Τί είναι η κυστεοσκόπηση;

Η ουρηθροσκόπηση και η κυστεοσκόπηση είναι μία διαγνωστική εξέταση που επιτρέπει στον ουρολόγο να εξετάσει το εσωτερικό της ουρήθρας και της ουροδόχου κύστης, με τη χρήση ενός λεπτού εργαλείου που ονομάζεται κυστεοσκόπιο. 

Όταν διερευνούμε μία πάθηση στην ουρήθρα, τότε δεν είναι απαραίτητη η είσοδος του εργαλείου στην κύστη και εξετάζεται μόνο η ουρήθρα, εκτελείται δηλαδή μία ουρηθροσκόπηση. Όταν εξετάζεται η κύστη, τότε το κυστεοσκόπιο εισέρχεται μέχρι την κύστη. Το κυστεοσκόπιο αποτελείται από μία πολύ μικρή κάμερα, μία πηγή φωτός και διαθέτει 2 κανάλια, το ένα για την είσοδο υγρού (φυσιολογικού ορού), που γεμίζει σιγά σιγά την κύστη, και το άλλο για την είσοδο πολύ λεπτών εργαλείων, συνήθως λαβίδων για βιοψία ή ειδικών καθετήρων (κανάλι εργασίας).
Τα σύγχρονα κυστεοσκόπια είναι εύκαμπτα και δίνουν τη δυνατότητα να γίνει η εξέταση με τοπική αναισθησία της ουρήθρας, με ξυλοκαΐνη σε μορφή γέλης (gel). Επίσης, δίνουν τη δυνατότητα να γίνει βιντεοσκοπική καταγραφή της εξέτασης σε DVD.
Η ουρηθροσκόπηση – κυστεοσκόπηση μπορεί να γίνει:
• Για να εντοπιστούν προβλήματα στο ουροποιητικό, όπως η απόφραξη της ουρήθρας που προκαλείται από τον προστάτη, στενώματα της ουρήθρας, λίθους, ή όγκους. 
• Για να βρεθεί η αιτία συμπτωμάτων, όπως το αίμα στα ούρα (αιματουρία), επώδυνη ούρηση (δυσουρία), ακράτεια ούρων, συχνουρία ή δισταγμός, αδυναμία ούρησης (κατακράτηση) ή μία ξαφνική και επιτακτική ανάγκη για ούρηση. 
• Για να βρεθεί η αιτία των προβλημάτων του ουροποιητικού συστήματος, όπως οι συχνές και επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις. 
• Για να απομακρυνθούν μικρά ξένα σώματα από την κύστη. 
• Για να γίνει η τοποθέτηση ουρητηρικών καθετήρων (stents), για να βοηθήσουν την κάθοδο των ούρων από τα νεφρά στην κύστη. 
• Για να αντιμετωπιστούν προβλήματα του ουροποιητικού συστήματος, π.χ. για την αντιμετώπιση αιμορραγίας της κύστης ή την ανακούφιση από εμπόδια στην ουρήθρα (λίθος). 
Η κυστεοσκόπηση συνήθως γίνεται με τοπική αναισθησία στην ουρήθρα, και ο ασθενής μπορεί άμεσα να επιστρέψει στις δραστηριότητές του (μπορεί να φύγει μόνος από το ιατρείο). Εάν για ειδικούς λόγους (ιδιαίτερα ευαίσθητα ή αγχώδη άτομα) η κυστεοσκόπηση γίνει με επισκληρίδια ή ραχιαία ή γενική αναισθησία, τότε γίνεται σε νοσηλευτικό χώρο (όχι στο ιατρείο). Ολόκληρη η εξέταση μπορεί να διαρκέσει λίγα λεπτά.
Ο ασθενής ξαπλώνει στο ειδικό κρεβάτι, και ο ιατρός απολυμαίνει την περιοχή των γεννητικών οργάνων με αντισηπτικό. Κατόπιν γίνεται η εισαγωγή του τοπικού αναισθητικού στην ουρήθρα. Ύστερα από πάροδο 10 λεπτών, το κυστεοσκόπιο εισάγεται στην ουρήθρα και αργά προωθείται προς την κύστη. Η άμεση όραση της ουρήθρας και της κύστης επιτρέπει στον ουρολόγο να διαγνώσει πιθανές βλάβες που δεν φαίνονται σε καμία άλλη διαγνωστική εξέταση (υπέρηχοι, αξονική και μαγνητική τομογραφία). Οι λαβίδες που μπορούν να εισαχθούν μέσω του κυστεοσκοπίου επιτρέπουν στον γιατρό να αφαιρέσει μικρά δείγματα ιστού για βιοψία. Τέλος, με τις ειδικές λαβίδες μπορεί να γίνει αφαίρεση πολύ μικρών λίθων ή ουρητηρικού καθετήρα που είχε προηγουμένως τοποθετηθεί. Αυτή η δυνατότητα εξαλείφει την ανάγκη για πιο εκτεταμένη επέμβαση υπό νάρκωση.
Ο ιατρός θα σας δώσει ένα πόρισμα με τα αποτελέσματα της κυστεοσκόπησης και, σε περίπτωση λήψης δείγματος για βιοψία, και ένα πόρισμα ιστολογικής εξέτασης. Αν υπάρχει κάτι παθολογικό (θήλωμα, λίθος κ.ά.) θα σας ενημερώσει για τις θεραπευτικές επιλογές, οι οποίες είναι κατάλληλες για εσάς.

Γράφει ο ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ε. ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ MD, FEBU
Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος
Fellow of the European Board of Urology