«Οι ήρωές μου είναι απλοί άνθρωποι που δεν εγκαταλείπουν ποτέ», Αθηνά Μαλαπάνη – Συγγραφέας

Η Αθηνά Μαλαπάνη είναι φιλόλογος, απόφοιτη του Πανεπιστημίου Αθηνών (πτυχίο και μεταπτυχιακό) και καθηγήτρια δημιουργικής γραφής. Από το 2015 άρχισε να ασχολείται συστηματικά με τη συγγραφή. Ασχολείται επίσης και με επιμέλεια και διόρθωση βιβλίων.
Έχει εκδώσει τρία βιβλία: «Ψυχικές αυτοχειρίες» (συλλογή διηγημάτων, 2019), «Αλόη, Γανόδερμα, Κισθός, Πρόπολη, Πολύτιμα μυστικά ομορφιάς» (αυτοέκδοση, οδηγός υγείας και ομορφιάς, 2020), «Σπάσε την πατριαρχία» (συλλογή μικροδιηγημάτων, εκδόσεις Οσελότος, 2021).
Έχει παρακολουθήσει αλλά και συμμετάσχει με έναν αξιόλογο αριθμό ανακοινώσεων σε πολυάριθμα συνέδρια φιλολογίας, δημιουργικής γραφής, παιδαγωγικών και ψυχολογίας σε Ελλάδα, Κύπρο και εξωτερικό. Πολλά κείμενά της έχουν βραβευτεί σε λογοτεχνικούς διαγωνισμούς και έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους.
Στον ελεύθερο χρόνο της, ασχολείται με τη λογοτεχνική και θεατρική κριτική.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ

«ΠΑΛΜΟΣ»: Σε ποιό περιβάλλον μεγαλώσατε και πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια;
ΑΘΗΝΑ ΜΑΛΑΠΑΝΗ: ​Μεγάλωσα σε ένα ζεστό οικογενειακό περιβάλλον, με αγάπη, αλλά και έλεγχο, όρια, αυστηρούς κανόνες, πειθαρχία, αυτοπειθαρχία και αυτοέλεγχο. Ο μπαμπάς μου είναι στρατιωτικός στο Πολεμικό Ναυτικό και έχω τη χαρά να μου μεταφέρει κάποια χαρακτηριστικά της εκπαίδευσής του, όπως η τυπικότητα, η συνέπεια και η σχολαστικότητα. Από την άλλη πλευρά, η μητέρα μου είναι αυστηρός άνθρωπος και ήταν κι αυτό κάτι που με βοήθησε να αναπτύξω προσωπικές αντοχές και αυτοπειθαρχία.
Πέρασα πολύ καλά και πολύ ήσυχα παιδικά χρόνια! Χαρακτηρίζονται από βιβλία, ζεστά απογεύματα με παιχνίδια στο σπίτι, όπως κούκλες και επιτραπέζια, και όμορφα καλοκαίρια στον τόπο καταγωγής των γονιών μου, την Καλαμάτα μαζί με τη γιαγιά μου και τον αείμνηστο παππού μου και τα ξαδέρφια μου. Εξαιρετικά γλυκές αναμνήσεις!

«Π»: Ως φιλόλογος έχετε ευκολίες στη συγγραφ​ή​;
Α.Μ.: Θα έλεγα πως ναι διότι οι σπουδές φιλολογίας με βοήθησαν να χρησιμοποιώ σωστά την ελληνική γλώσσα, να οργανώνω το υλικό μου σε παραγράφους και κεφάλαια ολόκληρα και να χτίζω ισχυρούς και βαθείς λογοτεχνικούς χαρακτήρες. Οι σπουδές φιλολογίας ήταν πολύ σημαντικές και βοηθητικές για να καλλιεργήσω τη συγγραφή και να ασχοληθώ σοβαρά με αυτήν, νιώθοντας σίγουρη για όλα όσα γράφω και προβάλλω. ​

«Π»: Γιατί γράφετε;
Α.Μ.: Η συγγραφή αποτελεί μια θεραπευτική διαδικασία για εμένα, ψυχοθεραπευτική και ψυχαναλυτική. Γι’ αυτό την επιλέγω ως ένα χόμπι, έναν δημιουργικό τρόπο αυτοέκφρασης και εποικοδομητικής αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου μου (όσο ελέυθερο χρόνο διαθέτω κάθε φορά). ​

«Π»: Διδάσκετε δημιουργική γραφή. Υπάρχει ενδιαφέρον συνήθως σε ποιές ηλικίες;
​Α.Μ.: Φυσικά και υπάρχει ενδιαφέρον, περισσότερο σε ενήλικες και ειδικά, γυναίκες. Θεωρούν τη συγγραφή ένα πολύ ευαίσθητο τρόπο να εκφράσουν σκέψεις, απόψεις και συναισθήματα. ​

«Π»: Ποιοι οι αγαπημένοι σας συγγραφείς;
Α.Μ.: ​Η αλήθεια είναι ότι από μικρή ηλικία έχω πολλούς αγαπημένους συγγραφείς, κλασικούς, αλλά και πρωτοεμφανιζόμενους που διαβάζω. Αγαπώ πολύ την Ευγενία Φακίνου, τον Αύγουστο Κορτώ και από πρωτοεμφανιζόμενους, τη Μαριλένα Παππά, την Αρετή Καμπίτση και την Ισμήνη Ζαγοραίου. ​

«Π»: Τί διαβάζετε αυτή την εποχή;
Α.Μ.: ​Πολλά και διάφορα! Έχω διαβάσει τη νουβέλα «Οργισμένες μέρες» της Αρετής Καμπίτση (εκδ. Βακχικόν), τις συλλογές διηγημάτων «Μισοτιμής» της Ισμήνης Ζαγοραίου και «Γόμα, Μολύβι, Χαρτί» του Τ.Σ. (εκδ. Βακχικόν), αλλά και την παιδική ιστορία «Φεγγαροκουταλιές» της Μαριλένας Παππά (εκδ. Bookstars). ​

«Π»: Ποιές ώρες​ ​την ημέρα επιλέγετε να γράφετε;
Α.Μ.: ​Όποτε έχω χρόνο, αλλά συνήθως βράδια για να χαλαρώνω όσο περισσότερο μπορώ.​

«Π»: ​Τ​ο 2019 εκδόθηκε το πρώτο σας βιβλίο με τίτλο «Ψυχικές αυτοχειρίες». Τί πραγματεύεται και ποιά τα συναισθήματά σας όταν το κρατήσατε στα χέρια σας;
Α.Μ.: ​Ένιωσα υπερήφανη για το πρώτο μου βιβλίο, τη συλλογή διηγημάτων «Ψυχικές αυτοχειρίες», η οποία προβάλλει διάφορες περιπτώσεις αυτοκτονιών – κυριολεκτικά και μεταφορικά – κι έτσι, επιδιώκω να μεταλαμπαδεύσω τη μοναξιά, την αποξένωση και την απομόνωση του σύγχρονου ανθρώπου, με απόρροια την προβληματική του κοινωνικοποίηση.

«Π»: Το 2020 σε αυτοέκδοση κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο σας «Οδηγός ομορφιάς». Τί περιλαμβάνει;
Α.Μ.: Το βιβλίο αυτό είναι ουσιαστικά μια επιτομή της μεταπτυχιακής μου εργασίας που ήταν σχετικά με την αρχαία ελληνική ιατρική και φαρμακολογία. Περιλαμβάνει απλουστευμένες και εκλαϊκευμένες πληροφορίες για το πώς η αλόη, το γανόδερμα, ο κίσθος και η πρόπολη χρησιμοποιούνταν ήδη από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα ως φυτικές, θεραπευτικές ουσίες που μας βοηθούν να ενισχύσουμε το ανοσοποιητικό μας σύστημα και να αποκτήσουμε υγεία, ομορφιά και ευεξία με απόλυτα φυσικό τρόπο! ​

«Π»: Και 2021 εκδόσεις Οσελότος και «Σπάστε την πατριαρχία».
Α.Μ.: Το νέο μου βιβλίο «Σπάσε την πατριαρχία» (συλλογή μικροδιηγημάτων) που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οσελότος από τον Ιούνιο του 2021 είναι ένα βιβλίο που στοχεύει στη μεταλαμπάδευση των έμφυλων στερεοτύπων και της έμφυλης βίας. Στοχεύω να αναδείξω τη σοβαρότητα αυτού του θέματος και να προβάλω την αναγκαιότητα του σύγχρονου ανθρώοπου να μάθει να σέβεται τα δικαιώματα και την ιδιωτικότητα των συνανθρώπων του, να καλλιεργεί τον ανθρωπισμό του και κυρίως, να μην φοβάται να μιλήσει και να διεκδικήσει όλα όσα του αξίζουν και του αναλογούν.

