Πάμε για κράτος «νοικοκύρη»!, του Νέστορα Χατζούδη

Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, η τήρηση των μέτρων για τον έλεγχο της εξάπλωσης του κορωνοϊού που έλαβε η Πολιτεία, μετά από στάθμιση των υποδείξεων των ειδικών επιστημόνων, υπήρξε εντυπωσιακά αποτελεσματική. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να αισιοδοξούμε ότι η κορύφωσή της πανδημίας θα βρει τη χώρα μας, στην παγκόσμια κατάταξη σε κρούσματα μόλυνσης και θανάτους, σε ιδιαίτερα χαμηλή θέση.

Το επίτευγμα αυτό όμως δεν προέκυψε τυχαία. Υπήρξε το αποτέλεσμα της κυβερνητικής αποφασιστικότητας (υπευθυνότητα, αγνόηση πολιτικού κόστους, αντικειμενική πληροφόρηση, ταχύτητα λήψης αποφάσεων), της στήριξης των μέτρων από το σύνολο των κομμάτων με όποιες θεμιτές διαφοροποιήσεις και κριτικές παρατηρήσεις, και φυσικά της τήρησής τους από τους πολίτες που, βοηθούντος και του φόβου, αντιμετώπισαν με πρωτοφανή ωριμότητα και συλλογική υπευθυνότητα την πρωτόγνωρη αόρατη θανατηφόρα απειλή. Κι αυτό γιατί, κατά τη γνώμη μου, αυτή την πρωτόγνωρη βουβή επέλαση θανάτου, οι πολίτες τη συνειδητοποίησαν, όχι μόνο ως στενά προσωπική απειλή, αλλά και ως συλλογικό θανάσιμο κίνδυνο που επικρέμαται πάνω από την κοινότητα.
Τηρουμένων των αναλογιών, αυτή η, σε γενικές γραμμές, ομόθυμη στάση των πολιτών, παραπέμπει σε ανάλογες περιπτώσεις συλλογικού κινδύνου κατά το παρελθόν, μόνο που ο χαρακτήρας της ταχείας μολυσματικής προσβολής ορίζει ως γραμμή μαζικής άμυνας, την οικογενειακή περιχαράκωση. Την οικιακή οχύρωση. Το «μένουμε σπίτι».
Την εκ των πραγμάτων «εν σιωπή» αντιμετώπισή της με μαζική παθητική ατομική άμυνα. Δεν προσφέρεται για θούριους και ξεσπάσματα δημόσιων μαζικών, λαϊκών, αγωνιστικών εξάρσεων. Οι ταγμένοι, στην πρώτη γραμμή του «πολεμικού» καθήκοντος, επιχειρούν σε μια έφοδο χωρίς σταματημό και χωρίς την ενθουσιώδη προτροπή της πολεμικής κραυγής «αέρααα…». Ακαταπόνητοι «εν σιωπή» και καρτερία. Σ’ αυτή την άκρως επικίνδυνη πρώτη γραμμή άμυνας και ταυτόχρονα επίθεσης βιώνουν την αυτοθυσία τους με στωικότητα και άφατη καρτερία. Με ταπεινό, αποκρυπτόμενο σθένος. Απρόσωπα, πίσω από τις ειδικές μάσκες και στολές και τη σιωπηλή ικανοποίησή τους, για κάθε νικηφόρο βήμα της ζωής που παραμερίζει και ξεπερνά το θάνατο, ζωγραφισμένη στο σηκωμένο χέρι με το διθυραμβικό V των δακτύλων.
Για τη χώρα μας, η υγειονομική κρίση αποτελεί, συμπτωματικά, συνέχεια της οικονομικής κρίσης της δεκαετίας που προηγήθηκε. Γεγονός πολύ πρόσφατο για να έχουν ξεχαστεί η στάση και οι συμπεριφορές μας που δεν επέτρεψαν νηφάλια συλλογική επεξεργασία και λήψη μέτρων για την αντιμετώπισή της, επιδείνωσαν στο έπακρο τις συνέπειές της και επιμήκυναν τη διάρκεια της. Είναι πολύ λογικό η σημερινή επίδειξη ωριμότητας από την πλειοψηφία των πολιτών να θεωρείται ως θετική συνέπεια της πρόσφατης συλλογικής αρνητικής εμπειρίας.
Τότε, πριν ακόμα από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το 2010, στην πολιτική ζωή κυριαρχούσαν επικίνδυνα συμπτώματα έλλειψης στοιχειώδους διάθεσης κομματικής συνεννόησης. Συνθήκη απαραίτητη για τη διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου διαχείρισης του κινδύνου που απειλούσε το οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο στο οποίο βρισκόταν τότε η χώρα. Το γεγονός αυτό υπονόμευε επικίνδυνα την κοινωνική συνοχή. Έτσι όταν οι επιπτώσεις της κρίσης άρχισαν να βιώνονται ατομικά, ξεκίνησαν και οι συλλογικές διαμαρτυρίες. Στη δημόσια ζωή κυριαρχούσαν τα κατευθυνόμενα γνωστά συνωμοσιολογικά σενάρια που ωθούσαν το λαό στους δρόμους να κραυγάζει και να επισείει απειλές εναντίον των ξένων και ντόπιων συνεργατών τους που συνωμότησαν για την πρόκληση της οικονομικής κατάρρευσης.
