Ένας ράφτης στην πόλη του «τόσο όσο», γράφει ο Θανάσης Καμπισιούλης

Το ευ είναι επίρρημα και σημαίνει καλά. Οι πιο γνωστές φράσεις που το συναντάμε είναι: ευ αγωνίζεσθαι, ευ ζην και ουκ εν τω πολλώ το ευ. Η τελευταία αυτή φράση, ακόμη κι αν δεν είναι ξεκάθαρη η πατρότητά της, ταιριάζει με την αρχαιοελληνική αντίληψη περί μέτρου. Αλλά και περί απληστίας. Εκφράζει με 6 λέξεις, αρκούν 24 γράμματα, μια ολόκληρη φιλοσοφία ζωής που πολύ συχνά ξεχνάμε. Δεν είναι λίγες οι φορές που η συμπεριφορά μας δείχνει ότι σημασία έχει η ποσότητα (το πολύ) και όχι η ποιότητα (το ευ). Ολόκληρη η φράση, λένε πως είναι «ουκ εν τω πολλώ το ευ, αλλά εν το ευ το πολύ» και μεταφράζεται ως «το καλό δεν βρίσκεται στο πολύ, αλλά το πολύ βρίσκεται στο καλό».

Το πολύ στην περίπτωση αυτής της φράσης μπορεί πρακτικά να σημαίνει την ποσότητα αλλά και το να τα ξέρεις όλα ή να ασχολείσαι με όλα. Δύσκολο να εντοπίσουμε και να φτάσουμε στο καλό, αν κυνηγάμε με μανία την ποσότητα ή προσπαθούμε να πετύχουμε σε αρκετούς τομείς και διαφορετικούς στόχους. Ο προσανατολισμός σε περισσότερα χρήματα, μεγαλύτερη θέση, περισσότερη εξουσία και δύναμη, ο αδιάκοπος αγώνας για εξωτερική ομορφιά δεν θα μας οδηγήσει στην ευτυχία. Πιο πιθανό είναι να οδηγηθούμε στην απληστία και στην κατάθλιψη. Δεν θα συναντήσουμε το καλό αν διαρκώς αναζητούμε την ποσότητα και μένουμε στην επιφάνεια. Θα το συναντήσουμε με την ποιότητα που κρύβει η βαθύτερη αναζήτηση.
Το ίδιο συμβαίνει αν ασχολούμαστε την ίδια περίοδο με πολλά, αν προσπαθούμε να πετύχουμε όλους τους στόχους ταυτόχρονα. Καλή η σκληρή προσπάθεια, αλλά οφείλουμε να επαναπροσδιορίσουμε τις προτεραιότητές μας. Οφείλουμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας, ώστε να μην οδηγηθούμε στην εξουθένωση. Πρέπει να δράσουμε άμεσα και σίγουρα πριν χάσουμε τον εαυτό μας ή τις αξίες μας. Διαφορετικά θα αναλώσουμε όλη μας τη ζωή περιμένοντας τον αετό να ξαναρθεί, σαν τον μικρό ράφτη.

Ο Τέλης ήταν ένας φτωχός ράφτης. Το χαρακτηριστικό του γνώρισμα ήταν ότι έκανε 2-3 βελονιές και αμέσως σταματούσε. Ανέβαινε στο μιναρέ και κοίταζε στον ουρανό σαν κάτι να έψαχνε. Ύστερα κατέβαινε, γύριζε πίσω στο μαγαζάκι του να περάσει λίγες βελονιές και ξαναπήγαινε στο μιναρέ. Αυτό γινόταν όλη μέρα. Κάποιοι έλεγαν πως όταν ο Τέλης ήταν μικρός περνούσε τις μέρες του καθιστός να ράβει κελεμπίες και καφτάνια και κάθε πρωί στην προσευχή του το μόνο που ζητούσε ήταν μια σύζυγο κι ένα ευτυχισμένο σπίτι. Μια μέρα λοιπόν την ώρα της προσευχής ένας μεγάλος αετός χαμήλωσε δίπλα του, τον σήκωσε με τα νύχια του και αφού πέρασαν ερήμους και θάλασσες, ο αετός χαμήλωσε κι ακούμπησε τον Τέλη στην άκρη μιας πόλης.
Όλα έμοιαζαν καταπληκτικά! Όλοι ήταν χαμογελαστοί, ήρεμοι και ευτυχισμένοι. Τα πρόσωπά τους ήταν φωτεινά και τα ρούχα τους καθαρά με ζωηρά χρώματα. Οι άνθρωποι αγόραζαν και πουλούσαν ό,τι ήθελαν επαναλαμβάνοντας τη φράση «τόσο όσο» μία ή περισσότερες φορές, έπαιρναν αυτό που ήθελαν κι έφευγαν ευτυχισμένοι και χαμογελαστοί. Κάποια μέρα συνάντησε σε ένα ραφτάδικο έναν ικανοποιημένο ράφτη, ευτυχισμένο και ήρεμο, να φτιάχνει τις κελεμπίες και τα καφτάνια του. Του εξήγησε ότι είναι κι αυτός ράφτης και του ζήτησε να δουλέψει στο μαγαζί του. «Κάθισε και βοήθα με. Η πληρωμή σου θα είναι πενήντα “τόσο όσο” κάθε βδομάδα», του απάντησε.
Κατάλαβε αμέσως ο Τέλης πως οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν τα χρήματα. Πουλάνε, αγοράζουν και δουλεύουν μόνο με τη φράση «τόσο όσο». Κάθισε λοιπόν και δούλεψε στο ραφτάδικο. Εκεί διαπίστωσε πως όλα τα πράγματα γίνονται με το «τόσο όσο», μέχρι και οι γάμοι. Έμαθε πως κάθε Πέμπτη βγαίνουν τα κορίτσια της πόλης βόλτα στην παραλία. Κουβαλάνε όλες τους μια στάμνα με νερό και αν κάποιος θέλει να πάρει μια απ’ αυτές για γυναίκα του, δεν έχει παρά να της ζητήσει να πιει νερό από τη στάμνα της, προφέροντας τη φράση «τόσο όσο». Αν εκείνη συμφωνήσει, τότε γίνεται γυναίκα του.
Μια Πέμπτη ο Τέλης αποφάσισε να πάει στην παραλία. Βρήκε την πιο όμορφη και έγινε η γυναίκα του. Κάθε μέρα που περνούσε, όταν τελείωνε την δουλειά του αγόραζε με τα «τόσο όσο» ό,τι επιθυμούσε από την αγορά και βιαζόταν να γυρίσει στη γυναίκα του και στο ευτυχισμένο του σπίτι. Μια μέρα όμως πηγαίνοντας ο ράφτης στην αγορά αγόρασε ένα τεράστιο ψάρι. Σκέφτηκε «μ’ αυτό το ψάρι θα φάμε μέχρι να σκάσουμε! Πόσο νόστιμο φαίνεται να είναι το κάτασπρο κρέας του! Η γυναίκα μου θα μου το μαγειρέψει με χίλιους τρόπους!»
Μπαίνει ο Τέλης στο σπίτι του κουβαλώντας το τεράστιο ψάρι του. Τρομάζει η γυναίκα του που τον βλέπει και του λέει: «Τι είναι αυτό που κουβαλάς στα χέρια σου; Σε τύφλωσε η απληστία! Το ψάρι αυτό είναι για να χορτάσουν δέκα άνθρωποι ενώ εμείς είμαστε μόνο δύο! Πήρες απ’ την αγορά πολύ περισσότερα απ’ όσα χρειαζόσουν. Από δω κι εμπρός δεν έχεις πια δικαίωμα να ζεις στην πόλη του “τόσο όσο”.» Ήρθε ο αετός, πήρε τον Τέλη στα φτερά του και τον άφησε στο παλιό του μαγαζάκι.
Ποτέ δεν ξέχασε πόσο ωραία πέρασε και ζει με την ελπίδα να ξαναπεράσει ο αετός…
Αλλά ο αετός δεν γύρισε ποτέ!

• Αν θέλετε να επικοινωνήσετε μαζί μου: eetsi@windowslive.com