«Ο κουρδικός λαός έχει δικαίωμα να χρησιμοποιήσει όλες τις μορφές αγώνα»

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
«Ο κουρδικός λαός  έχει δικαίωμα να  χρησιμοποιήσει όλες  τις μορφές αγώνα»

Γεννήθηκε στη δεκαετία του ‘50 στο Κουρδιστάν της Τουρκίας στην περιοχή Σερχάτ και μεγάλωσε σε φορτισμένο, πατριωτικό κλίμα. Έκανε ανώτατες σπουδές στην Άγκυρα κι αργότερα στην Κωνσταντινούπολη.
Εντάχθηκε και αγωνίστηκε στην πρώτη γραμμή του Κουρδικού Κινήματος. Έζησε τις δύο χούντες της Τουρκίας, 1971 και 1980. Κυνηγήθηκε για την αγωνιστική και την πολιτική του δραστηριότητα, φυλακίστηκε και υπέστη όλες τις μορφές βασανιστηρίων. Διέφυγε το 1984, πέρασε στην Ελλάδα, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο και αργότερα απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα.
Εργάζεται ως δημοσιογράφος στο Γ.Γ. Επικοινωνίας και Ενημέρωσης. Άρθρα και πολιτικές αναλύσεις του δημοσιεύονται στον κουρδικό και τον ελληνικό Τύπο. Παρών σε αγώνες που ταυτίζονται με τα ιδεώδη του, αφηγήθηκε τη ζωή του στον Νίκο Κάσδαγλη και έτσι γράφτηκε το βιβλίο «Το Αραράτ αστράφτει».

«ΠΑΛΜΟΣ»: Είναι μεγάλη μου η τιμή η συνέντευξη αυτή μαζί σας. Παρόλο που αισθάνομαι ανεπαρκής, αντλώ από εσάς το θάρρος, να σας ερωτήσω: Πόσο δύσκολη ήταν η διαδρομή σας ως εδώ;
ΤΖΕΜΙΛ ΤΟΥΡΑΝ: Η διαδρομή μου υπήρξε πολύ δύσκολη. Το 1980 με τη χούντα του Εβρέν φυλακίστηκα, πέρασα όλες τις μορφές των βασανιστηρίων και καταδικάστηκα σε 18 χρόνια ποινής φυλάκιση από δύο διαφορετικά στρατιωτικά δικαστήρια, στην Κωνσταντινούπολη και στο Ντιγιάρμπεκιρ. Με βοήθησε η τύχη και κατάφερα να φύγω. Ήρθα στην Ελλάδα χωρίς να γνωρίζω την γλώσσα ή κάποιον εδώ. Ζήτησα πολιτικό άσυλο και αργότερα πήρα την ελληνική υπηκοότητα.
«Π»: Δημοσιογράφος, Συγγραφέας, Αγωνιστής, τρεις λαμπρές ιδιότητες, τι σας κάνει περισσότερο υπερήφανο;
ΤΖ.Τ.: Κάθε ιδιότητα έχει διαφορετική χάρη. Με κάνει υπερήφανο από μικρό παιδί ο αγώνας για την ελευθερία του λαού μου και της πατρίδας μου. Μέσα από αυτόν τον αγώνα, ήμουν και είμαι πάντα ασυμβίβαστος. Κατά τη διάρκεια αυτής της μεγάλης πορείας, χρησιμοποίησα δύο ιδιότητές μου, ως δημοσιογράφος και ως συγγραφέας, για τον αγώνα του λαού μου. Πάντα η δημοσιογραφική μου πένα υπηρέτησε την πατρίδα μου. Στη συγγραφική μου ιδιότητα, χρησιμοποιώ αληθινά γεγονότα, γράφοντας εν είδει μυθιστορήματος, για να γνωστοποιηθούν ευρύτερα ο αγώνας, ο πολιτισμός και η ιστορία του λαού μου. Είμαι υπερήφανος που στην Ελλάδα δημιουργήθηκε για πρώτη φορά με τα βιβλία μου, κουρδική λογοτεχνία.
