El Dorado: μύθος και πραγματικότητα ΙΙΙ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
El Dorado: μύθος και  πραγματικότητα ΙΙΙ

Πέρυσι, η βερολινέζικη εφημερίδα Tagesspiegel ετοίμασε μια θαυμάσια δουλειά με τίτλο «Europoly» (από το γνωστό παιχνίδι οικονομικής επικυριαρχίας Monopoly, δηλαδή Μονοπώλιο), την οποία αξίζει να δει κανείς.

Στην εισαγωγή αυτής της δουλειάς διαβάζουμε: ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΥΠΟ ΤΗΝ ΤΡΟΙΚΑ – Από την αρχή της κρίσης της Ευρωζώνης, οι χώρες πρέπει να υλοποιήσουν εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις ως αντάλλαγμα για τα δάνεια διάσωσης της τρόικας. Στην Πορτογαλία και την Ελλάδα ειδικότερα, οι ολιγάρχες, οι μεγάλες εταιρείες και οι επενδυτές κάνουν φθηνές αγορές, προσδοκώντας τεράστια κέρδη. Έτσι αρχίζει ένα γιγαντιαίο παιχνίδι Monopoly. Αλλά υπάρχει μία σημαντική διαφορά με το γνωστό οικογενειακό παιχνίδι: οι κανόνες του EUROPOLY καθορίζουν ήδη ποιος θα κερδίσει και ποιος θα χάσει.
Στην Ελλάδα, «οι ολιγάρχες, οι μεγάλες εταιρείες και οι επενδυτές» είχαν αρχίσει να βάζουν χέρι στον δημόσιο πλούτο πολύ πριν ξεσπάσει η κρίση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ιστορία με την καναδική Eldorado Gold, η οποία δραστηριοποιείται (μέσω της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.) στα χρυσωρυχεία της Χαλκιδικής (Σκουριές, Στρατώνι, Ολυμπιάδα). Το 95% της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.ανήκει πλέον στην Eldorado Gold και το υπόλοιπο 5% στην γνωστή ελληνική κατασκευαστική εταιρία ΑΚΤΩΡ, μέλος του ομίλου ΕΛΛΑΚΤΩΡ, συμφερόντων Μπόμπολα.
Η Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. ιδρύεται τον Δεκέμβριο του 2003 με μετοχικό κεφάλαιο μόλις 60.000 ευρώ (το ελάχιστο κεφάλαιο που απαιτείται από τον νόμο για ίδρυση ανώνυμης εταιρείας). Τρεις ημέρες αργότερα, το ελληνικό Δημόσιο συμμετέχει σε δύο διαδοχικές συναλλαγές, πρώτα ως αγοραστής και μετά ως πωλητής: αγοράζει τα ορυχεία της Κασσάνδρας από τον προηγούμενο επενδυτή (την ήδη χρεωκοπημένη TVX Hellas) και την ίδια μέρα τα πουλάει χωρίς διαγωνισμό στην Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. αντί 11 εκατ. Ευρώ. Η τιμή περιλαμβάνει (πάρτε ανάσα): 2.500 στρέµµατα γης, 40.000 τ.µ. βιοµηχανικών κτηρίων και γραφείων, μεταλλεία έκτασης 317.000 στρεµµάτων (όπου, σύµφωνα µε ειδικούς, υπάρχουν βεβαιωµένα µεταλλεύµατα αξίας 22 δισ. ευρώ), 11.000 τ.µ. αστικά οικόπεδα, 310 κατοικίες στο Στρατώνι, 2 πλήρη συγκροτήµατα λιοτρίβισης και εµπλουτισµού, μηχανολογικό εξοπλισµό, ειδικό εξοπλισµό εξορύξεων, απόθεμα 270.000 τόννων συµπυκνώµατος αρσενοπυρίτη (περίπου 250.000 ουγκιές χρυσού) και, φυσικά, τα σχετικά μεταλλευτικά δικαιώματα.
