Δίπλωμα οδήγησης από τα 17 και άλλες αλλαγές που φέρνει το ν/σ «Οδηγώντας με Ασφάλεια»

Το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την αναμόρφωση της εκπαίδευσης και των εξετάσεων των νέων οδηγών, παρουσίασαν ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστας Καραμανλής και ο Υφυπουργός Μεταφορών, κ. Μιχάλης Παπαδόπουλος. Το νομοσχέδιο εντάσσεται στο ολοκληρωμένο σχέδιο του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για την οδική ασφάλεια. «Γιατί οδική ασφάλεια, το έχουμε ξαναπεί, σημαίνει καλύτεροι δρόμοι, καλύτερα οχήματα, Αλλά πρώτα απ’ όλα σημαίνει και καλύτεροι οδηγοί», επισήμανε ο κ. Καραμανλής.

Ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών υπογράμμισε ότι μπαίνει φρένο σε φαινόμενα διαφθοράς που είναι κοινό μυστικό ότι υπάρχουν στις εξετάσεις για τις άδειες οδήγησης, και οριστικό τέλος στο επικίνδυνο ελληνικό φαινόμενο, ορισμένοι νέοι οδηγοί, πρώτα να παίρνουν το δίπλωμα και μετά, στο δρόμο, να μαθαίνουν να οδηγούν. Το νομοσχέδιο, εξήγησε ο κ. Καραμανλής, διασφαλίζει πρώτα απ’ όλα, αδιάβλητες εξετάσεις, κυρίως με τέσσερις τρόπους:
Πρώτον, κάμερα μέσα στο όχημα κατά την διάρκεια της εξέτασης. Το πιο σημαντικό είναι ότι έχει ήδη εξασφαλιστεί η συγκατάθεση της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Γιατί σε αντίθεση με το παρελθόν, η συγκεκριμένη διάταξη είναι καλά μελετημένη, πολύ προσεκτικά διατυπωμένη και σέβεται τα προσωπικά δεδομένα. Ο κ. Καραμανλής διευκρίνισε ότι οι κάμερες θα ανήκουν στο υπουργείο, θα εγκαθίστανται στο όχημα ειδικά για τις εξετάσεις και το υλικό θα αποθηκεύεται και θα διατηρείται για ρεαλιστικό χρονικό διάστημα.
Σε αυτό το χρόνο, το υλικό μπορεί να εξεταστεί, είτε δειγματοληπτικά, είτε αν γίνει κάποια καταγγελία. Το πιο κρίσιμο όμως είναι ότι σε αυτό το διάστημα, αν ο νέος οδηγός προκαλέσει ατύχημα, τότε αυτομάτως το καταγεγραμμένο οπτικοακουστικό υλικό θα εξεταστεί για να διαπιστωθεί αν έχει υπάρξει παρατυπία κατά την εξέταση του, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το δεύτερο εργαλείο με το οποίο αυξάνεται η αξιοπιστία των εξετάσεων, είναι ότι πλέον διευρύνεται το σώμα των εξεταστών. Πέρα από τους ήδη υπάρχοντες, δίνεται η δυνατότητα και σε όποιον άλλον δημόσιο υπάλληλο το επιθυμεί, αφού περάσει φυσικά τη σχετική εκπαίδευση και πιστοποιηθεί, να γίνει και αυτός εξεταστής. «Έτσι σπάμε τα κυκλώματα, ενώ θα έχουμε καλά εκπαιδευμένους και περισσότερους εξεταστές, ώστε να προχωράει και πιο γρήγορα το πρόγραμμα των εξετάσεων», τόνισε ο κ. Καραμανλής. Διευκρίνισε δε ότι δεν θα υπάρχουν ιδιώτες εξεταστές.
Το τρίτο εργαλείο είναι ότι δημιουργείται ένας νέος θεσμός, οι επόπτες. Αυτοί θα είναι καταρχάς μέλη της Ελληνικής Αστυνομίας, όσοι το επιθυμούν, οι οποίοι επίσης θα περνούν από ειδική εκπαίδευση και θα λαμβάνουν πιστοποίηση, ώστε στη συνέχεια να μπαίνουν μέσα στο όχημα κατά την εξέταση και να εποπτεύουν τη διαδικασία, είτε δειγματοληπτικά είτε επειδή υπάρχουν υπόνοιες. Εάν δεν μπορεί το προσωπικό της ΕΛΑΣ να καλύψει το έργο αυτό, στο Μητρώο Εποπτών θα μπορεί να εγγραφεί το ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας και του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.
Η τέταρτη αλλαγή την οποία εξετάζει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει να κάνει με τη θέση του εκπαιδευτή κατά την εξεταστική διαδικασία. «Η σκέψη μας ήταν, και ως τώρα παραμένει, η θέση του να είναι στο πίσω κάθισμα ώστε να μην έχει τη δυνατότητα να παρέμβει υπέρ του εξεταζόμενου. Έχει γίνει αρκετή συζήτηση για το θέμα, δεν σας κρύβω ότι ορισμένα από τα επιχειρήματα που έχουμε ακούσει εναντίον αυτού του μέτρου είναι σοβαρά και το ξανασκεφτόμαστε. Άλλωστε έχουμε αυτή τη δυνατότητα ακριβώς επειδή με όλα τα άλλα μέτρα έχουμε ήδη βάλει πολλές σημαντικές ασφαλιστικές δικλείδες στη νέα διαδικασία. Δεν είμαστε δογματικοί, δεν είμαστε κολλημένοι, αν τελικά δούμε ότι κάτι δεν είναι σωστό το αλλάζουμε», σημείωσε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ «ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΜΕ ΑΣΦΑΛΕΙΑ»
• Θέσπιση νέου κατώτατου ορίου ηλικίας για την παρακολούθηση θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης, ήτοι τα 17 έτη, καθώς και δυνατότητας των υποψηφίων που έχουν συμπληρώσει το δέκατο έβδομο (17ο) έτος της ηλικίας τους και έχουν πραγματοποιήσει τον ελάχιστο αριθμό ωρών θεωρητικής εκπαίδευσης οχημάτων κατηγορίας Β να λάβουν μέρος στις θεωρητικές εξετάσεις, αλλά και στις πρακτικές δοκιμασίες,
Θέσπιση δυνατότητας οδήγησης με συνοδό σε όσους υποψήφιους οδηγούς έχουν συμπληρώσει τα 17 έτη και ολοκληρώνουν επιτυχώς την πρακτική δοκιμασία. Ειδικότερα, προβλέπεται η χορήγηση προσωρινής άδειας οδήγησης στους ανήλικους υποψήφιους οδηγούς μέχρι τη συμπλήρωση του 18ου έτους ηλικίας τους, οπότε και τους χορηγείται το κανονικό έντυπο άδειας οδήγησης.
• Ειδική θεωρητική εκπαίδευση για συγκεκριμένες κατηγορίες υποψήφιων οδηγών, όπως οι οδηγοί που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, που έχουν αναγνωριστεί ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας και που είναι κωφοί και βαρήκοοι, με τη χρήση ειδικού εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο θα περιλαμβάνει ενδεικτικά εγχειρίδιο σε ψηφιακή μορφή με ήχο, εικόνες, σκίτσα, πραγματικές φωτογραφίες, κείμενο και βίντεο ακόμα και στην ελληνική νοηματική γλώσσα.
• Αναδιαμορφώνεται και απλουστεύεται η ύλη της θεωρητικής εκπαίδευσης, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και την ενίσχυση της κριτικής σκέψης των υποψήφιων οδηγών και κατανόηση θεμάτων και καταστάσεων οδικής ασφάλειας, η οποία θα αποτελέσει αντικείμενο σχετικής υπουργικής απόφασης.
Επίσης, προβλέπεται η διάθεση των Ερωτηματολογίων των θεωρητικών εξετάσεων και σε άλλες γλώσσες πέραν της Ελληνικής (οι οποίες και θα καθοριστούν με την έκδοση σχετικής υπουργικής απόφασης), στην ελληνική με χρήση ακουστικών με ήχο καθώς και στην ελληνική νοηματική γλώσσα.
• Αυστηροποιείται ο έλεγχος της διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων, προς αποκατάσταση των στρεβλώσεων και προβλημάτων του υφιστάμενου συστήματος, με τον καθορισμό ελέγχου ταυτοπροσωπίας σε δύο στάδια, ενώ προβλέπεται η χρήση ηλεκτρονικών μέσων για εισαγωγή στο εξεταστικό σύστημα, ήτοι η χρήση ψηφιακών διαπιστευτηρίων με δυνατότητα ταυτοποίησης δύο παραγόντων μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης.
• Δειγματοληπτικός έλεγχος ταυτοπροσωπίας υποψήφιων οδηγών και οδηγών, για τη διενέργεια του οποίου διασταυρώνεται η φωτογραφία που συμπεριλαμβάνεται στο Δ.Ε.Ε. του υποψηφίου με ψηφιακή φωτογραφία που λαμβάνεται κατά την είσοδο του υποψηφίου στο εξεταστικό κέντρο από κάμερα που χρησιμοποιείται μόνο για αυτό το σκοπό, διασφαλίζοντας την ασφαλή επεξεργασία προσωπικών δεδομένων και ακολουθώντας τις κατευθυντήριες γραμμές της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
• Δίνεται η δυνατότητα στους υποψήφιους οδηγούς και οδηγούς να παρακολουθήσουν μαθήματα πρακτικής εκπαίδευσης σε οχήματα νέας τεχνολογίας.
• Καθορίζεται νέο πλαίσιο πρακτικής δοκιμασίας, ενώ προβλέπεται για τους υποψήφιους οδηγούς και οδηγούς το δικαίωμα ελεύθερης οδήγησης έως πέντε (5) λεπτών χωρίς να υπόκεινται σε αξιολόγηση, εφόσον το επιθυμούν, ώστε να εξοικειωθούν με το όχημα στο οποίο θα εξετασθούν.
• Για την εξασφάλιση της διαφάνειας, της αξιοπιστίας, του ελέγχου και της εποπτείας της διενέργειας της πρακτικής δοκιμασίας των υποψήφιων οδηγών αλλά και της προστασίας των προσωπικών τους δεδομένων, η πρακτική δοκιμασία καταγράφεται με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων.
Ειδικότερα,  προβλέπεται η χρήση φορητής κάμερας, υψηλής ευκρίνειας, με δυνατότητα λήψης 360 μοιρών, που διαθέτει μικρόφωνο και ειδική αποσπώμενη κάρτα μνήμης, στην οποία αποθηκεύεται όλη η διαδικασία της πρακτικής δοκιμασίας. Η κάμερα εικονίζει ευδιάκριτα ολόκληρη την καμπίνα του οχήματος και τους συμμετέχοντες στη διαδικασία. Το υλικό της εξέτασης αποθηκεύεται στις κάρτες μνήμης (χωρίς να μεταδίδεται απευθείας σε συμμόρφωση με τις κατευθυντήριες γραμμές της Α.Π.Δ.Π.Χ.), ενώ προβλέπονται ρεαλιστικοί και ταυτόχρονα νόμιμοι χρόνοι διατήρησής του.
• Δημιουργία Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος για την υποστήριξη και διεκπεραίωση όλων των διαδικασιών που σχετίζονται με την χορήγηση, επέκταση, ανανέωση και διαχείριση της άδειας οδήγησης ή του Πιστοποιητικού Επαγγελματικής Ικανότητας (Π.Ε.Ι.).
• Καταρτίζεται και τηρείται Μητρώο Εξεταστών Πρακτικής Δοκιμασίας Υποψήφιων Οδηγών και Οδηγών για τις ανάγκες των διενεργούμενων πρακτικών δοκιμασιών των υποψήφιων οδηγών και οδηγών από τις Υπηρεσίες Μεταφορών και Επικοινωνιών των Περιφερειών της χώρας, στο οποίο εντάσσονται μετά από αίτησή τους αφενός αυτοδίκαια οι ήδη πιστοποιημένοι από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εν ενεργεία υπάλληλοι – εξεταστές της πρακτικής δοκιμασίας υποψηφίων οδηγών και οδηγών όλων των κατηγοριών άδειας οδήγησης, και αφετέρου μετά από την επιτυχή παρακολούθηση αρχικών επιμορφωτικών προγραμμάτων όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι κατηγορίας ΠΕ και ΤΕ. Στο Μητρώο Εξεταστών, επίσης, δύνανται να εγγραφούν και οι υπάλληλοι κατηγορίας ΔΕ, οι οποίοι είναι πιστοποιημένοι από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.) στην ειδικότητα «Εκπαιδευτής Υποψήφιων Οδηγών Αυτοκινήτων και Μοτοσικλετών»,
• Καταρτίζεται και τηρείται Μητρώο Εποπτών, για τις ανάγκες της εποπτείας και του ελέγχου της τήρησης των προϋποθέσεων διεξαγωγής των θεωρητικών εξετάσεων, της εποπτείας και του ελέγχου της διενέργειας των πρακτικών δοκιμασιών των υποψήφιων οδηγών και οδηγών, καθώς και της αξιολόγησης του έργου των εξεταστών, στο οποίο εγγράφονται το ένστολο προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας καθώς και το προσωπικό της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Σε περίπτωση αδυναμίας του ένστολου προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας να καλύψει το ανατιθέμενο σε αυτό εποπτικό έργο, στο Μητρώο Εποπτών δύναται να εγγραφεί το ένστολο προσωπικό άλλων φορέων, στις αρμοδιότητες των οποίων περιλαμβάνεται η εποπτεία εφαρμογής του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, ήτοι το ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας και το ένστολο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής.
• Θεωρητική επιμόρφωση των Εξεταστών και των Εποπτών από το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης και πρακτική επιμόρφωση των Εξεταστών που συμπεριλαμβάνει το χειρισμό του εξοπλισμού του εκπαιδευτικού οχήματος.
• Αύξηση αποζημίωσης Εξεταστών και πρόβλεψη για αποζημίωση Εποπτών για τη συμμετοχή τους στις εξετάσεις
• Σύσταση Επιτροπής Εποπτείας και Ενστάσεων, η οποία απαρτίζεται από έναν υπάλληλο που κατέχει τη θέση Προϊσταμένου Διεύθυνσης του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών ή Προϊσταμένου Τμήματος της Διεύθυνσης Οδικής Κυκλοφορίας και Ασφάλειας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και ένα μέλος του Μητρώου Εποπτών, συμμετέχει στο έργο της απομακρυσμένης εποπτείας και πρόβλεψη για την αποζημίωσή τους.
Η απομακρυσμένη Εποπτεία συνίσταται στον απομακρυσμένο δειγματοληπτικό έλεγχο ή απομακρυσμένο έλεγχο κατόπιν καταγγελίας ή ένστασης, της πρακτικής δοκιμασίας υποψήφιων οδηγών και οδηγών, στον απομακρυσμένο δειγματοληπτικό έλεγχο ταυτοπροσωπίας των υποψήφιων οδηγών κατά τη θεωρητική εξέταση, στην εξέταση των ενστάσεων των υποψήφιων οδηγών και οδηγών κατά του αποτελέσματος της πρακτικής δοκιμασίας. Η παραπάνω διαδικασία γίνεται με πρόσβαση στο καταγεγραμμένο οπτικοακουστικό υλικό, καθώς και στις ψηφιακές φωτογραφίες της θεωρητικής εξέτασης.
Παράλληλα, και για το σκοπό της διαπίστωσης του αδιάβλητου της διαδικασίας των πρακτικών δοκιμασιών, το καταγεγραμμένο οπτικοακουστικό υλικό χρησιμοποιείται υποχρεωτικά  στην περίπτωση διαπίστωσης τέλεσης ατυχήματος,  για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες από τη διενέργεια της πρακτικής εξέτασης.
• Οι υποψήφιοι οδηγοί και οδηγοί έχουν δικαίωμα να υποβάλουν ένσταση κατά του αποτελέσματος, αποκλειστικά με ηλεκτρονικό τρόπο, συμπληρώνοντας ειδική ηλεκτρονική προτυποποιημένη φόρμα.
• Προβλέπεται σύστημα αξιολόγησης της διαδικασίας πρακτικών εξετάσεων υποψήφιων οδηγών και οδηγών, καθώς και του έργου των εξεταστών, από την αρμόδια οργανική μονάδα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
• Ίδρυση ιδιωτικών Κέντρων Αξιολόγησης Ικανότητας και Προετοιμασίας Οδήγησης για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ατόμων με κινητικά προβλήματα (τύπου «ΗΝΙΟΧΟΣ»), τα οποία αναγκάζονταν να μεταβαίνουν απ’ όλη την Ελλάδα στην Αθήνα, μιας και η διεκπεραίωση της διαδικασίας αξιολόγησης γινόταν μόνο από τον ΗΝΙΟΧΟ.
Κλείνοντας και ως προς την επαναφορά του Δακτυλίου στο κέντρο της Αθήνας, ις επόμενες ημέρες θα υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις καθώς ο δακτύλιος τίθεται σε ισχύ από τις 25 Οκτωβρίου προκειμένου να αντιμετωπιστεί το αυξημένο κυκλοφοριακό πρόβλημα στο κέντρο της πρωτεύουσας.