«Π»: Τι αγαπάτε στην Ελλάδα;
ΤΖ.Τ.: Επιλογή μου ήταν να παραμείνω στην Ελλάδα. Έκτοτε πέρασαν τριάντα χρόνια. Αγαπάω την Ελλάδα σαν δεύτερη πατρίδα μου, την ελληνική γλώσσα, τον πολιτισμό, την μυθολογία. Κέρδισα πάρα πολλά πράγματα, γνωρίζοντας πολλούς αξιόλογους έλληνες, «διάσημους» και μη, που εμπλούτισαν την εμπειρία της ζωής  μου.
«Π»: Πώς χαρακτηρίζετε τους Νεοέλληνες;
ΤΖ.Τ.: Οι Νεοέλληνες πάλεψαν για την ελευθερία κατά των Οθωμανών, αργότερα κατά του γερμανικού και ιταλικού φασιστικού στρατού, υπερήφανα πολέμησαν κατά της δικτατορίας των συνταγματαρχών, όπως και για τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για την προάσπιση της δημοκρατίας. Είναι φιλόξενοι, υπέρ της ειρήνης και κατά των διακρίσεων. Η σημερινή κατάσταση μετά την οικονομοπολιτική κρίση, δεν αξίζει στην Ελλάδα, πιστεύω ο ελληνικός λαός σύντομα θα λυτρωθεί από αυτά.
«Π»: Όπως είπε ο ποιητής «η Ελλάδα μας πληγώνει». Εσάς, η χώρα σας πόσο σας έχει πληγώσει;
ΤΖ.Τ.: Ο ποιητής ήταν σοφός. Έχει χρησιμοποιήσει μία φράση που μπορεί να ισχύει λίγο ή πολύ, σχεδόν σε όλες τις χώρες. Η πατρίδα μου, ακόμη μοιρασμένη σε τέσσερα αποικιακά κράτη (Τουρκία, Ιράν, Ιράκ, Συρία), μπορεί να έχει πληγώσει λιγότερο τα παιδιά της. Προτεραιότητά μας είναι ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας, γι’ αυτό οι συνθήκες είναι διαφορετικές. Η πατρίδα περιμένει από εμάς να δώσουμε ό,τι χρειάζεται, όχι να μας πληγώσει.
«Π»: Οι λαοί ευθύνονται αποκλειστικά για τις ηγεσίες τους;
ΤΖ.Τ.: Σίγουρα οι ηγέτες παίζουν σημαντικό ρόλο για την μοίρα της χώρας και του λαού. Αλλά ο λαός δημιουργεί τον ηγέτη. Και φυσικά έχει μεγάλη ευθύνη, ειδικά σε μία δημοκρατική χώρα, όπου χρησιμοποιείται το δημοκρατικό δικαίωμα της ψήφου… χρειάζεται να σκέπτεσαι δύο φορές. Ε, όταν είσαι στην Ελλάδα, πρέπει τέσσερις φορές να σκέπτεσαι!
«Π»: Μπορούν να γίνουν ριζικές αλλαγές; Να έρθουν τα «επάνω – κάτω»; Είναι δυνατόν;
ΤΖ.Τ.: Εξαρτάται τι εννοούμε λέγοντας «ριζικές αλλαγές». Η περίοδος της Επανάστασης ή αυτό που κάποτε λεγόταν «δικτατορία του προλεταριάτου», έχει τελειώσει. Ριζικές αλλαγές, αν δεν εννοούνται με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να γίνουν. Ο λαός τιμωρώντας τα κόμματα του κατεστημένου και επαγγελματίες πολιτικούς, μπορεί να κάνει το Σύστημα, «άνω – κάτω». Ο λαός πρέπει να αλλάξει νοοτροπία, να βλέπει το συμφέρον της πατρίδας, όχι τα συμφέροντα των Μεγάλων Οικονομικών Κέντρων, Ξένων Κέντρων ή τα μικροκομματικά συμφέροντα. Πρέπει να ελπίζει για μία καινούρια μέρα, για μία νέα αρχή. Τότε, όλα είναι δυνατά.
