Παιδεία & Πολιτική, γράφει ο Γιώργος Πένταρης

Η εβδομάδα που διανύουμε είναι εβδομάδα των εισαγωγικών εξετάσεων στα ΑΕΙ γιατί ΤΕΙ, όπως ξέρετε, δεν υπάρχουν, επειδή ο ανεκδιήγητος Γαβρόγλου, υπουργός παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, τα έκανε ανώτατα ιδρύματα, ΑΤΕΙ δηλαδή. Αυτό που έκανε ο Γαβρόγλου δεν είναι πολιτική – μεταρρύθμιση για την παιδεία, αλλά καθαρά πολιτικάντικη παρέμβαση ώστε, με φρούδες ελπίδες σε γονείς και φοιτητές, να προσποριστεί ψήφους. Είναι δηλαδή μια αδίστακτη πολιτικάντικη παρέμβαση και ένα κλασικό παράδειγμα χρησιμοποίησης της παιδείας για καθαρά πολιτικούς λόγους. Η αλλαγή αυτή έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στην ανώτατη εκπαίδευση γιατί ουσιαστικά κατάργησε μια ενδιάμεση βαθμίδα τεχνολογικής και πρακτικής εκπαίδευσης, την οποία έχει ανάγκη η Ελληνική οικονομία. Βέβαια δεν είναι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Γαβρόγλου που έπαιξε στις πλάτες γονιών και μαθητών, αλλά σχεδόν όλοι οι υπουργοί παιδείας που πέρασαν μετά την μεταπολίτευση.

Όλες οι πολιτικές παρεμβάσεις στην παιδεία είχαν λίαν αρνητικά αποτελέσματα στην ποιότητά της και αυτό φαίνεται από πολλές μελέτες και έρευνες. Για παράδειγμα, τα αποτελέσματα από την έρευνα του ΟΟΣΑ με το όνομα PISA (Programme for International Student Assessment) δείχνει ότι οι Έλληνες μαθητές βαθμολογούνται κάτω του μέτριου, από όλες τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ. Η εταιρεία διαΝΕΟσις, συνεχίζοντας την έρευνα του ΟΟΣΑ, διαπιστώνει ότι το 9,2% των μαθητών ιδιωτικών σχολείων πετυχαίνουν υψηλή επίδοση στις θετικές επιστήμες έναντι του 1,8% των δημοσίων σχολείων. Γενικά η επίδοση των μαθητών των ιδιωτικών σχολείων είναι ανώτερη των μαθητών των δημοσίων σχολείων και οι «μη προνομιούχοι μαθητές» σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό υπόβαθρο πετυχαίνουν πολύ κακή επίδοση και κατατάσσονται στην κατώτατη κατηγορία κατάταξης. Ακόμη το Ευρωβαρόμετρο σε έρευνά του διαπίστωσε ότι μόνο το 9% των Ελλήνων φοιτητών τελειώνει το πανεπιστήμιο εντός του καθορισμένου χρόνου ενώ ο μέσος όρος στην ΕΕ είναι το 28%. Αν εξαιρέσουμε την Ελλάδα το κατώτερο ποσοστό από τα άλλα κράτη είναι το 18%. Για παράδειγμα το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, με στοιχεία Ιανουαρίου 2021, έχει 79.434 εγγεγραμμένους φοιτητές και από αυτούς οι 34.943 είναι «λιμνάζοντες/αιώνιοι», δηλαδή ποσοστό 44%. Αν δούμε στοιχεία του 2015-2016 οι λιμνάζοντες είναι 27.840 και το 20-21 είναι 34.943, δηλαδή τα πράγματα χειροτερεύουν. Δεν είδα κανένα πολιτικό κόμμα θα θέτει αυτό το ζήτημα και να προτείνει μια συζήτηση για να διαπιστωθούν τα αίτια και να προταθούν λύσεις στο πρόβλημα.

Το ότι υπάρχει θέμα με την Ελληνική παιδεία αντικατοπτρίζεται και στις βαθμολογίες των εξετάσεων. Μπαίνουν σε πανεπιστήμια μαθητές που έγραψαν κάτω από την βάση, δηλαδή με τέσσερα και πέντε, πράγμα αδιανόητο πριν αρχίσουν οι αλλεπάλληλες μεταρρυθμίσεις στην παιδεία. Επειδή το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε να θέσει ως βάση το δέκα, έχει γίνει χαμός με την αντιπολίτευση γιατί λέει θα μείνουν τα παιδιά εκτός πανεπιστημίων. Τι θα κάνει κάποιος στο Μαθηματικό Σάμου όταν μπαίνει με 5 στα μαθηματικά ή άλλος με γενική επίδοση κάτω του 5 σε όλα τα μαθήματα; Αυτός είναι ένας από τους λόγους που έχουμε τόσο μικρό ποσοστό αποφοίτησης. Γίνεται μια προσπάθεια αναβάθμισης των ΕΠΑΛ με την ίδρυση πρότυπων σχολείων και είδαμε μια ντροπιαστική για καθηγητές ανακοίνωση που δεν θέλουν να γίνει το πρότυπο σχολείο.
Συγκεκριμένα, οι καθηγητές του 1ου ΕΠΑΛ Επανομής, που υποστηρίζονται και από την Ε’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, είναι αντίθετοι με την δημιουργία προτύπου σχολείου γιατί όπως λένε «δίνεται σε μαθητές η δυνατότητα να υποβάλουν αίτηση εγγραφής στο Π.ΕΠΑ.Λ. ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής τους και θα εισάγονται με βάση τον βαθμό του απολυτήριου τίτλου τους κατά φθίνουσα σειρά. Αυτό σημαίνει ότι πολλοί από τους μαθητές μας (με χαμηλές επιδόσεις και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες) οι οποίοι προέρχονται από όλες τις περιοχές του Δήμου Θερμαϊκού αλλά και άλλων όμορων Δήμων, θα αποκλειστούν και θα αναγκαστούν να “μεταναστεύσουν” σε σχολεία άλλων περιοχών, με δική τους οικονομική επιβάρυνση. Συνεπώς, ανοίγει ο δρόμος για την διάκριση, την κοινωνική ανισότητα, την κατηγοριοποίηση και τη διαφοροποίηση των σχολικών μονάδων, που θα έχουν διαφορετικό πρόγραμμα, μαθήματα, ειδικότητες και χρηματοδότηση». Είναι προφανής, από αυτό το μέρος της ανακοίνωσης, η λογική που επικρατεί στην παιδεία. ΟΙ καθηγητές στην ουσία δεν θέλουν το πρότυπο γιατί θα αναγκαστούν να διαβάσουν και να προετοιμαστούν παραπάνω. Βέβαια αυτό δεν ισχύει σε αυτό το σχολείο, αλλά είναι ένα γενικό φαινόμενο στην μέση εκπαίδευση όπως γνωρίζω πολύ καλά από φίλους μου καθηγητές. Πάντοτε υπάρχουν και εξαιρέσεις, οι οποίες όμως επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Η έρευνα PISA, όπως προανέφερα, δείχνει προβάδισμα των ιδιωτικών σχολείων, ενώ την δεκαετία του ‘70 και του ‘80, τότε που ήμουν μαθητής, λέγαμε ότι όποιος πηγαίνει στο ιδιωτικό δεν τα καταφέρνει στο δημόσιο. Και βέβαια δεν πέρναγε κανείς τάξη με μάθημα κάτω του δέκα. Σιγά σιγά και για καθαρά πολιτικούς λόγους άρχισε η υποβάθμιση της μέσης και ανώτατης παιδείας, η οποία παρήγαγε ποιοτικά κατώτερο εκπαιδευτικό προσωπικό που με την σειρά του υποβάθμισε την ποιότητα της δημόσιας εκπαίδευσης.
Είναι μια φθίνουσα πορεία της ποιότητας της παιδείας και καταντήσαμε να μιλάμε και να δεχόμαστε το 4 ως βαθμό εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Από τον νόμο του Αρσένη που παρήγαγε, από τις κινητοποιήσεις εναντίον του, τον Τσίπρα για πρωθυπουργό, μειώθηκαν οι βάσεις και όλοι έμπαιναν στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, όπως μου έλεγε φίλος μου μαθηματικός σε λύκειο της Χαλκίδας. Θα θυμάστε ότι πριν μια δεκαετία ήταν πάγιο αίτημα η κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων. Δεν σας κάνει εντύπωση ότι τώρα δεν ακούγεται; Είναι ότι δεν υπάρχει ζήτημα επειδή στην ουσία όλοι περνάνε σε ΑΕΙ τώρα. Τότε το 1997, επί Αρσένη δηλαδή, άρχισε η αύξηση του αριθμού εισακτέων και η δημιουργία νέων πανεπιστημίων. Θύμισε την εποχή της χούντας «κάθε πόλη και στάδιο, κάθε χωριό και γυμναστήριο». Αναμφίβολα το σχέδιο είχε καλές προθέσεις γιατί υπήρχε ανάγκη αύξησης των πτυχιούχων για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις του 21ου αιώνα, αλλά ως συνήθως φτάσαμε στα όρια της υπερβολής και φτιάχναμε τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ όχι για σπουδές σύμφωνα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας, αλλά για τις καφετέριες και τους ιδιοκτήτες φοιτητικών διαμερισμάτων. Έτσι με την διεύρυνση άρχισε και η υποβάθμιση των σπουδών με αποτέλεσμα να παράγονται στρατιές ανέργων πτυχιούχων, να γίνεται εγκατάλειψη των σπουδών, να γίνονται αιώνιοι φοιτητές και οι γονείς να βαφκαλίζονται ότι τα παιδιά τους σπουδάζουν. Έτσι παρατηρείται η εγκατάλειψη του πρωτογενούς τομέα και φέρνουμε εργάτες από το εξωτερικό για τις αγροτικές εργασίες.

Όλα τα πολιτικά κόμματα φέρουν ευθύνη για την κατάντια της παιδείας, γιατί όλα είχαν κοινό στόχο την άγρα ψηφοφόρων. Θυμάστε την ΟΝΝΕΔ, την ΠΑΣΠ, την ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ που είχε σύνθημα εναντίον της εντατικοποίησης των σπουδών, τον ΡΗΓΑ κτλ. Το σύνθημα εναντίον της εντατικοποίησης στην ουσία μας έλεγε δεν θέλουμε τα πανεπιστήμια να κάνουν δύσκολα να μαθήματα ώστε να έχουν χρόνο οι φοιτητές να ασχοληθούν με την πολιτική. Τα πανεπιστήμια είχαν γίνει δεξαμενές ψηφοφόρων των πολιτικών κομμάτων. Είναι γνωστά πράγματα αυτά. Κάποια στιγμή η Κεραμέως ανέφερε ότι θα καταργήσει την ΟΝΝΕΔ, αλλά η δήλωση εξαφανίστηκε και έκτοτε σιγή ιχθύος. Αν τα πολιτικά κόμματα ενδιαφέρονται για την παιδεία μας, θα πρέπει εδώ και τώρα να διαλύσουν ό,τι κομματικές οργανώσεις έχουν στα πανεπιστήμια ώστε να δείξουν τις πραγματικές προθέσεις τους για την παιδεία.
Από το Πανεπιστήμιο Αθηνών εκπονήθηκε υπό τον καθηγητή κ. Ν. Παναγιωτόπουλο μια έρευνα με τίτλο «Λιμνάζοντες φοιτητές και το ζήτημα της πρόσβασης στα ΑΕΙ». Η έρευνα ανέλυσε διεξοδικά το ζήτημα των λιμναζόντων φοιτητών, αλλά απέφυγε να θίξει την παρέμβαση των πολιτικών κομμάτων και την μετατροπή των πανεπιστημίων σε άντρα αναρχοαυτόνομων σοσιαλφασιστών. Είναι επιτακτική ανάγκη να ξεκινήσει σοβαρός διάλογος για την παιδεία από την στοιχειώδη μέχρι την τριτοβάθμια εκπαίδευση γιατί η παιδεία είναι όρος επιβίωσης του Έθνους και
Αν θέλετε να διαβάσετε την προκλητική ανακοίνωση για το ΕΠΑΛ εδώ είναι ο σύνδεσμος https://www.alfavita.gr/ekpaideysi/anakoinoseis/351418_ekpaideytikoi-ohi-sti-metatropi-toy-1oy-epal-epanomis-se-protypo και για την έρευνα του πανεπιστημίου ο σύνδεσμος είναι εδώ https://core.ac.uk/download/pdf/49284301.pdf.