Μας διέφευγε το γεγονός ότι, σε κάθε περίπτωση, για να μας πάρουν στα σοβαρά, ακόμα και αν εννοούσαμε τις απειλές που εκτοξεύαμε, απαιτούνταν: α. συγκεκριμένο σχέδιο-απόφαση, β. αποδοχή του από το πολιτικό Σύστημα, γ. αντικειμενική πειστική ενημέρωση, δ. συναγερμική λαϊκή στήριξη.
Καμιά από τις προϋποθέσεις αυτές δεν εκπληρωνόταν ούτε και επιδιώχθηκε σοβαρά. Κυριαρχούσε ο υπολογισμός του πολιτικού κόστους, οπότε αποκλειστική κομματική στόχευση αποτελούσε ο εμβολισμός του πολιτικού αντιπάλου.
Προβληματισμοί για τον κίνδυνο εξαθλίωσης του λαού δεν απασχολούσαν το πολιτικό Σύστημα. Η διασφάλιση των όρων επιβίωσης και βελτίωσης των συνθηκών διαβίωσης του λαού, του Ενιαίου Πολιτισμικού Όλου δηλαδή που συγκροτούμε παρά τις διαφορές μας (κοινωνικές, ταξικές, ιδεολογικές, οικονομικές) ως το επίδικο ζητούμενο της πολιτικής και ιδεολογικής αντιπαράθεσης ευτελίστηκε σε κραυγαλέο, καινό περιεχομένου επικοινωνιακό σύνθημα ακραίου λαϊκισμού.
Στην περίπτωση της οικονομικής κρίσης το πολιτικό Σύστημα δεν στάθηκε στο ύψος των ευθυνών του, απέτυχε παταγωδώς σε σημείο που μέχρι και σήμερα αποφεύγει τη διερεύνηση και επιμερισμό ευθυνών. Ευθύνες όχι μόνο για την οικονομική ζημία της χώρας και την κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου μεγάλων κοινωνικών στρωμάτων αλλά και για την απαξίωση της θεσμικής οργάνωσης του κράτους με τις γνωστές συνέπειες για τη δημόσια ασφάλεια και το τομέα κοινωνικών υπηρεσιών. Αυτό ακριβώς είναι που εξηγεί τη συμπεριφορά της συντριπτικής πλειοψηφίας των πολιτών μπροστά στο κίνδυνο της πανδημίας με την συνειδητή αποδοχή των μέτρων που πάρθηκαν. Η αναγνώριση της σημασίας και η παραχώρηση δημόσιου λόγου στον ορθολογισμό και τους ειδικούς σε συνδυασμό με την τήρηση των θεσμικών κανώνων λειτουργίας του Κράτους αποκατέστησαν την κλονισμένη σχέση πολιτών και πολιτικής. Ενίσχυσαν, σε συνδυασμό και με την ταχεία αντίδραση και επιτυχή αντιμετώπιση της τουρκικής πρόκλησης στον Έβρο, τη κλονισμένη εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος.
Το αν το Κράτος μας είναι αυτό που μας αξίζει ή αυτό που θέλουμε, είναι ένα θέμα προς συζήτηση. Και αν πρέπει και προς ποια κατεύθυνση να το αλλάξουμε ή να το βελτιώσουμε είναι θέμα που αφορά την πλειοψηφία του λαού μας. Μέχρι τότε όμως πρέπει αυτό το κράτος να λειτουργεί για να είναι εφικτή η εξασφάλιση της προστασίας των όποιων συλλογικών αγαθών με τις εκάστοτε βέβαια δυνατότητες τις συγκυρίας.
Και φυσικά ο υπεύθυνος πολιτικός Φορέας που έχει την ευθύνη της διαχείρισης της κρατικής εξουσίας πρέπει να βλέπει και πέρα από τις ανάγκες και τα προβλήματα της συγκυρίας και να μεριμνά, στα πλαίσια των εκάστοτε δυνατοτήτων και για τα επερχόμενα. Ανάγκη δηλαδή για κράτος νοικοκύρη. Την «πισινή», που κρατάει ο Έλληνας για τις δύσκολες μέρες, την αξιώνει ως διαχειριστική πρακτική και από τους πολιτικούς που επιδιώκουν και αποδέχονται την ευθύνη να διαχειριστούν τη ζωή του. Και σ’ αυτό προσδίδει ιδιαίτερη σημασία διότι μόνο έτσι μπορούν να αντιμετωπιστούν απρόβλεπτα γεγονότα με καταστροφικές συνέπειες.
Χωρίς αμφιβολία οι προτεραιότητες της συγκυρίας ανέδειξαν την ανάγκη του κράτους «νοικοκύρη», γεγονός που δεν αφήνει αδιάφορους τους πολίτες και όπως φαίνεται μελλοντικά οι πολιτικές προτιμήσεις τους θα υποστηρίζουν την αναβάθμιση του…

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή