«Η μουσική και το τραγούδι είναι ένα διαρκές ταξίδι εντός κι εκτός εαυτού», Σταύρος Σταυρακάκης – Μουσικός

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
«Η μουσική και το τραγούδι είναι ένα διαρκές ταξίδι εντός κι εκτός εαυτού», Σταύρος Σταυρακάκης – Μουσικός

Ο Σταύρος Σταυρακάκης γεννήθηκε και ζει στο Ηράκλειο. Σπούδασε κοινωνιολογία στο Πάντειο πανεπιστήμιο. Από τα μαθητικά του χρόνια ασχολήθηκε με τη μουσική, συμμετέχοντας ως κιθαρίστας και τραγουδιστής σε νεανικά συγκροτήματα, ενώ παράλληλα δοκίμαζε να γράψει τα πρώτα του τραγούδια. Έκτοτε εμφανιζόταν συχνά σε διάφορους χώρους ερμηνεύοντας τραγούδια γνωστών τραγουδοποιών και συνθετών, αλλά και παρουσιάζοντας εμβόλιμα στο πρόγραμμα, δικά του ακυκλοφόρητα τραγούδια. Το 2002 συμμετείχε στο δίσκο «Γυάλινα φτερά» του Γιώργου Σταυρακάκη, με το τραγούδι του «Πλανόδιοι».
Η πρώτη του δισκογραφική δουλειά «Κρυφτό» ολοκληρώθηκε το 2014 στην Ελβετία, με την ηχογράφησή της στο στούντιο του Ελβετού τραγουδοποιού Marco Zappa. Το «Κρυφτό» περιέχει επτά τραγούδια που κινούνται ανάμεσα στην μπαλάντα και στο ροκ, παρακολουθώντας τη συνέχεια ενός παιχνιδιού που ξεκινάει από τα παιδικά χρόνια και φτάνει ως την ενήλικη ζωή.
Από το 2018 κυκλοφορούν στο διαδίκτυο τραγούδια που αποτελούν το περιεχόμενο της επόμενης δουλειάς του ενώ ταυτόχρονα συμμετέχει και στη δισκογραφική δουλειά του Γιώργου Σταυρακάκη «Στην αυλή των μπουφόνων», με το τραγούδι του «Δωμάτιο» και με το «Σε θυμάμαι», στο οποίο έχει γράψει τη μουσική.
Αυτήν την περίοδο κυκλοφορεί η νέα δισκογραφική δουλειά «Άμπωτις», η οποία περιέχει δέκα τραγούδια σε στίχους του Γιώργου Σταυρακάκη και μουσική του Σταύρου Σταυρακάκη. Τα τραγούδια μοιράζονται ερμηνευτικά οι δύο τραγουδοποιοί.


ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ


«ΠΑΛΜΟΣ»: Σε ποιό περιβάλλον μεγαλώσατε; Και πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια στο Ηράκλειο της Κρήτης;
ΣΤΑΥΡΟΣ ΣΤΑΥΡΑΚΑΚΗΣ: Γεννήθηκα και μεγάλωσα στο Ηράκλειο, όπου και εξακολουθώ να κατοικώ. Είχα την τύχη να έχω γονείς μουσικούς, πράγμα το οποίο με καθόρισε έως έναν βαθμό. Θυμάμαι τραγούδια σπουδαίων ελλήνων και ξένων δημιουργών από την εποχή που δεν μπορώ καν να θυμηθώ τον εαυτό μου. Παράλληλα υπήρχε και μια πλούσια δισκοθήκη, η οποία λειτουργούσε για εμένα ως ένα παράθυρο στον κόσμο.
Τα περισσότερα από τα χρόνια της παιδικής μου ηλικίας, τα έζησα στις παρυφές της πόλης, εκεί όπου δίπλα από τα σπίτια μας υπήρχαν ακόμα αλάνες. Οι ανοιχτοί χώροι, το χώμα και τα δέντρα είναι νομίζω το περιβάλλον που όλοι μας έχουμε ανάγκη και κυρίως τα παιδιά. Και φυσικά η θάλασσα, η οποία ήταν και είναι πάντοτε μια αγαπημένη εξόρμηση. Αυτά, μαζί με το αστικό τοπίο του Ηρακλείου, δημιούργησαν μια ικανή συνθήκη προκειμένου να αποκτήσει κανείς μια ποικιλία ωφέλιμων παραστάσεων.
Έπειτα ήταν και το σχολείο, όπου παρά τις αδυναμίες και τις παθογένειες του συστήματος, θα έλεγα ότι το επίπεδο ήταν γενικά καλό, κυρίως χάρη στην επιμονή και το μεράκι ορισμένων εκπαιδευτικών.

«Π»: Τί σας ώθησε στη μουσική;
ΣΤ.ΣΤ.: Η ανάγκη για συστηματική ενασχόληση με τη μουσική παρουσιάστηκε στα εφηβικά μου χρόνια, όπου παρέα με φίλους και συμμαθητές αποφασίσαμε να εμπλακούμε σε αυτήν την περιπέτεια. Δημιουργήσαμε το πρώτο μας συγκρότημα και πήραμε σβάρνα τα προβάδικα προσπαθώντας να παίξουμε μουσική. Από τη μία λοιπόν υπήρχε το έρεισμα λόγω του οικογενειακού μου περιβάλλοντος, όπως περιέγραψα πριν, και από την άλλη εμφανίστηκαν κι αυτές οι συγκυρίες. Το τραγούδι με κέρδισε σχεδόν αμέσως. Μόλις ανακάλυψα τις εκφραστικές και δημιουργικές δυνατότητες που παρέχουν η μουσική και ο στίχος, μου ήταν πια αδύνατο να κάνω πίσω.

«Π»: Πότε ανακαλύψατε το ταλέντο σας στη μουσική και το τραγούδι;
ΣΤ.ΣΤ.: Εκείνο που είχα ανάγκη ήταν να βρω έναν ικανοποιητικό τρόπο έκφρασης. Από την αρχή κιόλας ήθελα να γράψω τραγούδια. Αυτό προσπαθούσα και προσπαθώ ακόμα να κάνω. Όταν είναι κανείς σε νεαρή ηλικία αναζητάει το δρόμο του, με σκοπό να διοχετεύσει κάπου τον εαυτό του. Σίγουρα υπάρχουν τάσεις και ενδείξεις που φανερώνουν μια πιθανή κατεύθυνση και οι οποίες στην περίπτωσή μου νομίζω ότι είχαν εκδηλωθεί από νωρίς. Από εκεί και πέρα θεωρώ ότι καθοριστικό ρόλο παίζουν οι συγκυρίες και η θέληση. Εκείνα λοιπόν που ανακάλυψα στα εφηβικά μου χρόνια ήταν η ανάγκη και η επιθυμία να ασχοληθώ με το τραγούδι.

«Π»: Μιλήστε μας για τα πρώτα τραγούδια που γράψατε. Τα συναισθήματά σας.
ΣΤ.ΣΤ.: Τα πρώτα τραγούδια είχαν όλη την αφέλεια και την ανυπομονησία που κουβαλούσα ως έφηβος. Ωστόσο, η ικανοποίηση που παίρνει κανείς από τη δημιουργία ήταν το ίδιο δυνατή, όπως και τώρα, για να μην πω περισσότερο. Μερικά από αυτά τα τραγούδια τα βάλαμε στο πρόγραμμα και τα παίζαμε στις συναυλίες με το συγκρότημα που είχαμε τότε. Τα περισσότερα τα έχω πια ξεχάσει. Υπάρχουν δύο ή τρία που τα θυμάμαι, αλλά δεν νομίζω ότι θα άξιζε τον κόπο να ασχοληθώ με αυτά. Τα αντιμετωπίζω περισσότερο ως έναν πειραματισμό, ως μια πρώτη απόπειρα.