«Π»: Τρομοκρατία, απαγορευμένη λέξη; Έχει σχέση με τον αγώνα;
ΤΖ.Τ.: Η λέξη «τρομοκρατία» δεν ταιριάζει με τον αγώνα. Όπως είπα, έχουν αλλάξει οι εποχές και αγώνας με ένοπλη και τρομοκρατική μορφή, δεν γίνεται. Το βασικό είναι να υπάρξει πολιτικός αγώνας, μέσα στα πλαίσια της δημοκρατίας (βεβαίως αυτό ισχύει για την Ελλάδα). Για την πατρίδα μου, που ακόμα δίνει εθνικοαπαλευθερωτικό αγώνα, ο κουρδικός λαός έχει δικαίωμα να χρησιμοποιήσει όλες τις μορφές του αγώνα (πολιτικό, πολιτιστικό, ένοπλο) και οποιαδήποτε άλλη μορφή χρειάζεται για να κερδίσει την αυτοδιάθεσή του, να δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο κουρδικό κράτος. Ποτέ όμως με μορφή τρομοκρατίας.
«Π»: Πώς ορίζεται σήμερα ο προοδευτικός χώρος;
ΤΖ.Τ.: Ο προοδευτικός πρέπει να έχει ως ταυτότητα τα βασικά και ασυμβίβαστα, τη δημοκρατία – που είναι σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη διαφορετικότητα του ανθρώπου – που είναι σεβασμός ως προς την φυλή, το χρώμα, την γλώσσα, τη θρησκεία του. Ο προοδευτικός οφείλει να είναι οπωσδήποτε ειρηνιστής, να σέβεται τη φύση, το περιβάλλον, να είναι κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας, οποιασδήποτε μορφής εκμετάλλευση, και ο χώρος που τον εκπροσωπεύει, να είναι δημοκρατικός.
«Π»: Η παγκοσμιοποίηση έχει έστω και ένα θετικό λόγο;
ΤΖ.Τ.: Έχει. Αν εμείς οι άνθρωποι τη χρησιμοποιήσουμε υπέρ των λαών. Από τη μία πλευρά είναι οι Μεγάλες Δυνάμεις, το καπιταλοϊμπεριαλιστικό μπλοκ όπως χρησιμοποιεί την παγκοσμιοποίηση για τα δικά τους συμφέροντα (για παράδειγμα, έχουν δημιουργήσει τους G8, G20), και από την άλλη, εμείς οι λαοί του πλανήτη, μπορούμε να ενώσουμε την δύναμή μας, προκειμένου να κάνουμε τον πλανήτη περισσότερο ανθρώπινο. Να ενώσουμε την φωνή μας, κατά των πυρηνικών, της μόλυνσης του περιβάλλοντος, των διακρίσεων, της πείνας και να δώσουμε μαζικά αγώνα για την παγκόσμια ειρήνη και την ευημερία.
«Π»: Εκπολιτισθήκαμε; Είναι αυτός ο λόγος της απάθειας, της αδράνειας;
ΤΖ.Τ.: Δυστυχώς έχετε δίκιο. Είναι ένα από τα αρνητικά της παγκοσμιοποίησης. Η πλύση εγκεφάλου, χρησιμοποιώντας τα ΜΜΕ, με εκφράσεις όπως «τι με νοιάζει εμένα;», «δεν βαριέσαι…», μας έχει απομακρύνει από τις αρχές και αξίες μιας κοινωνίας.
«Π»: Παντού φλυαρία αλλά οι πράξεις μικρές. Τι φταίει;
ΤΖ.Τ.: Η πληθωρικότητα και η υπερβολή, είναι κι αυτό μέρος της πλύσης εγκεφάλου που προανέφερα. Χάνεται το κέντρο βάρος και η ουσία της ζωής.
«Π»: Σφάλλουν όλοι οι ηγέτες για την οικονομική πολιτική, την γενικευμένη λιτότητα;
ΤΖ.Τ.: Η οικονομική κρίση και λιτότητα, δημιουργήθηκαν τεχνητά. Συνειδητά εκμεταλλεύτηκαν τον πλούτο των χωρών, όπως είναι οι διάφοροι πόλεμοι στην Μέση Ανατολή λόγω του πετρελαίου, διαμέλισαν τις μεγάλες βαλκανικές χώρες προκειμένου να γίνουν «μικρές μπουκιές», ΕΕ, ΟΗΕ, και άλλοι Οργανισμοί υπηρετούν τα Μεγάλα Συμφέροντα. Πιστεύω πως όλα αυτά είναι συνειδητές επιλογές των κατά τόπους ηγεσιών.
