Ατομική ευθύνη ή personal responsibility?, του Θανάση Καμπισιούλη

Με μια ανάρτηση του ο γνωστός Καθηγητής Γλωσσολογίας και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών ,μας πρότεινε την χρησιμοποίηση ελληνικών λέξεων για τις αντίστοιχες που πολύ συχνά ακούμε και χρησιμοποιούμε τελευταία. Oπως προτείνει, θα μπορούσαμε να πούμε «απαγορευτικό» αντί για lockdown, «τροφοδιανομή» αντί για το γνωστό delivery και τέλος «για το σπίτι» αντί του take away.

Η ανάρτηση του ήταν: «Μάς … take away και μάς σήκωσε με τον κορωνοϊό να καλπάζει και να οδηγούμαστε όλο και περισσότερο ως διατροφική διέξοδο σε… delivery, ενώ συγχρόνως βομβαρδιζόμαστε καθημερινά από lockdown, γενικό ή mini lockdown. Έλεος (ή «ήμαρτον» που λένε κάποιοι)! Κι εγώ («στον κόσμο μου», εννοώ … τον γλωσσολογικό) μέσα στην πανδημιακή αντάρα να παρακινώ (…«τέτοια ώρα τέτοια λόγια») τους εναπομείναντες γλωσσικά ευαίσθητους να θρηνολογούμε τουλάχιστον Ελληνικά! Αυτό κι αν είναι «γλωσσική αποκοτιά» εκ μέρους μου…».
Είναι γνωστός ο έρωτας του Γεωργίου Μπαμπινιώτη με την Ελληνική γλώσσα μας. Ο καθένας όμως είναι ελεύθερος να επιλέξει το πώς θα εκφράσει το κάθε τι. Ελληνικά, Αγγλικά, με μια λέξη, με μια πρόταση ακόμη και στη νοηματική. Αρκεί αυτό που θέλει να πει να γίνεται κατανοητό και να τον ευχαριστεί. Γιατί πρέπει να επιλέξω το Lockdown ή το απαγορευτικό; Πιο πολύ με καλύπτει το «αράζω στο σπίτι», «δουλεύω από το σπίτι», το «σπίτι με την οικογένεια» αλλά και το «χρόνο με τον εαυτό μου».
Η λέξη «απαγορευτικό» μου θυμίζει το γνωστό «μη» των παιδικών χρόνων μας. Μην κάνεις αυτό, μην κάνεις το άλλο, δεν μπορείς να κάνεις εκείνο. Θεωρώ ότι όλοι μας έχουμε ακούσει αρκετά «μη» και δεν υπάρχει λόγος αυτές τις ημέρες που ζούμε να επικεντρωνόμαστε σε αυτά. Το κάθε τι έχει κι ακόμη μια όψη. Στο κάθε «μη» μπορούμε να βρούμε ένα θέλω που μας ηρεμεί και ευχαριστεί. Μένουμε σπίτι και περνάμε χρόνο με την οικογένεια, με τον εαυτό μας και κάνουμε όλα αυτά που δεν είχαμε το χρόνο στο παρελθόν. Ήρθε η στιγμή που ένα και μόνο «μη» θα μας βοηθήσει να τα πραγματοποιήσουμε! Ένα «δεν πρέπει» αυτή τη φορά θα δουλέψει για εμάς.
Το delivery είναι «η μαμά έφερε ταπεράκι»! Πώς μπορείς να έχεις στο σπίτι σου ένα καλομαγειρεμένο φαγητό χωρίς καν να αναστατώσεις την κουζίνα σου; Μόνο με τo τάπερ της μαμάς. Υπάρχουν όλες αυτές οι εταιρείες, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που με ένα απλό τηλεφώνημα, με μια ηλεκτρονική παραγγελία σου φέρνουν το αγαπημένο σου πιάτο στο σπίτι. Βέβαια καλό είναι να δοκιμάζουμε και τις γνώσεις και επιδεξιότητες στην κουζίνα μας. Ο Άκης έχει κάθε μέρα live συνταγές! Λίγο να προσπαθήσεις θα δεις πόσο εύκολο αλλά και πόση μεγάλη ικανοποίηση σου δίνει αν μετασχηματίσεις 5-6 υλικά σε ένα λαχταριστό φαγητό.
Όλα τα super market έχουν ηλεκτρονικό κατάστημα και μπορείς να επιλέξεις τί ακριβώς θέλεις και σε λίγες ώρες θα είναι στην πόρτα σου. Χωρίς κάποια επιβάρυνση, εύκολα καταλαβαίνεις πόση φασαρία και ταλαιπωρία αποφεύγεις. Χάρηκα που μπορώ να κάνω το ίδιο και από το γνωστό μου μπακαλικάκι της γειτονιάς. Οι καιροί θέλουν νέα «όπλα» και οι αποφασισμένοι τα βρίσκουν και τα χρησιμοποιούν.
Το take away σου δίνει τη χαρά να βγεις και να περπατήσεις, να διαπιστώσεις πώς βιώνει τις αλλαγές η γειτονιά σου. Να μιλήσεις με τον νεαρό που εργάζεται στην καφετέρια που παραμένει ανοικτή. Να πεις «καλημέρα» και να ζητήσεις να σου φτιάξουν ένα καφέ προσθέτοντας στο τέλος την όμορφη λέξη «παρακαλώ». Να χαμογελάσεις, να πεις μια κουβέντα παραπάνω και φεύγοντας να τους ευχαριστήσεις για όλα αυτά που σου προσφέραν με 2 ευρώ. Αν έχουμε μούτρα και δεν μιλάμε ευγενικά, δεν μας κάνει πιο ασφαλείς. Δεν μας υποχρεώνει κανένας να παραγγείλουμε βιαστικά και με τα μούτρα τον καφέ μας.
Ούτε μπορεί μια μάσκα να αλλοιώσει ή να εξαφανίσει τα χαμόγελα. Όπως λέει και ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος, φορέστε τη μάσκα της προστασίας από τον ιό και βγάλτε τη μάσκα της υποκρισίας. Το χαμόγελο και η ευγένεια ξεχειλίζουν από αυτά που λέμε και αντανακλούν στα λαμπερά μας μάτια. Μην κοιτάς χαμηλά λοιπόν, να κοιτάς στα μάτια τον άλλο και να είσαι σίγουρος ότι θα καταλάβει αυτό ακριβώς που θέλεις να του πεις. Ένα χαμόγελο και μια καλή κουβέντα κάνει καλό σε εμάς που τη λέμε και λιγότερο σε αυτόν που την ακούει. Δεν χάθηκε η ανθρωπιά, ούτε η καλή διάθεση. Αρκεί μια χαραμάδα να αφήσουμε ανοικτή και θα γεμίσει την ψυχή μας αλλά και όλη τη γειτονιά μας με χαμόγελο.
Οι τρεις αυτές έννοιες, όποια λέξη και να χρησιμοποιήσεις, μπορεί να σε περιορίζουν χωροταξικά αλλά δεν σημαίνει ότι περιορίζουν την ελευθερία μας, ούτε προσθέτουν απαγορεύσεις στη ζωή μας. Μπορεί να είσαι κλεισμένος σε ένα κελί και να νιώθεις πιο ελεύθερος από αυτόν που κυκλοφορεί μέσα στο πλήθος. Μπορεί να είσαι μόνος σε ένα απομακρυσμένο μοναστήρι αλλά να μη νιώθεις μόνος. «Το να είσαι ελεύθερος δεν σημαίνει απλώς να σπάσεις τις αλυσίδες σου, αλλά το να ζεις με τρόπο που να σέβεται και να υποστηρίζει την ελευθερία των άλλων». Ο ρόλος και η συμπεριφορά μας τώρα πια έχει ευρύτερο λόγο αφού έχει άμεση επίδραση στο κοινωνικό σύνολο. Οι περιορισμοί και οι απαγορεύσεις είναι ελάχιστες σε σχέση με το σημαντικό αγαθό που είναι η προστασία της υγείας όλων μας.
Αν δεν κάνω λάθος όταν είχε ζητήσει, η τότε κυβέρνηση της πατρίδας μας, από τον Ν. Καζαντζάκη να κάνει ένα διαφημιστικό για να παιχτεί στην τηλεόραση είχε πει το γνωστό σε όλους μας: «Nα αγαπάς την ευθύνη, να λες εγώ, μονάχος μου θα σώσω την Ελλάδα από την πανδημία. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω!». Είχε κυκλοφορήσει και στο εξωτερικό με τίτλο: Personal responsibility. O κος Μπαμπινιώτης, δεν είχε αντίρρηση με τον τίτλο, ήταν μόλις 11 ετών…

• Αν θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μου: eetsi@windowslive.com