«Π»: 2002. Δίσκος «Γυάλινα φτερά» – Γιώργος Σταυρακάκης. Συμμετέχετε με το τραγούδι «Πλανόδιοι». Τι πραγματεύεται;
ΣΤ.ΣΤ.: Οι «Πλανόδιοι» ήταν το πρώτο μου βήμα στη δισκογραφία. Ηχογραφήθηκε το 2002 προκειμένου να συμπεριληφθεί στη δισκογραφική δουλειά του πατέρα μου Γιώργου Σταυρακάκη, που επρόκειτο να κυκλοφορήσει εκείνη την περίοδο με τον τίτλο «Γυάλινα φτερά». Για να δώσω μια γενική περιγραφή, θα έλεγα ότι πραγματεύεται τον έρωτα και τις λοιπές ανθρώπινες σχέσεις, μέσα σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον. Από εκεί και πέρα λειτουργούν και οι συνειρμοί που παράγει ο καθένας μόνος του ακούγοντας ένα τραγούδι. Αυτή είναι άλλωστε και η μαγεία των τραγουδιών.

«Π»: Στην πρώτη δισκογραφική σας δουλειά με τίτλο «Κρυφτό» ηχογραφείτε στην Ελβετία, στο στούντιο του τραγουδοποιού Marco Zappa. Μοιραστείτε μαζί μας αυτήν την εμπειρία.
ΣΤ.ΣΤ.: Κατ’αρχάς να πω ότι μετά τους «Πλανόδιους» πέρασε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα κατά το οποίο η ενασχόλησή μου με τη μουσική ήταν περιστασιακή. Ωστόσο, η ανάγκη για δημιουργία επέστρεψε εκεί γύρω στα τριάντα. Άρχισα πάλι να γράφω τραγούδια, ώσπου κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι έχω συγκεντρώσει ένα υλικό, το οποίο ίσως θα άξιζε τον κόπο να ηχογραφήσω. Έτσι προέκυψε η πρώτη μου δισκογραφική δουλειά το «Κρυφτό», η οποία ηχογραφήθηκε στην Ελβετία στο στούντιο του φίλου και συνεργάτη Marco Zappa. Πρόκειται για έναν σημαντικό Ελβετό τραγουδοποιό από τον οποίο έμαθα πολλά, τόσο σε θέματα που αφορούν τη μουσική, όσο και σε άλλα που έχουν να κάνουν με τη διαδικασία της ηχογράφησης. Έπεσε πολλή δουλειά εκείνες τις ημέρες, καθότι είχαμε περιορισμένο χρόνο στη διάθεσή μας. Δουλεύαμε αρκετές ώρες και με ό,τι μέσα υπήρχαν στο στούντιο. Όλη η δουλειά έγινε από εμάς τους δύο. Ο Marco εκτός από κιθάρα παίζει και πολλά άλλα όργανα κι έτσι καταφέραμε να εμπλουτίσουμε κάπως τις ενορχηστρώσεις.

«Π»: 2018. Κυκλοφορούν στο διαδίκτυο τα τραγούδια σας ενώ ταυτόχρονα συμμετέχετε και στη νέα δισκογραφική δουλειά του Γιώργου Σταυρακάκη με το τραγούδι σας «Δωμάτιο» και με το «Σε θυμάμαι» στο οποίο γράψατε τη μουσική. Τι απήχηση έχουν στο κοινό;
ΣΤ.ΣΤ.: Υπάρχουν κάποια τραγούδια που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο, χωρίς να έχουν ενταχθεί σε κάποια δισκογραφική δουλειά. Ελπίζω να βρουν στέγη σε κάποιον μελλοντικό δίσκο. Αλλά κι αν δεν βρουν, δεν πειράζει. Ταξιδεύουν και με αυτόν τον τρόπο. Άλλωστε το βασικό ζητούμενο είναι η επικοινωνία και για να επιτυγχάνεται αυτή πρέπει τα τραγούδια να προσεγγίζουν ένα ακροατήριο. Όταν το καταφέρνουν αυτό, τότε πάντα βρίσκονται κάποιοι άνθρωποι που τα αγκαλιάζουν και τα κάνουν δικά τους. Η συμμετοχή μου στη δισκογραφική δουλειά του Γιώργου Σταυρακάκη «Στην αυλή των μπουφόνων» ήταν μια σημαντική στιγμή για εμένα κι ένας τρόπος για να πάνε λίγο παραπέρα τα τραγούδια μου.

«Π»: Τι περιλαμβάνει η νέα σας δουλειά με τίτλο «Άμπωτις»;
ΣΤ.ΣΤ.: Μετά την προηγούμενη δουλειά, που αναφέραμε νωρίτερα, γεννήθηκε η ιδέα ενός ολοκληρωμένου δίσκου, ως επιστέγασμα μιας συνεργασίας που ήδη είχε δείξει ότι μπορεί να αποδώσει κάτι που να μας αρέσει. Η «Άμπωτις», λοιπόν, η νέα μας δισκογραφική δουλειά περιέχει δέκα τραγούδια σε στίχους του Γιώργου Σταυρακάκη και μουσικές δικές μου. Τα τραγούδια αυτά αγγίζουν πολλά θέματα ταυτόχρονα, όπως τον έρωτα, τη μοναξιά, το ταξίδι, τη θάλασσα αλλά και το προσφυγικό.
Οι ερμηνείες των τραγουδιών είναι μοιρασμένες ανάμεσα σε εμένα και τον Γιώργο, καθώς και οι αντίστοιχες ενορχηστρώσεις. Στο δίσκο έπαιξαν φίλοι και συνεργάτες μουσικοί, οι οποίοι δεν ήρθαν απλώς για να διεκπεραιώσουν μια δουλειά, αλλά για να δώσουν το κάτι παραπάνω που βγαίνει όταν υπάρχει δημιουργική διάθεση. Τους ευχαριστώ πολύ.

«Π»: Πώς βιώνετε την πανδημία του κορωνοϊού; Τι ακούτε από τους καλλιτέχνες;
ΣΤ.ΣΤ.: Είναι μια δύσκολη συγκυρία για όλους, η οποία έχει μεταβάλει σε τέτοιο βαθμό την καθημερινότητά μας, ώστε να θέτει σε κίνδυνο την υγεία μας, τόσο τη σωματική, όσο και την ψυχική. Η περίοδος της καταναγκαστικής απομόνωσης κάθε άλλο παρά δημιουργική μπορεί να χαρακτηριστεί από εμένα. Τουλάχιστον έτσι τη βιώνω εγώ κι έτσι ακούω και από άλλους να την περιγράφουν. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει δημιουργία, αλλά μάλλον ότι γίνεται περιορισμένα υπό το βάρος της κόπωσης που προκαλεί η ματαίωση.
Αυτήν την έτσι κι αλλιώς δύσκολη κατάσταση ήρθε να επιτείνει κι ο απαξιωτικός τρόπος με τον οποίο αντιμετώπισε η πολιτεία τους καλλιτέχνες στην αρχή, αλλά και κατά τη διάρκεια της περιόδου που διανύουμε. Όλα αυτά, μαζί με τα προϋπάρχοντα προβλήματα, δημιουργούνε μια συνθήκη η οποία νομίζω ότι θα έχει σοβαρές συνέπειες στο μέλλον.

«Π»: Πώς βλέπετε την μετά – κορωνοϊό εποχή;
ΣΤ.ΣΤ.: Θα χρειαστεί δύναμη και υπομονή μέχρι να σταθούμε ξανά στα πόδια μας. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποια αυτόματη διαδικασία με την οποία μπορούμε να επανέλθουμε εκεί ακριβώς που ήμασταν πριν. Σίγουρα θα υπάρξει κάποια ευφορία και ανακούφιση όταν θα νοιώσουμε ότι έχει πάψει να υφίσταται η απειλή, ωστόσο θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της πτώσης που έχει συντελεστεί σε πολλά επίπεδα, η οποία νομίζω ότι θα γίνει περισσότερο αντιληπτή μέσα στο επόμενο διάστημα. Το ζήτημα λοιπόν θα είναι να ξεπεράσουμε αυτήν την κατάσταση κι αν χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουμε και κάποια πράγματα. Πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε.
Τώρα, σε ό,τι αφορά τα μουσικά θέματα, εκείνο που νομίζω ότι έχει λείψει σε όλους τους φίλους μουσικούς, όπως και σε εμένα, είναι οι ζωντανές εμφανίσεις. Ελπίζω να δοθεί σύντομα αυτή η δυνατότητα και να επιστρέψουμε στο φυσικό μας χώρο.

«Π»: Τι σας εμπνέει;
ΣΤ.ΣΤ.: Στο επίκεντρο των σκέψεων και των προβληματισμών μου βρίσκεται πάντοτε ο άνθρωπος, καθώς και πολλά από τα στοιχεία που τον περιβάλλουν. Οι σχέσεις, οι συνθήκες ζωής, η καθημερινότητα, ο έρωτας και οποιοδήποτε άλλο σημαντικό ή ασήμαντο γεγονός, μπορεί να λειτουργήσουν ως έναυσμα προκειμένου να γεννηθεί κάποιος στίχος ή κάποια μουσική. Συχνά αντλώ εικόνες από το αστικό τοπίο, αλλά και από στοιχεία της φύσης όπως η θάλασσα κι ο ουρανός, που είναι συνυφασμένα με το ταξίδι.

«Π»: Τι είναι η μουσική και το τραγούδι για εσάς;
ΣΤ.ΣΤ.: Είναι μορφές λόγου. Δίαυλοι επικοινωνίας και τρόποι έκφρασης μέσα από τους οποίους μπορεί κανείς να πει πράγματα που δε λέγονται αλλιώς. Αν προσπαθήσει κανείς να εκφράσει τα ίδια πράγματα με κάποιο άλλο μέσον, νομίζω ότι θα προκύψει μια εντελώς διαφορετική εικόνα, η οποία όμως μπορεί να είναι εξίσου ενδιαφέρουσα. Η μουσική και το τραγούδι είναι ένα διαρκές ταξίδι σε απεριόριστο χώρο, εντός κι εκτός εαυτού.

«Π»: Ποια τα ακούσματά σας;
ΣΤ.ΣΤ.: Νομίζω ότι το ελληνικό τραγούδι είναι αυτό που κατέχει την πρώτη θέση στη λίστα με τα ακούσματά μου. Παλιοί και νέοι συνθέτες, τραγουδοποιοί και συγκροτήματα αποτελούν τον άξονα γύρω από τον οποίο κινούμαι και εγώ.
Ωστόσο δεν έλειπε ποτέ από τη δισκοθήκη μου και το αντίστοιχο ξένο ρεπερτόριο, καθώς και η ροκ μπαλάντα την οποία αγάπησα ιδιαίτερα.

«Π»: Η δισκογραφία σήμερα;
ΣΤ.ΣΤ.: Αν σταθεί κανείς στην κυρίαρχη εικόνα θα θεωρήσει ότι υπάρχει στασιμότητα. Ακούγονται πάρα πολλές διασκευές και ελάχιστα καινούργια τραγούδια. Αυτό οφείλεται και στην επιμονή ορισμένων μέσων να αναπαράγουν συνεχώς τα ίδια τραγούδια, γνώριμα και αγαπημένα ως επί το πλείστον, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα έχουν ένα σταθερό ακροατήριο. Σε αντίθεση με αυτό που προβάλλεται, η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν πολλές νέες δισκογραφικές δουλειές που γίνονται κάτω από δύσκολες συνθήκες, δεδομένου ότι σήμερα αναλαμβάνει ο καθένας μόνος του την παραγωγή, αλλά και τη διακίνηση της δουλειάς του.