«Π»: Η κάθε μας πράξη, είναι ευθύνη προς όλους τους ανθρώπους;
ΤΖ.Τ.: Η κάθε μας πράξη είναι κατ’ αρχήν ευθύνη προς τον ίδιο μας τον εαυτό. Καλό ή κακό κάνουμε στον εαυτό μας. Όταν είμαστε σε ένα συλλογικό χώρο, λειτουργώντας μαζικά σε πράξεις, σίγουρα υπάρχει συνυπευθυνότητα.
«Π»: Ως συγγραφέας αρθρώνετε μόνο πολιτικό λόγο στα βιβλία σας; Είναι το κύριο μέλημά σας;
ΤΖ.Τ.: Η συγγραφή εκφράζει για μένα την ιστορία, τους αγώνες και τις παραδόσεις του λαού μου, αλλά παράλληλα αποτυπώνεται και το προσωπικό μου συναίσθημα. Είμαι ένας συγγραφέας που έζησε και ζει με διαφορετικές συνθήκες. Για τον λόγο αυτό, ό,τι περιγράφω είναι βαθύτατα πολιτικό. Όταν αναφέρεις την ιστορία ενός αδικημένου αγωνιστή λαού, του οποίου η γλώσσα, ο πολιτισμός, έχουν απαγορευτεί, ακόμη κι αν γράφεις για τον έρωτα, είναι πολιτικός λόγος.
«Π»: Μέσω της Τέχνης σοκάρεται ο κόσμος; Η Τέχνη πρέπει να σοκάρει, να κόβει την ανάσα;
ΤΖ.Τ.: Η Τέχνη πρέπει να κόβει την ανάσα. Η Τέχνη δεν πρέπει να υπηρετεί την Τέχνη, πρέπει να υπηρετεί τους ανθρώπους, τον λαό. Γράφω την γυμνή αλήθεια, καταγραφή ψυχής, κι αυτό σοκάρει μερικούς χαλαρούς αναγνώστες. Πρέπει να αγγίξει τους ανθρώπους. Αν καταφέρει μέσω αυτής ο καθένας να βρει ένα κομμάτι του εαυτού του, τότε η Τέχνη έχει πετύχει κάποια πράγματα. Όταν κόβει την ανάσα και σοκάρει, και ο αναγνώστης «ξυπνά», έχει επιτελεστεί ο σκοπός της.  
«Π»: Είστε ο πρώτος κούρδος που έγραψε απ’ ευθείας στην ελληνική γλώσσα. Μπορείτε να αναφερθείτε στα βιβλία σας;
ΤΖ.Τ.: Τα βιβλία μου ως τώρα είναι: «Το ματωμένο χιονολούλουδο» (Εκδόσεις Καστανιώτη – 2001), «Τα μάτια του λύκου» (Εκδόσεις Καστανιώτη – 2003), «Η νύχτα που έβλεπε τη μέρα» (Eκδόσεις Καστανιώτη – 2006), «Τα παιδιά του Αραράτ» (εκδόσεις Καστανιώτη- 2008), «Εκεί ο Θεός κοιμόταν» (Έκδοση – NOVELBOOKS 2013), «Η Αρχαία Σοφία των Κούρδων Γεζιντί» που σύντομα θα κυκλοφορήσει. Έχω κάνει επιμέλεια στο βιβλίο του μεγάλου κούρδου ποιητή και συγγραφέα, Κεμάλ Μπουρκάϊ «Οι Κούρδοι και το Κουρδιστάν» (Εκδόσεις Παπαζήση -1999).
«Π»: Το νέο σας βιβλίο «Εκεί ο Θεός κοιμόταν» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις NOVELBOOKS. Θα θέλατε να μας πείτε δύο λόγια γι’ αυτό;
ΤΖ.Τ.: Το βασικό μήνυμα, όπως αναφέρω με τον τίτλο του βιβλίου «Εκεί ο Θεός κοιμόταν», αφορά τους πολέμους. Ο πόλεμος σε όποια γωνιά της γης κι αν είναι, πρέπει να μας βρίσκει αντίθετους. Και ειδικά όταν ο πόλεμος είναι μεταξύ αδελφών, δηλαδή μέσα στον ίδιο τον λαό. Εμείς οι Κούρδοι έχουμε ταλαιπωρηθεί πολύ με αυτό το είδος του πολέμου. Όπως λέμε στα κουρδικά «Μπρα κουζί» (δολοφονία αδελφών/εμφύλιος πόλεμος), είναι καταδίκη και κατάρα για ένα λαό. Κάτι αντίστοιχο συνέβη στον πόλεμο «Η δροσιά της Αυγής» μεταξύ Βορείου και Νοτίου Κορέας, ο οποίος επίσημα δεν έχει ακόμη λήξει, αφού δεν έχει υπογραφεί συνθήκη ειρήνης.  Οι Μεγάλες Δυνάμεις και τα συμφέροντά τους, έχουν ανοίξει εστίες πολέμου παντού. Σ’ αυτή τη γη, υπάρχει αρκετός χώρος για όλους μας, να ζήσουμε ειρηνικά.
«Π»: Σας αρέσει η μίξη στην τέχνη μεταξύ Ανατολής και Δύσης; Ταυτίζονται οι κουλτούρες, συμπληρώνονται;
ΤΖ.Τ.: Ναι, μου αρέσει η τέχνη που αποτελεί μίξη μεταξύ πολιτισμών. Μπορεί να είναι Ανατολή και Δύση, μπορεί να είναι Βορράς και Νότος. Ταυτίζοντας τις κουλτούρες, αλληλοσυμπληρώνονται. Πάντα οι λαοί με τις παραδόσεις, με την κουλτούρα τους, την μουσική και τον χορό τους, έχουν αλληλοσυμπληρωθεί. Ζώντας μαζί άλλοτε σαν γείτονες, άλλοτε σαν κατακτητές.
«Π»: Πρέπει να ζήσουμε; Ο μονόλογος της Σόνιας στον «Θείο Βάνια», «θα ζήσουμε εμείς, θα ζήσουμε!» είναι αρκετό; Μονάχα να ζήσουμε; Το «πώς;» έχει αξία πια;
ΤΖ.Τ.: Ο μονόλογος της Σόνιας στον «Θείο Βάνια», για την εποχή του ήταν σωστός. Επιβίωση ήταν και είναι δικαίωμα όλων των ανθρώπων. Σήμερα το να επιβιώσουμε είναι σωστό, αλλά όχι εις βάρος των άλλων. Να επιβιώσω με οποιοδήποτε κόστος, μας κάνει να απομακρύνουμε αξίες και ιδανικά. Από εκεί ξεκινά το «τι με νοιάζει… εγώ να είμαι καλά…». Αν δεν πούμε «εμείς», τότε η χώρα, ο λαός απαξιώνονται.
«Π»: Ποιά είναι τα σχέδιά σας, τι σας κάνει ευτυχισμένο; Θα μοιραστείτε μαζί μας ένα όνειρό σας;
ΤΖ.Τ.: Στα σχέδιά μου είναι να κυκλοφορήσουν διαδοχικά τα βιβλία που είναι ήδη ολοκληρωμένα. Ευτυχισμένος γίνομαι όταν οι άνθρωποι γύρω μου είναι ευτυχισμένοι, όταν είμαι κοντά στη Φύση κι όταν είμαι με τους αγαπημένους μου. Όπως έχω γράψει στο αυτοβιογραφικό μου βιβλίο «Τα παιδιά του Αραράτ», όνειρό μου είναι να ελευθερωθεί μια μέρα το Κουρδιστάν, να αισθανθούν οι Κούρδοι πως ζουν πλέον σε μία πατρίδα με όλα τους τα δικαιώματα, αλλά και να κάνω ένα μνημείο στο Αραράτ για όλους τους αγωνιστές μας. Εκεί θα καίει πάντα ένα καντηλάκι, όπως έκαιγαν οι ψυχές τους.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή