Το τέλος μιας εποχής, γράφει ο Γιώργος Πένταρης

Στις 11/1/2023 απεδήμησε εις Κύριον ο τέως ή αλλιώς ο από «χωρίου εις χωρίον» Κωνσταντίνος Β’ της Ελλάδος. Κι ενώ είχα σκοπό να γράψω για το άδικο κρέμασμα στα μανταλάκια της κυρίας Λάσπα, Γ.Γ. Εθελοντισμού του ΠΑΣΟΚ λόγω Drag Queen, η επικαιρότητα απαιτεί να ασχοληθώ με το θέμα του θανάτου του πρώην βασιλιά. Ίσως θα ήταν χρήσιμο να αναφέρουμε πρώτα κάποια ιστορικά στοιχεία για την τελευταία περίοδο της βασιλείας στην Ελλάδα.

Όπως γνωρίζουν οι παλαιότεροι και όσοι νεότεροι έχουν διαβάσει ιστορία, η παρέμβαση του τότε εισοσιτετράχρονου βασιλιά Κωνσταντίνου στην πολιτική ζωή με ανατροπή της Κυβέρνησης του Γ. Παπανδρέου, οδήγησε σε μια περίοδο πολιτικής αναταραχής της χώρας, που είναι γνωστή ως αποστασία, με κύριο κατηγορούμενο τον πατέρα του σημερινού πρωθυπουργού. Ο Κωνσταντίνος, ως «άπειρον μειράκιον», ακολουθούσε τις οδηγίες «της μητρός αυτού Φρειδερίκης» και των σφουγκοκωλάριων των ανακτόρων, όπως ο Αρναούτης και ο πρωθυπουργός της χούντας Κόλλιας, ερχόμενος σε ευθεία σύγκρουση με τον εκλεγμένο πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου για τον έλεγχο του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης.
Μη ξεχνάμε ότι τότε οι βασιλιάδες θεωρούσαν την χώρα ως ιδιοκτησία τους όπως φαίνεται από την ονομασία του Υπουργείου Εξωτερικών που λεγόταν τότε «Βασιλικόν Υπουργείον Εξωτερικών», ή το στράτευμα όπως «Βασιλική Πολεμική Αεροπορία» ή «Βασιλικόν Πολεμικόν Ναυτικόν». Η αποστασία οδήγησε σε μια νέα δημιουργική εποχή την Ελλάδα γιατί δόθηκε η ευκαιρία σε κοινωνικές δυνάμεις και πολιτικά στρώματα να απαιτήσουν την έκφρασή τους μέσα στο τότε πολιτικό σύστημα. Αυτές οι δυνάμεις ήθελαν μερίδιο στην εξουσία και περισσότερη δημοκρατία, πράγμα το οποίο δεν το ήθελαν οι δυνάμεις της δεξιάς με επόμενο την σύγκρουση. Είναι γνωστό ότι μετά τον εμφύλιο πόλεμο και την ήττα των δυνάμεων του ΕΑΜ και της αριστεράς, η χώρα κυβερνήθηκε από τους συνεργάτες των Γερμανών υπό την Αμερικάνικη και Αγγλική εποπτεία και το 50% του πληθυσμού έμεινε εκτός των προνομίων που δόθηκαν από το σχέδιο Μάρσαλ κτλ. Δεν ξεχνιούνται τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, η σχετικά βίαιη μετανάστευση κτλ.

Αυτή η εποχή, όπως είπα, ήταν γόνιμη και για την πολιτική και για την τέχνη και την επιστήμη, ήταν κάτι σαν τον Μάη του ‘68 στην Γαλλία. Η αποστασία του 1965 και τα μετέπειτα γεγονότα οδήγησαν το 1967 στην χούντα των συνταγματαρχών, η οποία πέτυχε γιατί έγινε αποδεκτή από τον αποδημήσαντα. Αν ο Κωνσταντίνος είχε ένα σύμβουλο της προκοπής και τον έπειθε να αντιδράσει στους συνταγματάρχες, δεν θα είχαμε ούτε επταετία, ούτε Κυπριακό, θα είχαμε μπει από τότε στην ΕΟΚ και το πιθανότερο να πέθαινε σήμερα ως βασιλιάς των Ελλήνων.
Ξύπνησε αργά και αντέδρασε όταν οι χουντικοί είχαν ήδη εδραιωθεί με αποτέλεσμα το αντικίνημά του στις 13 Δεκεμβρίου του 1967 να αποτύχει παταγωδώς με πλήρη επικράτηση της χούντας. Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση της χούντας που μετέδωσε ο ραδιοσταθμός Αθηνών στις 14 Δεκεμβρίου ότι «η Αντεπανάστασις απέτυχε πλήρως. Συνετρίβη. Από όλα τα σημεία της Ελλάδος καταφθάνουν επίσημοι αναφοραί ότι αι Ένοπλοι Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας είναι παρά τω πλευρώ και εκτελούν τας διαταγάς αποκλειστικώς και μόνον της εθνικής επαναστατικής κυβερνήσεως της 21ης Απριλίου. Ησυχία απόλυτος επικρατεί εις ολόκληρον την επικράτειαν. Οι συνωμόται και ο Κωνσταντίνος προσπαθούν να διαφύγουν κρυπτόμενοι από τον Στρατόν από χωρίου εις χωρίον.»

Ο τότε νεαρός βασιλιάς ευθύνεται για την χούντα, η οποία ευθύνεται για την εισβολή στην Κύπρο. Αυτός ο ίδιος συνωμοτούσε μετά την μεταπολίτευση εναντίον του Καραμανλή διαισθανόμενος τον εξοστρακισμό του. Η πορεία του όμως είχε προδιαγραφεί από την χούντα γιατί παρά την διατήρηση του πολιτεύματος ως Βασιλευομένη Δημοκρατία με Αντιβασιλέα τον Ζωϊτάκη και μετά τον ίδιο τον Παπαδόπουλο, πολύ νωρίτερα είχε αρχίσει το ξήλωμα. Πρώτα από την εκκαθάριση των βασιλοφρόνων αξιωματικών του Στρατεύματος και μετά με την αποκαθήλωση της εικόνας αυτού με το «ισχύς μου η αγάπη του λαού μου» από τα νεοεκδιδόμενα κέρματα.
Πιστεύοντας πάντα ότι η Ελλάδα ήταν ιδιοκτησία του, μπήκε σε μεγάλη διένεξη με την Ελληνική Δημοκρατία για την διεκδίκηση της βασιλικής περιουσίας και την παροχή τίτλου ευγενείας. Τελικά το θέμα έληξε με το μοίρασμα των ιματίων…
Σε όλη την πορεία της η βασιλεία στην Ελλάδα δημιουργούσε προβλήματα στην πολιτική ζωή του τόπου. Πριν από 201 χρόνια, την πρωτοχρονιά του 1822 η Ελλάδα αποκτούσε το πρώτο της Σύνταγμα που ήταν το δημοκρατικότερο της Ευρώπης εκείνης της εποχής χωρίς τον θεσμό της βασιλείας, ο οποίος επιβλήθηκε μετά τους εμφυλίους, τον Ιμπραήμ και την Ναυμαχία του Ναβαρίνου. Από την εποχή λοιπόν του Όθωνα άρχισε η επέμβαση της βασιλείας στα πολιτικά πράγματα της χώρας και χειροτέρευσε με την δυναστεία των Γλίξμπουργκ. Σε καμιά περίοδό της αυτή η δυναστεία δεν έκανε κάτι καλό για την χώρα. Υπεύθυνη για τον μεγάλο διχασμό και υπεύθυνη για την Μικρασιατική καταστροφή, υπεύθυνη για τα πραξικοπήματα, υπεύθυνη για τον εμφύλιο, υπεύθυνη για την Μακρόνησο και υπεύθυνη για την Γυάρο. Πολλές φορές η βασιλεία έγινε έκπτωτη και πάλι γύριζε με περισσότερο δεινά για τον Ελληνικό λαό. Η σοφία του Κωνσταντίνου Καραμανλή με το δημοψήφισμα της Μεταπολίτευσης έλυσε οριστικά το ζήτημα. Ένα ζήτημα που η Γαλλική Επανάσταση έλυσε με την γκιλοτίνα και η Ρωσική με το ξεκλήρισμα όλης της οικογένειας των Ρωμανώφ.
Εδώ το ζήτημα λύθηκε δημοκρατικά και δραστικά παρά τις βλακώδεις πιέσεις των τότε «δημοκρατών» ότι έπρεπε να πάρει θέση ο Καραμανλής εναντίον της βασιλείας πριν το δημοψήφισμα. Οι πρότερες εκπτώσεις και επανορθώσεις της βασιλείας είχαν δημιουργήσει στον δημοκρατικό λαό τον φόβο ότι υπήρχε το ενδεχόμενο να επανέλθουν οι Γλίξμπουργκ. Αυτό είχε ως συνέπεια να αδρανήσουν τα κόμματα εξουσίας (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ) και να αφήσουν την «βασιλική περιουσία» να διαγουμιστεί. Το φόβητρο της ιδεολογικής ηγεμονίας της αριστεράς και οι κατηγορίες της για προσπάθεια αναβίωσης της βασιλείας δεν επέτρεψε την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου και των κτηρίων με τα υπάρχοντά τους στο κτήμα Τατοΐου, με αποτέλεσμα την σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή του από την φωτιά πριν δύο χρόνια. Το δάσος είχε να καεί από το 1916 τότε που δεν υπήρχαν τα σύγχρονα μέσα πυρόσβεσης. Σήμερα με τόσα μέσα δεν έμεινε τίποτα όρθιο από το φυσικό του κάλος και με μεγάλες ζημιές στα εναπομείναντα οικήματα και στα υπάρχοντά τους.

Το Τατόι πάει τώρα να αξιοποιηθεί αλλά κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς ποιο θα είναι το πλάνο. Τώρα που θα πάνε διάφοροι φίλοι της οικογένειας στην ταφή, θα δουν τί ακριβώς έχει συμβεί εκεί. Αυτό βέβαια δεν περιποιεί τιμή για την χώρα, επειδή ναι μεν στην Γαλλία και Ρωσία τους εκτέλεσαν, αλλά τα κτήρια και τα υπάρχοντά τους παρέμειναν στην διάθεση και προς όφελος των λαών τους. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο χώρος των 40 χιλιάδων στρεμμάτων του Τατοΐου που κάηκε όπως είπαμε, θα έπρεπε να είχε ανακηρυχτεί εδώ και δεκαετίες Εθνικός Δρυμός και τα κτήρια να έχουν μετατραπεί σε μουσεία για την ιστορία της βασιλείας στην Ελλάδα, άλλες πινακοθήκες ή και μικρά αρχαιολογικά μουσεία. Θα έπρεπε να έχει γίνει και ένα θέατρο αρχαίου στυλ για να δίδονται παραστάσεις των τραγωδιών του μεγάλου μας τραγικού ποιητή Σοφοκλή. Ο ποιητής πέθανε στην περιοχή κατά την διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου το 406 Π.Χ., όταν είχε αποκλειστεί η Αθήνα από τους Σπαρτιάτες που είχαν στρατοπεδεύσει στην Δεκέλεια. Εκεί στα όρια με την Βαρυμπόμπη, υπάρχει ο τύμβος του που είναι επισκέψιμος κατόπιν συνεννόησης με την Αρχαιολογική Συλλογή Αχαρνών.
Δεν ξέρω αν είναι συμβολικό το θέμα, αλλά ο τελευταίος βασιλιάς αυτής της δυναστείας θα ενταφιαστεί σε έναν ρημαγμένο τόπο όπως η φάρα του ρήμαξε την χώρα, αλλά η ιστορία είναι ιστορία και κακή η καλή θα πρέπει να την μαθαίνουμε, να την θυμόμαστε και να διδασκόμαστε. Ας τον σκεπάζει ελαφρύ το χώμα μαζί με τους προγόνους του.