«Π»: Τί σας εμπνέει;
Α.Μ.: Πολλά πράγματα! Συνήθως, η επικαιρότητα, η καθημερινότητά μου, αλλά και προσωπικά βιώματα και εμπειρίες, ευχάριστες ή δυσάρεστες, λυπηρές και επίπονες.​

«Π»: Η κριτική βιβλίων χρειάζεται λογοτεχνική εμπειρία;
Α.Μ.: Η κριτική βιβλίων είναι ένα πολύπλοκο ζήτημα που δεν χρειάζεται μόνο λογοτεχνική εμπειρία, αλλά και φιλολογικές σπουδές. Προσωπικά, έμαθα να κάνω λογοτεχνική κριτική στο Πανεπιστήμιο και κατανοώ πόσο σημαντικό και δύσκολο είναι. Η κριτική δεν είναι αυτό που βλέπουμε, μια απλή ή απλοϊκή παρουσίαση της περίληψης του οπισθόφυλλου του εκάστοτε βιβλίου. Είναι μια βαθιά μελέτη και κρίση των τεχνικών του συγγραφέα και προσπάθεια να διεισδύσουμε στο μυαλό του και τη νοοτροπία του.

«Π»: Πώς επιλέγετε τους ήρωες των διηγημάτων σας;
Α.Μ.: Οι ήρωές μου είναι απλοί άνθρωποι και βιοπαλαιστές που δεν εγκαταλείπουν ποτέ.​

«Π»: Είναι δύσκολα τα πράγματα για τους πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς; Ποιές οι δυσκολίες;
Α.Μ.: Φυσικά, γιατί δεν στηρίζονται από οικονομικά ισχυρούς εκδοτικούς οίκους και χρειάζονται πολλά χρήματα για να κάνουν διαφήμιση μεγάλης εμβέλειας.​

«Π»: Η πανδημία του κορωνοϊού μας ταλανίζει εδώ και πολύ καιρό. Ποιές θεωρείτε θα είναι οι συνέπειες στον πολιτισμό και πώς τον βιώνετε εσείς;
Α.Μ.: Ο​ι​ συνέπειες στον πολιτισμό είναι ήδη πολλές και ορατές. Ωστόσο, το βιβλίο θεωρώ ότι δεν περνάει τόσο σοβαρή κρίση. Αντίθετα, ο ρόλος του επαναπροσδιορίζεται από το κοινό και το βιβλίο αρχίζει να εκτιμάται περισσότερο. Ωστόσο, χρειάζεται να έχουμε την άνεση και την ασφάλεια να κάνουμε ξανά βιβλιοπαρουσιάσεις και να συνωστιστούμε ευχάριστα για να προβάλουμε τα βιβλία μας!

«Π»: Βοηθά το διαδίκτυο και η αναγνωρισιμότητα τον συγγραφέα;
Α.Μ.: Σαφώς, το διαδίκτυο είναι ο μοναδικός σχεδόν ανέξοδος τρόπος να γνωστοποιηθεί στο ευρύ κοινό το έργο του κάθε πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα. Προσωπικά, πιστεύω στη δύναμη του διαδικτύου για τη διαφήμιση και γνωστοποίηση του συγγραφέα. ​

«Π»: Υπάρχουν βιωματικά στοιχεία στα βιβλία σας;
Α.Μ.: Ναι, σχεδόν πάντοτε, αλλά είναι μεταπλασμένα και καλοδουλεμένα ώστε να μην είναι αντιληπτά εύκολα.​

«Π»: Τί σας θυμώνει;
Α.Μ.: Η αδιαφορία και η αχαριστία πολλών ανθρώπων και κυρίως, το να μην δίνουμε εξηγήσεις για όλα όσα σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε.​

«Π»: Τί ετοιμάζετε;
Α.Μ.: Αυτήν την περίοδο γράφω τρία διαφορετικά βιβλία με εξίσου διαφορετική θεματαλογία! Ελπίζω κάποια στιγμή να τα ολοκληρώσω και να τα καταφέρω να τα εκδώσω σιγά-σιγά!