ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΦΡΑΓΚΙΑΔΟΥΛΑΚΗ, Συγγραφέας

ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΦΡΑΓΚΙΑΔΟΥΛΑΚΗ«Εκείνος που διαβάζει ποίηση,
δεν είναι ποτέ μόνος»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ:
ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ

Η Αφροδίτη Φραγκιαδουλάκη κατάγεται από το Ηράκλειο της Κρήτης και σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Το 2016 εκδόθηκε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο «Το Ραντεβού». Το 2018 κυκλοφορεί η «Κερασία» και το 2019, το τρίτο της βιβλίο, «το Πορτραίτο». Έχει γράψει μια συλλογή με μικρά ποιήματα και χαϊκού ενώ πολλά διηγήματα και άρθρα της έχουν δημοσιευτεί στον ημερήσιο και διαδικτυακό τύπο. Διατηρεί ένα μπλογκ τέχνης, το me & myself, ένα λογοτεχνικό ιστολόγιο, το «Ραντεβού με το βιβλίο» και μια καλλιτεχνική στήλη, τα «afrouiσματα» σε βιβλιοφιλική ιστοσελίδα. Τη βρίσκετε στο twitter ως @afroui και στο Facebook με το όνομά της.

«ΠΑΛΜΟΣ»: Πώς ήταν τα παιδικά σας χρόνια;
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΦΡΑΓΚΙΑΔΟΥΛΑΚΗ: Δεν ήταν ανέμελα. Η εργασία του πατέρα μου ήταν τέτοια που μας ανάγκαζε να αλλάζουμε τόπο κατοικίας σε τακτά χρονικά διαστήματα. Αυτή η σχεδόν νομαδική ζωή μπορεί να ήταν γοητευτική αλλά είχε ως αποτέλεσμα να μην ανήκουμε πουθενά, να χάνουμε τους φίλους, τους παιδικούς μας έρωτες, γνώριμες μυρωδιές και μέρη, να προσπαθούμε αδιάκοπα να ριζώσουμε, για να μη νιώθουμε ξένοι. Περίεργη διαδικασία με αρκετή δόση περιπέτειας, όχι ανώδυνη ωστόσο.

«Π»: Σας εμπνέει η Κρήτη;
Α.ΦΡ.: Ναι. Θαρρώ πως χρωστούσα ένα βιβλίο για την Κρήτη, για όλα αυτά που ήταν στο μυαλό μου η Κρήτη, για όσα σήμαινε για τους γονείς μου κατά τη διάρκεια των χρόνων που ζούσαν σε άλλα μέρη. Τα παιδιά επωμίζονται το βάρος της νοσταλγίας των γονιών τους και το συγκεκριμένο αίσθημα ποτέ δεν σε εγκαταλείπει.

«Π»: Πότε ξεκινήσατε να γράφετε;
Α.ΦΡ.: Ξεκίνησα σχετικά αργά αλλά ακαριαία. Από μικρή είχα ευχέρεια γραπτού λόγου, μα το να ξεκινάς να γράψεις ένα βιβλίο είναι μια διαφορετική εντελώς υπόθεση. Κάποτε συνωμοτούν η φαντασία και η έμπνευση και δεν έχεις παρά να τους κάνεις το χατίρι.

«Π»: Τι είναι η λογοτεχνία για εσάς;
Α.ΦΡ.: Ο άνθρωπος δεν ζει αποκλειστικά με υλικά αγαθά. Το πνεύμα θεωρώ πως είναι πιο πεινασμένο. Πάντα ο αληθινός αναγνώστης θα νιώθει τη λαχτάρα να φύγει, να δραπετεύσει από τη ρουτίνα, να ψάξει νέα πράγματα, να ανακαλύψει όλο και περισσότερες επιθυμίες. Κι ο μόνος τρόπος να ανοίξεις πόρτες είναι το διάβασμα. Ο Μπόρχες είχε πει ότι το γράψιμο δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κατευθυνόμενο όνειρο. Είναι υπέροχο, λοιπόν, να γνωρίζεις ότι αυτό που έγραψες θα κάνει εκατοντάδες ανθρώπους να ονειρευτούν.

