Ο διακριτός ρόλος των γενικών μαθημάτων στα ΕΠΑ.Λ. – Η ανάγκη έκδοσης νέων βιβλίων

Ο διακριτός ρόλος των γενικών μαθημάτων στα ΕΠΑ.Λ.
Η ανάγκη έκδοσης νέων βιβλίων.

Σε όλες τις μεταρρυθμίσεις τα μαθήματα της γενικής παιδείας που διδάσκονται οι μαθητές της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, είναι τα ίδια μαθήματα που διδάσκονται οι μαθητές των Γενικών Λυκείων (με εξαίρεση του μαθήματος των αρχαίων ελληνικών που δεν διδάσκεται στην ΤΕΕ) με τα ίδια βιβλία και αναλυτικά προγράμματα τουλάχιστον στις δύο πρώτες τάξεις όπου σχεδόν ταυτίζονται και οι διδακτικές ώρες του ωρολογίου προγράμματος και σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξε και ενίσχυση του διδακτικού ωραρίου στα Μαθηματικά και Ελληνικά με πρόσθετη διδακτική στήριξη ενταγμένη στο ωρολόγιο πρόγραμμα.
Οι μαθητές της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης διδάσκονται τα μαθήματα της γενικής παιδείας με τις ίδιες παιδαγωγικές οδηγίες και πρέπει να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις και τους στόχους των μαθημάτων όπως και οι μαθητές των Γενικών Λυκείων.
Οι μαθητές της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης σύμφωνα με τα αναλυτικά προγράμματα, πρέπει να ανταποκριθούν στα μαθήματα της γενικής παιδείας – τα οποία σημειωτέο είναι σχεδιασμένα για τους μαθητές των Γενικών Λυκείων – παρότι είναι επιφορτισμένοι και με τα μαθήματα των κύκλων – τομέων και ειδικοτήτων, μαθήματα θεωρητικά και εργαστηριακά που στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι μαθήματα υψηλών απαιτήσεων που απευθύνονται σε μαθητές ιδιαίτερων κλίσεων και δεξιοτήτων.
Τα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης όπως διαμορφώνονται κάθε φορά (πλην εξαιρετικών περιπτώσεων) σε σύγκριση με τα αντίστοιχα των Γενικών Λυκείων, στα μάτια ενός εξειδικευμένου εξωτερικού αξιολογητή σίγουρα θεωρούνται πιο ¨βαριά¨, δυσκολότερα, και ότι απευθύνονται σε μαθητές που έχουν υψηλούς στόχους, που δεν αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες μαθησιακές δυσκολίες και δεν παρουσιάζουν γνωστικά κενά. Απευθύνονται σε μαθητές που έχουν κάνει συνειδητή επιλογή του σχολείου της ΤΕΕ, ένα σχολείο της θεωρίας και της πράξης όπου ο μαθητής ότι διδάσκεται στη θεωρία θα το επεξεργαστεί στο εργαστήριο και θα το επαληθεύει στην πράξη.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι ο ρόλος των Γενικών Μαθημάτων είναι σημαντικός στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση όπως σε ολόκληρη την λυκειακή βαθμίδα. Η ολοκλήρωση της προσωπικότητας, η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης, η πολύπλευρη ακαδημαϊκή μόρφωση και καλλιέργεια του πνεύματος, είναι δικαιώματα όλων των μαθητών είτε είναι της Γενικής Εκπαίδευσης είτε είναι της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.
Θεωρώντας δεδομένη τη σημαντικότητα των γενικών μαθημάτων στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση θα πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα βιβλία και αναλυτικά προγράμματα που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και τις ιδιαιτερότητες των συγκεκριμένων σχολείων. Τα βιβλία να είναι διαφορετικά από τα βιβλία των Γενικών Λυκείων, προσαρμοσμένα στους μαθητές ανάλογα με την ειδικότητα και τα επαγγέλματα που απορρέουν από αυτή, με αναφορές στην ύλη των μαθημάτων των ειδικοτήτων που να προκαλούν το ενδιαφέρον των μαθητών με την διαθεματικότητα σε τέτοιο βαθμό που να τα κάνουν όσο το δυνατόν περισσότερο ελκυστικά.
Οι μαθητές θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν και να πειστούν ότι τα μαθήματα της γενικής παιδείας είναι υποστηρικτικά και χρήσιμα για τα μαθήματα των ειδικοτήτων που διδάσκονται, σημαντικά για τα Επαγγέλματα που θα ασχοληθούν και απαραίτητα για τη γενική τους μόρφωση.
Η τροποποίηση της διδακτέας ύλης μέσω των νέων αναλυτικών προγραμμάτων και των νέων βιβλίων απαιτείται περισσότερο στα μαθήματα Γενικής Παιδείας όπως τα Μαθηματικά, οι Φυσικές Επιστήμες τα οποία μπορεί να είναι περισσότερο εφαρμοσμένα και στοχευμένα στην ύλη των ειδικοτήτων, με παραδείγματα, προβλήματα/ασκήσεις και εργαστηριακές ασκήσεις, που να συνδέονται διαθεματικά με τα μαθήματα των ειδικοτήτων, αλλά και τα Νέα Ελληνικά όπου ίσως θα έπρεπε να επικεντρωθούμε σε μία γλωσσική μεταρρύθμιση που να συσχετίζει τη γλωσσική ανάπτυξη με συγκεκριμένες κοινωνικές και επαγγελματικές πρακτικές επικοινωνίας (επικοινωνιακή προσέγγιση, κοινωνιογλωσσική προσέγγιση) που να έχουν νόημα για μαθητές επαγγελματικής φοίτησης, δίνοντας προτεραιότητα στην εκμάθηση διαφόρων μορφών επαγγελματικής χρήσης της γλώσσας.
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι οι μαθητές της ΤΕΕ ειδικεύονται σε μία τέχνη – επάγγελμα και θα πρέπει να αναπτύξουν ιδιαίτερες τεχνικές – επαγγελματικές δεξιότητες που ενίοτε είναι χειρωνακτικές και θα πρέπει να προσαρμόσουμε τα μαθήματα Γενικής Παιδείας στην ειδικότητα για να έχουμε όσο το δυνατόν περισσότερα θετικά αποτελέσματα στη γενική τους μόρφωση.
Το ότι στα μαθήματα της Γενικής Παιδείας όπως είναι διαμορφωμένα, οι μαθητές δεν ανταποκρίνονται και δεν αποδίδουν όσο θα έπρεπε, ενδεικτικά το παρατηρούμε σε ένα βαθμό (χωρίς βέβαια να μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα γιατί εξαρτάται και από το βαθμό δυσκολίας των θεμάτων της κάθε χρονιάς) από τα αποτελέσματα των δύο μαθημάτων Γενικής Παιδείας των πανελλαδικών εξετάσεων των Νέων Ελληνικών, των Μαθηματικών και των Μ.Ο των μαθημάτων ειδικοτήτων όπου οι επιδόσεις είναι αρκετά χαμηλές στα Γενικά Μαθήματα σε σύγκριση με το Μ.Ο των μαθημάτων ειδικοτήτων όπως δείχνει ενδεικτικά ο πίνακας των Πανελλαδικών του έτους 2014.

ΜΑΘΗΜΑ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
0-10 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
10-15 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ 15-18 ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ 18-20
ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ 64,9% 35,1% 3,7% 0,15%
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ 78,5% 21,5% 4,2% 1,06%
ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΩΝ 15,9-77,6% 22,4-84,1% 4,9-31,7% 2,2-31,2%

Ενδεχομένως να χρειάζεται λοιπόν αλλαγή φιλοσοφίας ως προς το περιεχόμενο των αναλυτικών προγραμμάτων και των βιβλίων των μαθημάτων Γενικής Παιδείας στην Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση που να είναι πιο κοντά στα μαθήματα των ειδικοτήτων.

Κερασιώτης Σεραφείμ
Μαθηματικός
Επίτιμος πρόεδρος Ο.Λ.Τ.Ε.Ε
π. Δ/ντής ΕΠΑΛ