«Το Γένος μας κι άλλες φορές σταυρώθηκε αλλά ιδού ζώμεν», του Θανάση Καμπισιούλη

Λίγο πριν τα μεσάνυχτα της 3ης Φεβρουαρίου του 1843, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης έφευγε από την γιορτή των Ανακτόρων και επέστρεφε στο σπίτι του. Η διάθεσή του δεν ήταν πολύ καλή και τελικά λίγες ώρες αργότερα, υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο Γέρος του Μοριά άφησε την τελευταία του πνοή το πρωί της 4ης Φεβρουαρίου, στην ηλικία των 73 ετών. Η συμβολή του στην Επανάσταση και την απελευθέρωση του Έθνους από τον Τουρκικό ζυγό ήταν καθοριστική. «Ήτανε το μυαλό, η καρδιά και το όπλο του αγώνα. Ανήκε σε κείνο το είδος των ανθρώπων, που θέτοντας ένα υψηλό σκοπό στη ζωή τους, τον υπηρετούν με αφοσίωση και πείσμα μη παρεκκλίνοντας, ούτε στο ελάχιστο, από την προγραμματισμένη πορεία τους».

Μόλις πέντε χρόνια πριν, το 1838, παρακολούθησε τον γυμνασιάρχη Γεννάδιο Γεώργιο να μιλάει για τον Θουκυδίδη στους μαθητές του Σχολείου του. Ο ενθουσιασμός του ήταν τόσο μεγάλος που ένιωσε την ανάγκη να απευθυνθεί κι αυτός στους νέους, στις μελλοντικές γενιές των Ελλήνων. Παρόλο που είχε χαρίσει την Ελευθερία σε όλους τους Έλληνες, ένιωσε ότι χρώσταγε ακόμη κάτι, ότι είχε την υποχρέωση να πει λίγα λόγια στα παιδιά αυτά. Ζήτησε λοιπόν να μιλήσει κι αυτός στους μαθητές, κάτι που δέχθηκε με χαρά ο Γ. Γεννάδιος. Η ομιλία ορίστηκε για την 8η Οκτωβρίου στην Πνύκα. Αυτός ο λόγος έμελλε να αποτελέσει την πολύτιμη εθνική παρακαταθήκη του Κολοκοτρώνη προς τους νέους της πατρίδας μας.
Την ομιλία παρακολούθησαν, εκτός από τους μαθητές και δάσκαλους και πλήθος κόσμου που έμαθε για την συγκεκριμένη εκδήλωση. Μέσα από περίπου 1.300 λέξεις, κατάφερε να εξηγήσει στους μαθητές τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά την έναρξη του Αγώνα, τα εμπόδια που ξεπέρασαν αλλά και τα συστατικά της επιτυχίας. Τους ανέφερε την εμπειρία που κατάφερε να συσσωρεύσει μέσα από τους αγώνες για ελευθερία, αλλά και από όλα αυτά που ακολούθησαν κατά τα πρώτα χρόνια του Ελληνικού Κράτους. Το βασικό του, όμως, μέλημα ήταν να τους δώσει ένα όραμα και μια ελπίδα για το μέλλον. Για την πρόοδο που πρέπει να επιδιώξουν, τόσο των ιδίων όσο και της Πατρίδας.
Δεν θα μπορούσε να μην επισημάνει την αιτία που προκάλεσε πισωγυρίσματα στον Αγώνα και την ίδρυση του Κράτους. Η πικρή του αυτή εμπειρία τον ανάγκασε να πει στους μαθητές ότι πρέπει να αποφεύγουν την διχόνοια. Είναι η μεγάλη πληγή και κατάρα του Τόπου μας. «Εξαιτίας της διχονοίας, μας έπεσε η Τουρκιά επάνω μας και κοντέψαμε να χαθούμε, και εις τους στερνούς επτά χρόνους δεν κατορθώσαμε μεγάλα πράγματα». Ενώ όταν επικράτησε η ομόνοια όλοι αγωνιζόντουσαν με όλες τις δυνάμεις που είχε ο καθένας για τον κοινό στόχο, όταν επικρατούσε η διχόνοια όλα γκρεμιζόντουσαν.

Ο Θ. Κολοκοτρώνης παρότρυνε τους μαθητές να βάζουν μεγάλους στόχους, να τους πιστεύουν και να αγωνίζονται για αυτούς. Να μην επηρεάζονται από κανέναν, είτε τους πει ότι δεν μπορούν να τα καταφέρουν, είτε τους βάζει εμπόδια. Να πιστέψουν στο στόχο και να αγωνιστούν με όλες τις δυνάμεις τους για αυτόν. Να συνεργάζονται, να ομονοούν και να μην σταματούν να μαθαίνουν καινούργια πράγματα. Να μιμούνται τα καλά παραδείγματα της Ιστορίας μας και να προσπαθούν να πέτυχουν ακόμη πιο σπουδαία επιτεύγματα. Να προοδεύουν κάνοντας βήματα κάθε μέρα. «Η προκοπή σας και η μάθηση σας να μη γίνει σκεπάρνι μόνο διά το άτομο σας, αλλά να κοιτάζει το καλό της Κοινότητος, και μέσα εις το καλό αυτό ευρίσκεται και το δικό σας».
Τους εξήγησε ότι από τη στιγμή που θα γεννηθούν, μέχρι τη στιγμή του θανάτου, ο στόχος είναι να δημιουργήσουν και να αφήσουν ένα καλύτερο αύριο. Για να το πετύχουν πρέπει να μελετούν και να μαθαίνουν. Μόνο με τη γνώση θα μπορέσουν να πέτυχουν, τους εξήγησε, χωρίς να τους κρύψει ότι αυτός ήταν ένας άνθρωπος αγράμματος. Σε μεγάλο μέρος της ομιλίας του δίνει έμφαση στη μόρφωση, την παιδεία και την πνευματική καλλιέργεια. Ο άνθρωπος που αγωνίστηκε για την Ελευθερία, τους παρότρυνε «να σκλαβωθείτε εις τα γράμματα σας». Το μέλλον ανήκει σε αυτούς που ονειρεύονται, αλλά χρησιμοποιούν τις γνώσεις και το πάθος τους χωρίς να υπολογίζουν τα προβλήματα ή την αρνητική γνώμη των άλλων.

Στη σημερινή εποχή η προσπάθεια για περισσότερη γνώση αποκτά μεγαλύτερη σημασία. Η απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων δεν σταματά στο Σχολείο και στο Πανεπιστήμιο. Όλα αλλάζουν πολύ γρήγορα και η γνώση είναι πλέον μια δυναμική και επαναλαμβανόμενη διαδικασία. Όλο και λιγότεροι άνθρωποι θα συνταξιοδοτηθούν κάνοντας το ίδιο επάγγελμα. Η εξέλιξη της τεχνολογίας αλλάζει δραματικά το εργασιακό τοπίο. Εξαρτάται από τις επιλογές που θα γίνουν, αν αυτό θα είναι τελικά για το καλό η για το κακό μας. Με θετική διάθεση, χωρίς προκαταλήψεις ή φόβο για την αλλαγή που συμβαίνει στον κόσμο. Συμμετέχουμε και δεν είμαστε απλοί παρατηρητές.
Αυτή τη χρονιά με τον εορτασμό των 200 ετών από την Επανάσταση του 1821 έχουμε μια πολύ καλή ευκαιρία για όλο τον Ελληνισμό. Να θυμηθεί, να συγκινηθεί, να διδαχθεί και να γιορτάσει την επέτειο αυτή. Με αυτοπεποίθηση, υπερηφάνεια και σεβασμό. Ταυτόχρονα να κρατήσει όλα αυτά τα συστατικά της επιτυχίας του 1821 ώστε να σχεδιάσει το μέλλον. Να προετοιμάσουμε κατάλληλα το αύριο της Πατρίδας μας. Τα προβλήματα και πάλι μπορούν να ξεπεραστούν και οι αυριανές σελίδες της Ιστορίας μας μπορούν να γραφτούν με χρυσά γράμματα.
«Το μέλλον αποφασίζεται σήμερα – διαμορφώνεται από τις πράξεις όλων μας στο παρόν. Όλοι πρέπει να είμαστε παρόντες στο αύριο. Μόνο που για αυτό δεν αρκούν τα λόγια. Η πρόοδος θέλει και κόπο και τρόπο. Θέλει να δουλέψει και το σώμα και το μυαλό. Οι προκλήσεις του μέλλοντος είναι ήδη εδώ…»

• Αν θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μου: eetsi@windowslive.com