«Π»: Σας βοηθούν οι σπουδές σας στην Ιστορία και Αρχαιολογία;
Α.ΦΡ.: Οι σπουδές λειτουργούν ως ένα γενικότερο πλαίσιο καλλιέργειας και γνώσεων που οπωσδήποτε βοηθάει. Απαιτούνται περαιτέρω προϋποθέσεις, βέβαια, για να κατορθώσεις να παρουσιάσεις ολοκληρωμένα λογοτεχνικά έργα. Η μυθιστορία, παραδείγματος χάριν, χρήζει μιας ειδικής αντίληψης και οργάνωσης χρόνου, μια οικονομία ειρμού και λόγου που να αποτρέπει την αμετροέπεια και να καθιστά το κείμενο «φιλικό» προς τον αναγνώστη.

«Π»: Τι βαρύτητα έχουν στη ζωή μας ο χρόνος και το παρελθόν;
Α.ΦΡ.: Το παρελθόν μας καθορίζει ενώ ο χρόνος διαμορφώνει αυτό που είμαστε. Ο άνθρωπος σε ολόκληρη τη ζωή του πασχίζει να ζήσει το τώρα αποζητώντας τα προνόμια μιας χρονικής γραμμικότητας, όμως το παρελθόν και οι μνήμες τον εμποδίζουν να το καταφέρει όσο εύκολα θα επιθυμούσε. Βρίσκονται εκεί για να του υπενθυμίζουν τη θνητότητα.

«Π»: Τα έργα σας εμπεριέχουν ρομαντικές ιδέες – ευαισθησίες;
Α.ΦΡ.: Είμαι ρεαλίστρια, μα δυστυχώς ή ευτυχώς δε χάνω τον αυθορμητισμό και την ευαισθησία μου. Πιθανώς ο συναισθηματισμός μου να εκφράζεται με μια τάση καλώς εννοούμενου ρομαντισμού αλλά το να επιμένει κανείς να είναι ρομαντικός όταν όλα γύρω του τον αποτρέπουν απ’ αυτό, είναι ό,τι πιο ρεαλιστικό, σε σημείο αυθάδειας, μπορεί να κάνει.

«Π»: Τι δυναμική έχουν οι λέξεις κατά την γνώμη σας;
Α.ΦΡ.: Μεγάλη. Διαφορετικά δεν θα ήμουν συγγραφέας. Οι λέξεις έχουν τη δύναμη να σε φέρουν κοντά σε άλλους ανθρώπους μα και να σε απομακρύνουν τελείως, να σε ταξιδέψουν, να σε κάνουν να ονειρευτείς, να απολαύσεις ή να πονέσεις, να ζήσεις. Όλοι συγχωρούμε τις λέξεις, αλλά σπανίως τις ξεχνάμε. Αλλάζουν τον κόσμο και τη ζωή μας. Αλλάζουν εμάς τους ίδιους.

«Π»: Ποια τα χαρακτηριστικά των ηρώων σας, πώς τους επιλέγετε;
Α.ΦΡ.: Τις περισσότερες φορές είναι άνθρωποι συνηθισμένοι, καθημερινοί, εγώ, εσείς, οι γύρω μας. Θα έλεγα πως με επιλέγουν περισσότερο παρά τους επιλέγω. Με βρίσκουν, σφηνώνονται με έναν ανεξήγητο τρόπο στο κεφάλι μου κι από κει και πέρα ζουν κι αναπνέουν μαζί μου.

«Π»: Ποιες παγίδες πρέπει ν’ αποφεύγει ο συγγραφέας;
Α.ΦΡ.: Θα μιλήσω για μένα. Προσπαθώ να αποφεύγω την ακατάσχετη φλυαρία, τον μελοδραματισμό, την επανάληψη, τον βερμπαλισμό ή την υπεραπλούστευση. Θέλω να είμαι απλή κι αυτό όπως γνωρίζετε είναι το πιο δύσκολο πράγμα.