Και μια λεπτομέρεια: Η νεοϊδρυθείσα Ελληνικός Χρυσός Α.Ε. ανήκει κατά 99% στον Δημήτρη Κούτρα, γενικό διευθυντή της μπομπόλειας ΑΚΤΩΡ. Μετά από μια σειρά συναλλαγών, ο έλεγχος της εταιρείας πέρασε στην Eldorado Gold, με τον Κούτρα (δηλαδή τον Μπόμπολα) να κερδίζει υπεραξία εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ από μια επένδυση μόλις 11 εκατομμυρίων.
Παρένθεση. Αν αναρωτιέστε γιατί κλήθηκε το ελληνικό κράτος να κάνει τον μεσάζοντα και δεν αγόρασε η Eldorado Gold κατ’ ευθείαν την TVX Hellas, σημαίνει ότι δεν σκαμπάζετε γρυ από τέτοια θέματα. Προσέξτε: όταν κάποιος αγοράζει μια επιχείρηση, αναλαμβάνει και όλες τις υποχρεώσεις της. Αυτό σημαίνει ότι, αν η Eldorado Gold αγόραζε κατ’ ευθείαν τηνTVX Hellas, ήταν υποχρεωμένη να πληρώσει τις αποζημιώσεις του προσωπικού της, τα δάνειά της, τους χρωστούμενους φόρους της, τις οφειλές στο ΙΚΑ κλπ. Έτσι όπως έγινε η δουλειά, η μεν Eldorado Gold πήρε καθαρή περιουσία, το δε ελληνικό δημόσιο φορτώθηκε τις υποχρεώσεις. Το καταλάβαμε τώρα; Κλείνει η παρένθεση.
Σύμφωνα με επίσημη έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η πώληση των ορυχείων έγινε «χωρίς να διοργανωθεί ανοιχτός, διαφανής και άνευ όρων διαγωνισμός και σε μία τιμή που φαίνεται πως είναι κάτω από την τιμή της αγοράς». Τελικά, το 2011 η Κομμισσιόν καταδίκασε την Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.σε επιστροφή «παρανόμως εισπραχθείσης κρατικής επιχορήγησης» 15,3 εκατομμυρίων ευρώ. Παραδόξως (;), η ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο δεν έκανε τίποτε για να εισπράξει αυτό το ποσό αλλά κατέθεσε και προσφυγή κατά της απόφασης! Δηλαδή: η Κομμισσιόν είπε στο κράτος ότι πρέπει να εισπράξει λεφτά και το κράτος πήγε στα δικαστήρια ζητώντας να μη τα πάρει!! Αποτέλεσμα: το 2013, το κράτος έχασε την προσφυγή του και καταδικάστηκε και σε πρόστιμο!
Το πρόβλημα για τον επενδυτή ήταν πως η αρχική πώληση δεν περιελάμβανε την περιβαλλοντική άδεια που θα επέτρεπε τις μεταλλευτικές δραστηριότητες. Το έργο συνάντησε τις αντιδράσεις των κατοίκων, των περιβαλλοντικών οργανώσεων αλλά και των υπουργών οι οποίοι αρνήθηκαν να υπογράψουν την εκχώρηση άδειας. Τελικά, βρέθηκε ο υπουργός που θα υπέγραφε. Ήταν ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου κι αυτή ήταν μια από τις πρώτες δουλειές που έκανε όταν το 2011 ο Παπανδρέου τον μετακίνησε από το υπουργείο οικονομικών στο υπουργείο περιβάλλοντος.
Στις Σκουριές, το ορυχείο χρυσού και χαλκού βρίσκεται στη μέση ενός παρθένου δάσους. Η τοπική κοινωνία, εκτός από όσους εργάζονται ή ελπίζουν ότι θα βρουν δουλειά στα ορυχεία, στην πλειοψηφία της αντιτίθεται στις εργασίες της εξόρυξης, εξ αιτίας των περιβαλλοντικών επιπτώσεων τόσο στο δάσος και τους υδάτινους πόρους όσο και στην υγεία των ανθρώπων που ζουν στην ευρύτερη περιοχή αλλά και στην τοπική οικονομία.
(Συνεχίζεται)

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή