Το χιόνι που σκεπάζει, του Βαγγέλη Ντάλη

Στα social media ανεβαίνουν κάθε μέρα χαρούμενες εικόνες. Ευτυχίας, πληρότητας, ικανοποίησης. Οι περισσότερες όμως είναι στημένες. Στυλιζαρισμένες. Για τις ανάγκες της φωτογραφίας, χαμόγελα, περιγραφές του τύπου «περνάω καλά» και το δείχνω. Η υπερβολή όμως δεν κρύβεται. Και εκθέτει.

Η φυσικότητα και το αυθόρμητο φαίνεται. Κυρίως όταν τα λόγια που συνοδεύουν τη φωτογραφία είναι ανεπιτήδευτα. Μια τέτοια φωτογραφία είδα την περασμένη Τρίτη. Γνωστή μου κοπελίτσα είχε βγει να παίξει στο χιόνι με το σκύλο της. Αμακιγιάριστη και χωρίς να κοιτάει ναρκισσιστικά την κάμερα. Τί έγραψε: «Επιτέλους, μέσα στα τόσα προβλήματα πήραμε και μια χαρά!» Ούτε γουάου, τι ωραία που περνάμε, ούτε ζηλέψτε που εγώ διασκεδάζω. Προβλήματα έχω αλλά να, «ήρθε άσπρη μέρα και για μας». Και θυμήθηκα το μεγάλο ποιητή – στιχουργό Νίκο Γκάτσο: «Μη κλαις, το μαράζι μάθε φυλαχτό να μη κρεμάς. Να λες δεν πειράζει, θά’’ρθει άσπρη μέρα και για μας».

Δευτέρα βράδυ το χιόνι είχε αρχίσει από νωρίς στα βόρεια προάστια. Φεύγοντας από τη δουλειά αργά το βράδυ για να γυρίσω σπίτι, το πήρα με τα πόδια. Μου αρέσει γενικά το περπάτημα, ειδικά το βραδινό, κάνω δηλαδή κάμποσα χιλιόμετρα αλλά έτσι κι αλλιώς το είχε στρώσει το χιόνι και οι δρόμοι είχαν αρχίσει να γίνονται επικίνδυνοι για τα οχήματα. Είχα δει τα δελτία καιρού και είχα απορρίψει την περίπτωση χρήσης τους.
Μόνο που ταυτόχρονα είχε διακοπή ρεύματος σε όλη την περιοχή. Ομολογώ ότι έφυγα με μια ανησυχία για την πορεία μου. Χιονισμένη διαδρομή, χωρίς φώτα δεν είναι και ό,τι καλύτερο βραδιάτικα. Και μόνος. Νόμιζα δηλαδή ότι θα είμαι μόνος στο δρόμο … Μπα…
Τόσο κόσμο νυχτιάτικα είχα να δω από την προ καραντίνας εποχή. Κι όχι μόνο αυτή η «ατίθαση νεολαία» που δεν μαζεύεται σπίτι και ξενυχτάει σε πλατείες, σε περίπτερα, σε πάρκα και περιφερειακούς. Μικρά παιδάκια με τους γονείς τους, παρέες μεγάλων, ό,τι ηλικία ήθελες. Διακοπή ρεύματος υπήρχε, τί να κάνουν να καθίσουν μέσα στο σπίτι χωρίς φως, χωρίς τηλεόραση, internet ή όποια άλλη απασχόληση. Έξω ήταν πολύ καλύτερα! Με εκείνο το λευκό φως που δίνει στη νύχτα ο χιονιάς, η περιοχή είχε γίνει ένα απλό απομεσήμερο στο πολικό σέλας!
Την ανησυχία διαδέχτηκε η χαρά. Αυτή η χαρά που έχει λείψει σε όλους και όλες μας. Της κοινωνικότητας. Της περιδιάβασης χωρίς λόγο, χωρίς άδεια εργαζομένου από το ΕΡΓΑΝΗ, χωρίς άδεια μετακίνησης Β1, Β2, Β6, Β666. Διάολε, μπορούμε να κυκλοφορούμε και χωρίς λόγο. Αλλά ναι, με τις μάσκες μας, με προφυλάξεις, αλλά μπορούμε! Τι χαρά ήταν αυτή! Συγκινήθηκα.

Συνεχίζοντας το δρόμο μου και σκεπτόμενος τις εικόνες που αντίκρυσα, κάτι από τη μνήμη άρχισε να με ενοχλεί, κάτι σα διανοητική φαγούρα. Τί προσπαθούσε να επαναφέρει το ασυνείδητο στην επιφάνεια; Κάτι πολύ παλιό μάλλον. Κάτι από παιδική ηλικία. Τί κάναμε εμείς, παιδιά κάποτε. Ω, ναι. Παίζαμε κι εμείς χιονοπόλεμο. Ε, βέβαια και βγαίναμε έξω από τα σπίτια και γινόμασταν μεγάλες παρέες, χωρίς καμία προσυνεννόηση. Και παίζαμε. Παίζαμε μέχρι να κουραστούμε. Ή καλύτερα, μέχρι να βραχούμε ως μέσα. Ε, τότε γυρίζαμε σπίτι πια! Το τι γινόταν όταν μας έβλεπε η μάνα μας σε αυτά τα χάλια ας μην το πούμε καλύτερα.
Οι χιονισμένες μέρες στο Γυμνάσιο και το Λύκειο ήταν πιο ηρωικές. Ήταν η μέρα της κοπάνας για την οποία δεν ένιωθες καθόλου τύψεις. Εννοείται ότι δεν θα έχανες αυτή τη μέρα. Ποιο μάθημα; Πλατεία, άλσος, παιδική χαρά, γήπεδο ή αλάνα δεν είχε καμία σημασία. Σημασία είχε η απελευθέρωση. Από την υποχρέωση του σχολείου αλλά με νόημα, με σκοπό και στο βάθος της μια υποψία ιδεολογίας. «Τeacher, leave them kids alone» που τραγουδούσαν κι οι Pink Floyd.
Όταν χιόνιζε για μας τα παιδιά ήταν όλα ωραία. Αν έκλεινε και τελείως το σχολείο ήταν οι τέλειες μέρες. Έτσι είναι το χιόνι. Τα ομορφαίνει όλα. Το λευκό είναι το ομορφότερο χρώμα. Το χρώμα της αγνότητας λένε. Ίσως γιατί τα σκεπάζει όλα. Ίσως γιατί τα κουκουλώνει θα πουν όσοι βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο. Δείτε λίγο την Αθήνα από λίγο ψηλά, σε όποια περιοχή κι αν μένετε. Άσχημες ταράτσες φορτωμένες με κεραίες, αποθηκευτικά υλικά, απεριποίητες αφού «ποιος τις βλέπει». Όταν όμως χιονίσει πόσο όμορφες φαίνονται!
Φτάνοντας σπίτι διαπίστωσα ότι και εμείς είχαμε διακοπή ρεύματος. Χμ, πρόβλημα. Δεν πειράζει, αισιοδοξία. Κεράκια, οικογενειακή κατάσταση και οι κουβερτούλες σαλονιού να ξεδιπλώνονται. Πόσο άραγε θα κρατήσει για να μεμψιμοιρούμε; Μία, δύο ώρες; Σιγά την ταλαιπωρία. Με το θερμόμετρο βέβαια να φλερτάρει με τους μηδέν βαθμούς Κελσίου, ο χρόνος είναι …κρύο! Έλα όμως που κράτησε ως το πρωί. Κρυώναμε αλλά…
Το σπίτι παγωμένο αλλά τουλάχιστον είχε τοίχους και σκεπή για να κρατάει λίγο ζέστη. Κάποιοι άλλοι δεν είχαν ούτε τοίχους. Όχι μόνο εκείνο το βράδυ. Και τα υπόλοιπα. Οι πρόσφυγες τα έβγαλαν σε σκηνές. Οι πρόχειρες σκηνές στις οποίες φιλοξενούνται ήταν θαμμένες κάτω από τα χιόνια και χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Οικογένειες, μωρά παιδιά και έγκυες γυναίκες σε συνθήκες ψύχους έμειναν εκεί, με ότι αυτό συνεπάγεται.

Στη Μαλακάσα είναι τρομακτικές οι συνθήκες διαβίωσης. Παρόλο που δεν υπάρχουν πια εκτεθειμένες σκηνές, τα νέα κοντέινερ δεν έχουν μπάνια. Όσοι στεγάστηκαν πρόσφατα σε κοντέινερ αναγκάζονται να βγαίνουν έξω στο χιόνι για να πάνε στα κοινόχρηστα ντους ή στις κοινόχρηστες τουαλέτες. Τα πλυσταριά για χέρια και πιάτα εξακολουθούν και είναι υπαίθρια. Χωρίς ρεύμα όλα τα κοντέινερ, νέα και παλιά, είναι παγωμένα. Μέσα στο στρατόπεδο υπάρχουν νεογέννητα μωρά που κινδυνεύουν από το κρύο.
Στον Ελαιώνα οι χειμερινές σκηνές καταπλακώθηκαν και λύγισαν από το χιόνι. Οι καλοκαιρινές θάφτηκαν. Θέρμανση ανύπαρκτη, κουβέρτες για να κουκουλωθούν μόνο. Μητέρες φτιάχνουν πρωινό σε αυτό το χάλι. Η δομή του Σχιστού πάλι είναι μια δομή η οποία είναι απομακρυσμένη από οποιαδήποτε κατοικημένη περιοχή κι έχει πολύ κρύο σε όλη τη διάρκεια του χειμώνα. Διαμένουν, πολλά παιδιά μικρά σε ηλικία, βρέφη, πρόσφυγες που αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας και μαζί με αυτά έλλειψη στα βασικά κι αναγκαία είδη αξιοπρεπούς διαβίωσης. Η ζωή κι η υγεία τους βρίσκονται σε κίνδυνο. Ο Δήμος Πειραιά διαθέτει αναρίθμητους κλειστούς χώρους αλλά… δεν τους διαθέτει. Και άλλες πολλές τέτοιες αναφορές.
Ευτυχώς την άλλη μέρα ήρθε το ρεύμα και συνδεθήκαμε στο internet. Ανακουφισμένος διάβασα τις καθησυχαστικές δηλώσεις των κυβερνητικών αξιωματούχων ότι «δεν κινδυνεύει κανείς από τα καιρικά φαινόμενα στο προσωρινό καταυλισμό», καθώς και ότι «εργαζόμαστε καθημερινά για τη βελτίωση υποδομών στα ΚΥΤ όλων των νησιών». Επίσης των δημάρχων ότι «η τοπική διοίκηση ότι είναι σε πλήρη ετοιμότητα και αντιμετωπίζει τα προβλήματα που δημιουργούνται από την χιονόπτωση».
Εσείς όλοι καλά;