«Π»: Τι σας ενθουσιάζει;
Α.ΦΡ.: Όσον αφορά τη συγγραφή, με ενθουσιάζει ο τρόπος που έρχονται και κουμπώνουν τα πάντα στο μυαλό και το κείμενο. Με αφήνει ξέπνοη, με συναρπάζει, μοιάζει με ένα παζλ λέξεων και εικόνων που παίρνουν τη θέση τους μαγικά, φτιάχνοντας έναν κόσμο δικό μου αρχικά που ανυπομονώ να τον μοιραστώ με τον αναγνώστη. Όταν με τη σειρά του γίνεται αυτό, είμαι ακόμα πιο ενθουσιασμένη και χαρούμενη.

«Π»: Περιλαμβάνονται βιωματικά στοιχεία στη γραφή σας;
Α.ΦΡ.: Κανένας συγγραφέας δεν μπορεί να το αποφύγει αυτό. Γράφεις εσύ, επικοινωνείς το μέσα σου, τις ιδέες, τις σκέψεις σου, όσα έζησες και σε έκαναν εκείνο που είσαι. Είναι ακατόρθωτο να κόψεις το βιωματικό κομμάτι, έστω και στοιχειώδες, διαφορετικά συνδιαλέγεσαι ακρωτηριασμένος.

«Π»: Τι είναι η ποίηση για εσάς;
Α.ΦΡ.: Δεν είμαι ποιήτρια, όμως αγαπώ την ποίηση. Είναι παρήγορο να ξέρεις πως όλα αυτά που αισθάνεσαι, που βιώνεις, που σε πνίγουν ή σε στέλνουν στα ουράνια, είναι καταγεγραμμένα από την πένα ενός ποιητή. Εκείνος που διαβάζει ποίηση, δεν είναι ποτέ μόνος.

«Π»: Κριτική, πώς νοιώθετε γι’αυτή;
Α.ΦΡ.: Διαρκώς κρινόμαστε, και το γνωρίζουμε. Εφόσον αποφασίζουμε να εκτεθούμε στα μάτια του κοινού πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Μέχρι στιγμής δεν έχω δεχτεί κακοπροαίρετη κριτική ή τέτοια που να με κάνει να ντραπώ ή να συλλογιστώ ότι είμαι λάθος. Περιθώρια βελτίωσης όλοι έχουμε, αλλά σε γενικές γραμμές νιώθω ευνοημένη.

«Π»: Αληθεύει ότι κάθε πρωτοεμφανιζόμενο βιβλίο έχει διάρκεια ζωής έξι μήνες;
Α.ΦΡ.: Αυτή είναι μια λυπηρή διαπίστωση που καταδεικνύει την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στον εκδοτικό χώρο. Αρνούμαι να την ενστερνιστώ. Για μένα ένα βιβλίο έχει ορίζοντα ζωής όσο υπάρχουν άνθρωποι που το διαβάζουν, που νιώθουν πράγματα, που βρίσκουν κουράγιο και φως στις σελίδες του. Έστω κι ένας μοναδικός άνθρωπος να υπάρξει, το βιβλίο ανασταίνεται.

«Π»: Το καινούριο βιβλίο σας με τίτλο «Το Πορτραίτο», εκδόσεις Πνοή, τι πραγματεύεται;
Α.ΦΡ.: Το Πορτραίτο, είναι ένα μυθιστόρημα καταγωγής και μνήμης, ένα συνονθύλευμα κρητικής και γαλλικής κουλτούρας, ένας διάλογος παρόντος και παρελθόντος. Βασίζεται σε αληθινές ιστορίες από τα χρόνια της κατοχής, καταγεγραμμένες στις σημειώσεις του πατέρα μου – στο εξώφυλλο βλέπουμε τον ίδιο μωρό στην αγκαλιά της μητέρας του που χάθηκε πρόωρα. Το βιβλίο καταπιάνεται με σύγχρονα αλλά ταυτόχρονα διαχρονικά θέματα όπως είναι η τρομοκρατία, οι πόλεμοι, η μετανάστευση, ο ρατσισμός, η ξενιτιά, ο νόστος. Διαδραματίζεται σε ένα μικρό χωριό της Κρήτης και στο Παρίσι. Οι ήρωες, μέσα από ένα γαϊτανάκι αναμνήσεων, μυστικών, κοινωνικών συμβάσεων, φόβων και λαθών, βρίσκουν τη λύτρωση στην αποκάλυψη της πατρογονικής κληρονομιάς. Διεκδικούν το μερτικό τους στην έννοια της λέξης πατρίδα. Με ό,τι συνεπάγεται: σπίτι, θαλπωρή, ρίζες, οικειότητα, αγάπη.

«Π»: Τι περιλαμβάνει το πρώτο βιβλίο, με τίτλο «Το Ραντεβού», 2016 εκδόσεις Αγγελάκη;
Α.ΦΡ.: Το Ραντεβού ήταν μια κεραυνοβόλα έμπνευση και το αγαπώ ιδιαίτερα. Αφορμή στάθηκε ένα έργο τέχνης, η σπουδή ενός ζευγαριού του διάσημου Αυστριακού εικαστικού Έγκον Σίλε. Πρόκειται για ένα ψυχογραφικό μυθιστόρημα που πραγματεύεται το φαινόμενο της συναισθηματικής κακοποίησης, ψυχικές διαταραχές όπως η διπολική προσωπικότητα, ο ναρκισσισμός, ο οριακός χαρακτήρας. Διερευνά τις συνθήκες της κρίσης και πώς αυτή αντανακλά στις αισθηματικές, φιλικές, οικογενειακές, επαγγελματικές σχέσεις. Είναι ένα ευαίσθητο βιβλίο με γρήγορο ρυθμό, δυνατές εικόνες και συγκινήσεις.

«Π»: Μιλήστε μας για το δεύτερο βιβλίο σας, με τίτλο «Κερασιά», εκδόσεις Αγγελάκη 2017.
Α.ΦΡ.: Η Κερασία είναι μια πρωτότυπη ερωτική νουβέλα με σπονδυλωτή μορφή. Καταγράφει στιγμιότυπα της ζωής μιας γυναίκας μετά από το διαζύγιο και την προσπάθεια που καταβάλει να επανακτήσει την κατακερματισμένη της αυτοπεποίθηση, να βελτιώσει την ψυχολογία της, με δυο λόγια να σταθεί στα πόδια της και να αδράξει εξ αρχής τις πιθανότητες ευτυχίας που της αναλογούν.

«Π»: Τί είναι ο Αστρολάβος;
Α.ΦΡ.: Αστρολάβος λέγεται ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα του Πορτραίτου, το οποίο μου έκανε την τιμή να δημοσιεύσει ο Ποιητικός Πυρήνας. Περιγράφει τη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στον κεντρικό ήρωα του μυθιστορήματος με την ανήλικη εξαδέλφη του, μια σχέση που την παρομοιάζω – τηρουμένων των αναλογιών – με τη σχέση Ερωτόκριτου Αρετούσας και τα δεινά που αυτή προκάλεσε στον πρωταγωνιστή του επικού ποιήματος: την απομάκρυνση από τον τόπο του, τα βάσανα, τον καημό, την αγιάτρευτη νοσταλγία. Αρετούσα δεν είναι ένα πρόσωπο όσο μια ιδεατή κατάσταση, ο πόνος της αγάπης, μια ανεκπλήρωτη επιθυμία.

«Π»: Μελλοντικά συγγραφικά σχέδια;
Α.ΦΡ.: Τα μελλοντικά μου σχέδια περιλαμβάνουν μια συλλογή διηγημάτων και κάτι καινούριο για μένα που είναι πρόωρο να αποκαλύψω. Δεν μου αρέσει να επαναλαμβάνομαι, θέλω να περπατάω σε διαφορετικά κάθε φορά μονοπάτια κι αυτό κάνω. Ο δρόμος θα δείξει.