Τί πρέπει να ξέρετε για την απογραφή πληθυσμού – κατοικιών

Σήμερα εκπνέει η προθεσμία για την Αυτο-Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2021, που διενεργείται κάθε 10 χρόνια από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛ.ΣΤΑΤ.). «Μέχρι τις 26 Νοεμβρίου θα διαρκέσει η πρώτη περίοδος όσον αφορά την ηλεκτρονική αυτοαπογραφή, και από τις 27 Νοεμβρίου και έπειτα θα ξεκινήσει η παραδοσιακή κατά πρόσωπο απογραφή που θα έχει να κάνει με τις επισκέψεις, στο μικρότερο δυνατό βαθμό -που δεν μπορούν να γίνουν τηλεφωνικά -στα σπίτια των απογραφούμενων» είπε ο πρόεδρος της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής Θάνος Θανόπουλος.

Η Απογραφή Πληθυσμού αποτελεί διαχρονικά την πλέον σύνθετη και ευρείας κλίμακας στατιστική εργασία ενός Κράτους ενώ τα αποτελέσματά της αντικατοπτρίζουν τις δημογραφικές, πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της εποχής που διενεργείται. Να σημειωθεί ότι φέτος, η απογραφή γίνεται με τη μέθοδο της αυτοαπογραφής.
Ένας απογραφέας της ΕΛΣΤΑΤ αφήνει στην κατοικία έναν κλειστό ανώνυμο φάκελο που περιέχει τον «Μοναδικό Κωδικό Απογραφής» της κατοικίας.
Ένας εκπρόσωπος του νοικοκυριού, έχοντας τον «Μοναδικό Κωδικό Απογραφής» και τον κωδικό του στο taxisnet μπορεί μέσω της ψηφιακής πύλης του δημοσίου τομέα www.gov.gr να απογράψει την κατοικία και όλα τα μέλη του νοικοκυριού.
Όσοι πολίτες δεν μπορέσουν, για οποιονδήποτε λόγο, να αυτοαπογραφούν ηλεκτρονικά έως και τις 26 Νοεμβρίου, θα απογραφούν από τον απογραφέα της περιοχής τους με τη διαδικασία της προσωπικής συνέντευξης.
Να σημειωθεί ότι σε κάθε βήμα, οι απογραφόμενοι μπορούν να επικοινωνούν τηλεφωνικά με τον απογραφέα τους για ερωτήσεις και διευκρινίσεις.
Σύμφωνα με τελευταία ενημέρωση της Αρχής και λαμβάνοντας υπόψιν ότι σε αρκετές περιοχές δεν έχουν ακόμα σταλεί οι φάκελοι, θα δωθεί στις περιοχές αυτές μία μικρή, εύλογη χρονική παράταση.
Ακολουθεί ένας κατάλογος με χρήσιμες ερωτήσεις / απαντήσεις για την Απογραφή 2021 όπως τις παρουσιάζει η ΕΛΣΤΑΤ.

• Τί διακριτικά φέρει ο Απογραφέας; Πώς μπορώ να ελέγξω ότι είναι όντως απεσταλμένος από την ΕΛΣΤΑΤ;
Οι Απογραφείς φέρουν ειδική κονκάρδα με το ονοματεπώνυμό τους, τον κωδικό τους, το λογότυπο της ΕΛΣΤΑΤ και φορούν μη ιατρική, μαύρη μάσκα με το λογότυπο της ΕΛΣΤΑΤ, στην οποία αναγράφεται με λευκά γράμματα «ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΠΟΓΡΑΦΕΣ 2021». Επίσης, οι Απογραφείς έχουν βεβαίωση ορισμού τους από την ΕΛΣΤΑΤ με φωτογραφία τους.
• Με ποιους τρόπους θα επικοινωνεί ο Απογραφέας με τους απογραφόμενους;
Ο Απογραφέας, στο πρώτο στάδιο της εργασίας του, θα επισκεφθεί όλες τις κατοικίες και τα νοικοκυριά της περιοχής του προκειμένου να αφήσει σε κάθε κατοικία μία επιστολή με τον Μοναδικό Κωδικό Απογραφής κάθε νοικοκυριού. Ο Κωδικός Απογραφής είναι απαραίτητος για τους εκπροσώπους των νοικοκυριών που θα προβούν σε ηλεκτρονική αυτοαπογραφή. Ο Απογραφέας θα είναι διαθέσιμος τηλεφωνικά προκειμένου να επικοινωνήσουν μαζί του απογραφόμενοι για τυχόν διευκρινίσεις ή πρόσθετες πληροφορίες για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. Σε επόμενο στάδιο, όσα νοικοκυριά δεν καταστεί δυνατόν να αυτοαπογραφούν, θα τα επισκεφτεί ο Απογραφέας για να τα απογράψει με τη διαδικασία της συνέντευξης με έντυπο ερωτηματολόγιο. Ο Απογραφέας, κατά την επίσκεψή του στα νοικοκυριά, ενδέχεται να ζητήσει έναν τηλεφωνικό αριθμό επικοινωνίας για τον προγραμματισμό της συνάντησης διεξαγωγής της συνέντευξης ή/και την παροχή τυχόν διευκρινίσεων μετά τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου.
• Είμαι φαντάρος. Πού θα απογραφώ; / Ο γιος μου είναι στρατιώτης, πού θα απογραφεί;
Όσοι υπηρετούν τη στρατιωτική τους θητεία, θα απογραφούν στη μονάδα τους, εάν διαμένουν συνήθως σε αυτήν, ή στην κατοικία διαμονής τους, εάν συνήθως διαμένουν σε αυτήν (π.χ. έφεδροι αξιωματικοί).
• Είμαι φοιτητής και μένω μακριά από το πατρικό μου. Πού θα απογραφώ;
Ο φοιτητής θεωρείται μόνιμος κάτοικος εκεί όπου διαμένει κατά την περίοδο των σπουδών του και εκεί θα απογραφεί.
• Το παιδί μου είναι μαθητής πρωτοβάθμιας/δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μένει μακριά από το σπίτι του κατά τη σχολική περίοδο. Πού θα απογραφεί;
Θα απογραφεί στο οικογενειακό του σπίτι (ως μέλος του νοικοκυριού).
• Διαμένω σε δύο κατοικίες κατά τη διάρκεια του έτους, σε ποια θα απογραφώ;
Θα απογραφείτε εκεί όπου περνάτε τη μεγαλύτερη περίοδο του έτους.
• Μένω έξι μήνες στο σπίτι μου στην επαρχία και έξι μήνες στο σπίτι μου στην πόλη. Πού θα απογραφώ;
Θα απογραφείτε σε όποια κατοικία βρίσκεστε κατά την ημερομηνία αναφοράς της Απογραφής.
• Κατά την περίοδο της Απογραφής βρίσκομαι στην εξοχική ή τη δευτερεύουσα κατοικία μου. Μπορώ να απογραφώ σε αυτήν;
Επιθυμητό είναι να απογραφούν όλα τα άτομα στην κατοικία συνήθους διαμονής τους. Εάν έχετε τη δυνατότητα να παραλάβετε τον κωδικό της κατοικίας συνήθους διαμονής σας, μπορείτε να απογραφείτε σε αυτήν, διαφορετικά μπορείτε να απογραφείτε και στην εξοχική κατοικία σας ως προσωρινά φιλοξενούμενος. Προσοχή! Στην περίπτωση που απογραφείτε στην εξοχική ή τη δευτερεύουσα κατοικία σας, θα πρέπει να δηλώσετε οπωσδήποτε ότι είστε προσωρινά φιλοξενούμενος σε αυτήν, προκειμένου να συμπληρώσετε στο ερώτημα 6 του δελτίου του ατόμου τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά της μόνιμης κατοικίας σας.
• Βρήκα φάκελο με τον Μοναδικό Κωδικό Απογραφής και στο εξοχικό μου. Πρέπει να ξανααπογραφώ;
Με τον κωδικό της εξοχικής κατοικίας θα απογραφεί μόνο η εξοχική κατοικία σας. Το νοικοκυριό απογράφεται μόνο μία φορά, στην κατοικία όπου διαμένει συνήθως.
• Μένω έξι μήνες στην Ελλάδα και έξι μήνες στο εξωτερικό. Πού θα απογραφώ;
Εάν βρίσκεστε στην Ελλάδα κατά το χρονικό διάστημα της Απογραφής, θα απογραφείτε στην Ελλάδα.
• Μένω μόνιμα στο εξωτερικό και είμαι αυτό τον μήνα / αυτό το διάστημα στην Ελλάδα. Θα απογραφώ;
Όχι. Για να θεωρηθεί κάποιος μόνιμος κάτοικος της Χώρας και να απογραφεί, θα πρέπει να διαμένει τουλάχιστον 12 μήνες σε κάποιον οικισμό της Ελλάδας ή να έχει έρθει πρόσφατα και να έχει πρόθεση να μείνει. Όσοι έχουν έρθει στη Χώρα για τουρισμό, πρόσκαιρη εργασία ή εργασία ορισμένου χρόνου κ.λπ. δεν απογράφονται.
• Μένω στο εξωτερικό αλλά κάνω φορολογική δήλωση στην Ελλάδα. Θα πρέπει να απογραφώ;
Όχι. Το κριτήριο για να απογραφεί κάποιο άτομο στη Χώρα είναι εάν διαμένει μόνιμα σε αυτήν και όχι η φορολογική του δήλωση.
• Μένω με το συγκάτοικό μου, πώς θα απογραφούμε;
Ως νοικοκυριό θεωρούνται τα άτομα που διαμένουν μόνιμα στην ίδια κατοικία, είτε έχουν συγγενική σχέση μεταξύ τους είτε όχι. Σύμφωνα με τον ορισμό του νοικοκυριού, θα απογραφείτε με το συγκάτοικό σας στην κατοικία όπου διαμένετε.
• Πώς θα απογραφούν οι άστεγοι;
Οι άστεγοι θα απογραφούν είτε στα κέντρα φιλοξενίας των Δήμων είτε στον δρόμο από τον Απογραφέα της περιοχής όπου θα εντοπιστούν.
• Πώς θα απογραφούν οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που βρίσκονται στην Ελλάδα;
Τα άτομα που διαμένουν τουλάχιστον δώδεκα μήνες στη Χώρα ή έχουν εγκατασταθεί στη Χώρα το τελευταίο δωδεκάμηνο με την πρόθεση να παραμείνουν, απογράφονται όπως και οι υπόλοιποι μόνιμοι κάτοικοι της Χώρας, ανεξαρτήτως υπηκοότητας/ιθαγένειας.
• Πώς θα απογραφούν όσοι μετανάστες και πρόσφυγες μένουν σε δομές μεταναστών/ προσφύγων;
Θα οριστούν Ειδικοί Απογραφείς από τις δομές φιλοξενίας οι οποίοι, με τη βοήθεια Συνοδών-Διερμηνέων, θα απογράψουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες
• Είμαι σεισμόπληκτος / πλημμυροπαθής / πυροπαθής και ζω σε πρόχειρο καταυλισμό. Πώς θα απογραφώ;
Από τον Απογραφέα που θα οριστεί να απογράψει τον πληθυσμό του καταυλισμού όπου διαμένετε. Το κάθε νοικοκυριό θα απογραφεί στη σκηνή ή στο τροχόσπιτο που του έχει διατεθεί.
• Πρέπει να δώσω προσωπικά μου στοιχεία επικοινωνίας στον Απογραφέα;
Ο Απογραφέας, κατά τη διανομή των ειδικών επιστολών στα νοικοκυριά, θα αναζητήσει το ονοματεπώνυμο του εκπροσώπου του νοικοκυριού και προαιρετικά ένα τηλέφωνο, ώστε να επικοινωνήσει μαζί τους, εάν χρειαστεί. Το ονοματεπώνυμο του εκπροσώπου είναι απαραίτητο προκειμένου να ταυτοποιηθεί το νοικοκυριό που δεν θα καταστεί δυνατόν να αυτοαπογραφεί, για να το επισκεφτεί στη συνέχεια ο Απογραφέας και να το απογράψει. Σε περίπτωση απογραφής του νοικοκυριού με έντυπο ερωτηματολόγιο, θα ζητηθεί από τον Απογραφέα κατά το τέλος της συνέντευξης υποχρεωτικά ένα τηλέφωνο επικοινωνίας ή, εναλλακτικά, ένα e mail.
• Γιατί είναι απαραίτητος ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ);
Αξιοποιώντας τον ΑΦΜ ή ΑΜΚΑ των απογραφόμενων, η ΕΛΣΤΑΤ είναι σε θέση να συνδέει και αξιοποιεί με βέλτιστο τρόπο τις βάσεις δεδομένων που χρησιμοποιεί για τις έρευνές της. Οι Απογραφές, και ειδικά η Απογραφή Πληθυσμού, είναι το βασικό εργαλείο και πλαίσιο για τη διενέργεια πολλών άλλων στατιστικών εργασιών της ΕΛΣΤΑΤ (π.χ. Έρευνες Εργατικού Δυναμικού της Ελλάδας, Συνθηκών Διαβίωσης, Οικογενειακών Προϋπολογισμών). Mε βάση τα αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού 2021 θα επικαιροποιηθούν τα πλαίσια δειγματοληψίας, βάσει των οποίων γίνεται ο σχεδιασμός των δειγματοληπτικών ερευνών της ΕΛΣΤΑΤ σε νοικοκυριά.
• Γιατί είναι απαραίτητος ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ);
Η ΕΛΣΤΑΤ, προκειμένου να ανταποκριθεί στις εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς υποχρεώσεις της, μετά τις Γενικές Απογραφές Κτιρίων και Πληθυσμού – Κατοικιών θα καταρτίσει στατιστικά μητρώα κτιρίων και πληθυσμού. Ο ΑΦΜ ή εναλλακτικά ο ΑΜΚΑ θα αποτελέσει ένα από τα κλειδιά με τα οποία θα ενημερώνονται τα στατιστικά μητρώα από διάφορες διοικητικές πηγές.
• Γιατί δεν παίρνετε τα στοιχεία κατευθείαν από την εφορία και ταλαιπωρείτε εμένα;
Οι Απογραφές διενεργούνται με βάση τον Κανονισμό 763/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σύμφωνα με τον οποίο τα στοιχεία που θα συλλεγούν πρέπει να είναι σε επίπεδο κατοικίας, νοικοκυριού και ατόμου. Τα στοιχεία που διαθέτει η εφορία αφ’ ενός δεν πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις και αφ’ ετέρου δεν αφορούν όλους τους μόνιμους κατοίκους της Χώρας.
• Πρέπει να είμαστε παρόντα όλα τα μέλη του νοικοκυριού για να συμπληρωθεί το ερωτηματολόγιο της Απογραφής;
Δεν είναι απαραίτητο να είναι παρόντα όλα τα μέλη του νοικοκυριού. Αρκεί ένα ενήλικο μέλος που γνωρίζει τα στοιχεία των υπόλοιπων μελών του νοικοκυριού.
• Γιατί ρωτάτε πόσα δωμάτια έχει το σπίτι μου;
Ο αριθμός των δωματίων είναι μια από τις βασικές πληροφορίες για τις ανέσεις του νοικοκυριού και είναι κρίσιμη πληροφορία για την αποτύπωση των συνθηκών διαβίωσης των μελών του.
• Γιατί ρωτάτε εάν η τουαλέτα είναι μέσα ή έξω από το σπίτι;
Για να γνωρίζουμε τις ανέσεις και τις συνθήκες διαβίωσης του νοικοκυριού.
• Δεν θέλω να απογραφώ. Έχω συνέπειες; Θα μου επιβληθεί πρόστιμο;
Η συμμετοχή των κατοίκων της Χώρας στην Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών είναι υποχρεωτική για την κατάρτιση έγκυρων και αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων για την Ελλάδα. Η ΕΛΣΤΑΤ προσβλέπει στην ειλικρινή διάθεση και την υποχρέωση των απογραφόμενων να παρέχουν έγκυρες πληροφορίες.
• Γιατί πρέπει να απογραφώ;
Η συμμετοχή των κατοίκων της Χώρας στην Απογραφή είναι υποχρεωτική για την κατάρτιση έγκυρων και αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων για την Ελλάδα. Τα στατιστικά δεδομένα της Απογραφής Πληθυσμού – Κατοικιών, σε επίπεδο Δήμου, Περιφέρειας ή στο σύνολο της Χώρας, είναι κρίσιμα για τη χάραξη πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο αναφορικά με τις συνθήκες διαβίωσης των πολιτών (ενδεικτικά αναφέρονται ο τομέας της υγείας, π.χ. λειτουργία νέων δομών υγείας, ο τομέας της εκπαίδευσης, π.χ. αριθμός σχολείων, ο τομέας των μεταφορών, π.χ. σχεδιασμός συγκοινωνιακού έργου κ.λπ.).
• Πώς συνδέεται η Απογραφή με τις εκλογές;
Με βάση το άρθρο 54 του Συντάγματος, ένα έτος μετά από κάθε Απογραφή Πληθυσμού δημοσιεύεται σε ΦΕΚ ο Νόμιμος Πληθυσμός της Χώρας, βάσει του οποίου πραγματοποιείται η κατανομή των βουλευτικών εδρών. Ο Νόμιμος Πληθυσμός προκύπτει βάσει της δήλωσης του απογραφόμενου, με ελληνική ή ελληνική και άλλη υπηκοότητα, για τον Δήμο και τη Δημοτική Ενότηταόπου είναι εγγεγραμμένος στα σχετικά δημοτολόγια.
• Μπορώ να απογράψω τα κατοικίδιά μου;
Δεν προβλέπονται τέτοια ερωτήματα στο ερωτηματολόγιο της Απογραφής Πληθυσμού -Κατοικιών.
• Πού θα χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα μου;
Τα δεδομένα όλων των ερωτηματολογίων συγκεντρώνονται, τυγχάνουν σχετικής επεξεργασίας και ακολούθως από αυτά παράγονται συγκεντρωτικοί πίνακες με πληροφορίες για τα δημογραφικά και οικονομικά χαρακτηριστικά του πληθυσμού της Χώρας.

Για οποιαδήποτε διευκρίνιση επί της διαδικασίας της Απογραφής Πληθυσμού – Κατοικιών 2021, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στον τηλεφωνικό αριθμό 211 1212032 ή να απευθύνονται στο e-mail: census2021@statistics.gr.