«Π»: Με ποιόν συνθέτη ή τραγουδιστή θα θέλατε να συνεργαστείτε;
ΣΤ.ΣΤ.: Δεν ξέρω. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σε αυτόν το χώρο τους οποίους εκτιμώ και θαυμάζω για το έργο τους. Η συνεργασία όμως προϋποθέτει και κάποια άλλα πράγματα, όπως το να υπάρχει πρόσφορο έδαφος ώστε να καλλιεργηθεί και μια προσωπική σχέση που να υπερβαίνει το πλαίσιο της δουλειάς. Με άλλα λόγια, να ταιριάζουν τα χνώτα των ανθρώπων που πρόκειται να συνεργαστούν. Δεν απορρίπτω αυτό το ενδεχόμενο, απλώς θα ήθελα να υπάρχει η συνθήκη που προανέφερα, καθώς και μια συνάφεια ως προς το ρεπερτόριο.

«Π»: Τι συμβουλεύετε τα παιδιά που θέλουν να ασχοληθούν με τη μουσική και το τραγούδι;
ΣΤ.ΣΤ.: Η εκμάθηση της μουσικής είναι μια διαδικασία που απαιτεί προσήλωση και επιμονή. Καλό θα ήταν να πάρουν όσα περισσότερα εφόδια μπορούν, αλλά ταυτόχρονα να διευρύνουν τους ορίζοντές τους και πέρα από τη μουσική. Το να διαβάζει κανείς λογοτεχνία ή να σπουδάζει και κάτι άλλο παράλληλα, νομίζω ότι είναι πράγματα που βοηθάνε.

«Π»: Υπάρχει κάποιος τραγουδιστής που λειτούργησε ως πρότυπο για εσάς;
ΣΤ.ΣΤ.: Ανέκαθεν δυσκολευόμουνα να υιοθετήσω πρότυπα. Ακόμα και στην εφηβεία που είθισται να συμβαίνει αυτό το πράγμα. Η αλήθεια είναι ότι παρακολουθούσα περισσότερο συνθέτες, στιχουργούς και τραγουδοποιούς κι αυτό γιατί, όπως έλεγα νωρίτερα, ήθελα κι εγώ να γράψω τραγούδια. Υπάρχουν πολλοί από τους οποίους έχω επηρεαστεί και των οποίων το έργο κουβαλάω μέσα μου ως παρακαταθήκη.

«Π»: «Παίρνεις το δρόμο / όπου κι αν τραβάει / σ’ ό,τι αγαπάς / πίσω δε γυρνάει / γυάλινος κόσμος / πια δε σε χωράει / χιλιάδες κομμάτια / το χθες δεν κολλάει / με ευχές και προσευχές». Δικοί σας στίχοι. Είστε αισιόδοξος;
ΣΤ.ΣΤ.: Κάποιες φορές ναι, άλλες πάλι όχι. Σε αυτούς τους στίχους που αναφέρετε, σίγουρα όχι. Υπάρχουν διαθέσεις οι οποίες μεταβάλλονται και μοιραία το τραγούδι τις ακολουθεί, καθότι είναι πολύπλευρο όπως και η ίδια η ζωή. Δεν μπορώ να βάλω τα πράγματα στη ζυγαριά και να πω τι βαραίνει περισσότερο. Προτιμώ να βλέπω τη ζωή όσο πιο ρεαλιστικά γίνεται, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

«Π»: Τι ετοιμάζετε;
ΣΤ.ΣΤ.: Υπάρχουν κάποια καινούργια τραγούδια που τα δουλεύω αυτήν την περίοδο και προσπαθώ να τα ολοκληρώσω. Ωστόσο εκείνο που θα ήθελα να κάνω άμεσα είναι κάποιες ζωντανές εμφανίσεις, οι οποίες θα έχουν ως κεντρικό άξονα την πρόσφατη δισκογραφική μας δουλειά «Άμπωτις». Ο δίσκος αυτός κυκλοφόρησε μέσα στην περίοδο της καραντίνας κι έτσι δεν ήταν εφικτό να παρουσιάσουμε αυτά τα τραγούδια, πραγματοποιώντας κάποιες συναυλίες. Εύχομαι να απαλλαγούμε σύντομα από αυτήν την αναποδιά που μας έχει βρει και να επανέλθουμε σε μια φυσιολογική καθημερινότητα. Καλή δύναμη σε όλους.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή