροή φυσικού αερίου. Ακόμη και αν υπάρξει πρόβλημα, έχουμε λάβει πρόνοιες να προμηθευτούμε περισσότερο LNG, να πάρουμε περισσότερο αζέρικο φυσικό αέριο. Στα εργοστάσια που έχουν τη δυνατότητα να κάψουν διπλό καύσιμο για την παραγωγή ρεύματος, μπορούμε να βάλουμε και πετρέλαιο, όχι μόνο φυσικό αέριο για να έχουμε μια εξοικονόμηση και από κει. Υπάρχει μία γκάμα επιλογών, που ακόμα και στη δυσάρεστη προοπτική του εκμηδενισμού των ροών από τη Ρωσία, να μην κινδυνεύσει η εφοδιαστική μας αλυσίδα.
Το άλλο ζήτημα των τιμών φαντάζει αυτή την ώρα πολύ πιο δύσκολο από το ζήτημα της ασφάλειας του εφοδιασμού. Είναι ένα ζήτημα, το οποίο προφανώς είναι πανευρωπαϊκό και εκεί πρέπει να δούμε άμεσα, γρήγορα, μηχανισμούς αντίδρασης σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Υπάρχουν σκέψεις και ιδέες. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα μιλήσει για αυτά απόψε στη Σύνοδο Κορυφής. Η δική μας πολιτική θα προσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται και που φαίνεται να επιδεινώνει μια ήδη επιβαρυμένη κατάσταση σε ό,τι αφορά τις τιμές ενέργειας. Τα παρακολουθούμε, τα μετράμε, ήδη και έχουμε πάρει την απόφαση στήριξης σε ό,τι αφορά στην ηλεκτρική ενέργεια και στο φυσικό αέριο, δαπανώντας μέχρι στιγμής πάνω από 2 δισ. ευρώ. Αυτό θα συνεχιστεί και αν χρειαστεί θα αναπροσαρμοστεί.