«Η κιθάρα είναι το πιο ρομαντικό πολυφωνικό μουσικό όργανο με πολλές δυνατότητες και αρετές», Εύα Φάμπα – Κιθαρίστας

«…Η κιθαρίστρια Εύα Φάμπα δεν φέρει μόνο το σπουδαίο όνομα αλλά κληρονόμησε και εκείνα τα ευγενή χαρακτηριστικά του ταλέντου του πατέρα της που την κάνουν να ξεχωρίζει μέσα στην κιθαριστική κοινότητα…» περιοδικό ΔΙΦΩΝΟ, 12/07.
Η Εύα Φάμπα, μια διεθνώς καταξιωμένη σολίστ της κιθάρας με ζηλευτή καριέρα έχει δώσει με μεγάλη επιτυχία ρεσιτάλ σε μουσικά φεστιβάλ και αίθουσες συναυλιών σε περισσότερες από 25 χώρες σε Ευρώπη, Ασία, Λατινική Αμερική και Αφρική. Έχει προσκληθεί σε σημαντικά διεθνή κιθαριστικά φεστιβάλ όπως της Αρεκίπα (Περού), Κιθάρα και Γυναίκα (Παραγουάη), «Ramon Noble» (Μεξικό), της Κίνας, της Καλούγκα (Ρωσία) κ.α. Έχει δώσει επανειλημμένα ρεσιτάλ στην Ελλάδα, σε σημαντικές Αθηναϊκές αίθουσες αλλά και αντίστοιχες της επαρχίας, όπως επίσης σε πολλές πόλεις στην Κίνα, Ιταλία, Ρωσία, Βουλγαρία, Ελβετία, Αλβανία, Σουηδία, Σερβία, Κύπρο, Ηνωμένο Βασίλειο, Βραζιλία κ.α.
Έχει συνεργαστεί με την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, το Σύλλογο Φίλων της κιθάρας Δημήτρης Φάμπας του οποίου την ίδρυση πρωτοστάτησε και προεδρεύει, το συγκρότημα σύγχρονης Μουσικής του Θ. Αντωνίου παρουσιάζοντας έργα σε πανελλήνια και παγκόσμια εκτέλεση, όπως επίσης με πολλούς Έλληνες και ξένους σολίστ. Έχει συμπράξει με πολλές συμφωνικές ορχήστρες και ορχήστρες δωματίου, παρουσιάζοντας ονομαστά κονσέρτα αλλά και τις παγκόσμιες πρεμιέρες νέων έργων. Σπουδαίοι συνθέτες έχουν γράψει για την Εύα και ανάμεσα τους ο Δημ. Φάμπας, ο Yiu-Kwong Chung (το κονσέρτο FOR EVA), ο Andersen Viana, ο Waltel Branco, o Eduardo Morales Caso, ο Gοrdon Mizzi, ο Εugenio Catina, ο Δ. Νικητός, o N. Xαριζάνος, ο Ν. Αθανασάκης, ο Μ. Ανδρονίκου, o M. Mπόγρης κ.α. Έχει ηχογραφήσει 5 cd που παίζονται σε ραδιοφωνικές εκπομπές σε όλο τον κόσμο. Συνεργάζεται με εκδοτικούς Οίκους, στην Ελλάδα και το εξωτερικό για την έκδοση έργων για την κιθάρα, επιμελείται της έκδοσης των έργων του πατέρα της Δημ. Φάμπα, και είναι και η ίδια συγγραφέας μουσικών βιβλίων.
Παράλληλα ασχολείται με τη σύνθεση μουσικής. Τον Ιούνιο του 2022 κυκλοφόρησε το πρώτο της άλμπουμ ως συνθέτρια με τίτλο «Ρόδο μου κόκκινο», κύκλος τραγουδιών σε ποίηση Γιώργου Μπίμη, Μαριάνθης Αλειφεροπούλου – Χαλβατζή, Βέρας Βασιλείου – Πέτσα, Φιλιώς Μόρφη που έχει κερδίσει εξαιρετικά λόγια από μουσικούς κριτικούς και το κοινό.
Κάνει διαλέξεις, σεμινάρια σε πανεπιστήμια και διεθνή φεστιβάλ, μετέχει στις επιτροπές διεθνών διαγωνισμών νέων κιθαριστών και σύνθεσης έργων για κιθάρα.
Είναι διπλωματούχος με βραβεία και επαίνους του Εθνικού Ωδείου με καθηγητή στην κιθάρα τον πατέρα της Δημ. Φάμπα και στα ανώτερα θεωρητικά τον συνθέτη Δημ. Δραγατάκη. Είναι Πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων της Κιθάρας «Δημήτρης Φάμπας».

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ

ΠΑΛΜΟΣ: Σε ποιο περιβάλλον μεγαλώσατε;
ΕΥΑ ΦΑΜΠΑ: Γεννήθηκα σε ένα πανύψηλο πετρόκτιστο σπίτι με μεγάλη αυλή, που είχε φτιάξει ο παππούς μου δίπλα στην πλατεία του Αη Γιάννη του κυνηγού. Παιχνίδι, ξενοιασιά, παιδικά πάρτυ, ωραίες εικόνες, ωραίες θύμισες. Μαμά, μπαμπάς και αδελφός, παππούδες, θείοι και θείες, ξαδέλφια όλοι στο ίδιο σπίτι! Ανέβαινες μια σκάλα και ήσουν στη γιαγιά …. Πολλή μουσική, πολλοί άνθρωποι! Πολύ αργότερα συνειδητοποίησα ότι μεγάλωσα σε μια κοιτίδα πολιτισμού, στην κοιτίδα της Ελληνικής κιθαριστικής τέχνης.

«Π»: Πώς είναι να μεγαλώνεις στο σπίτι του Συνθέτη Δ. Φάμπα;
ΕΥ.Φ.: Ο Δημήτρης Φάμπας ήταν ένας σπουδαίος κιθαρίστας και δάσκαλος εκτός από συνθέτης οπότε το σπίτι μας ήταν πάντα γεμάτο κιθαρίστες, γεμάτο μουσική, πρόβες, συναυλίες… Πολλές φορές, λόγω των καλλιτεχνικών του υποχρεώσεων, έλειπαν μαζί με την μητέρα μου αλλά δεν θυμάμαι να ένοιωσα μοναξιά, αντιθέτως ένιωθα όλο και μεγαλύτερο θαυμασμό για τον πατέρα μου. Επίσης με το να τον βλέπω, να τον ακούω να διαβάζει, να διδάσκει, να συνθέτει είχα αποκτήσει γνώσεις και εμπειρίες πριν καν αρχίσω να μαθαίνω εγώ να παίζω κιθάρα.

«Π»: Ιδρύσατε το 1999 το Σύλλογο Φίλων της Κιθάρας Δημήτρης Φάμπας. Ως πρόεδρος του συλλόγου μιλήστε μας για την δράση του.
ΕΥ.Φ.: Όλες οι δράσεις μας έχουν στόχο την ενθάρρυνση και ανάδειξη νέων καλλιτεχνών κιθαριστών, τη δημιουργική συμβολή στην ανάπτυξη και ενίσχυση της τέχνης της κιθάρας, του φιλόμουσου κοινού και της μουσικής παιδείας στην Ελλάδα με παράλληλη ανάδειξη και αξιοποίηση του έργου του σπουδαίου κιθαρίστα συνθέτη Δημήτρη Φάμπα και της Ελληνικής κιθαριστικής γραφής γενικότερα, στην πατρίδα μας και παγκόσμια. Διοργανώνουμε φεστιβάλ, σειρές συναυλιών με Έλληνες και ξένους σολίστ, διεθνείς και πανελλήνιους διαγωνισμούς, θεματικές συναυλίες, την Άνοιξη της κιθάρας για νέα ταλέντα, ενισχύουμε διαγωνισμούς και φεστιβάλ άλλων φορέων, ενισχύουμε την συγγραφή νέων έργων για κιθάρα κλπ. Ο Σύλλογός μας έχει πολλές φορές συνεργαστεί με φορείς όπως το Μουσείο Μπενάκη, τα Μουσικά Σύνολα του Δ. Αθηναίων, η Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, ο Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός, οι Δήμοι Δάφνης – Υμηττού, Βύρωνα, Καισαριανής, Νίκαιας, Το Αρχείο Ελλήνων Μουσουργών Θωμά Ταμβάκου (Α.Ε.Μ.Θ.Τ.) κ.α., διοργανώνοντας και παρουσιάζοντας συναυλίες και εκδηλώσεις υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου.

«Π»: Τί κρατάτε ως φυλακτό από την διδασκαλία του πατέρα σας;
ΕΥ.Φ.: Την προσοχή στη λεπτομέρεια, τεχνική και ερμηνευτική ακόμη και αν πρόκειται για ένα μικρό κομμάτι ακόμη και αν ο σπουδαστής δεν ενδιαφέρεται να ακολουθήσει τον καλλιτεχνικό δρόμο.

«Π»: Έχετε τιμηθεί με το Α’ βραβείο και χρυσό μετάλλιο στον 16ο Διεθνή Διαγωνισμό Κιθάρας της Ακαδημίας του Μιλάνου, με μετάλλια Μιλάνου του Δήμου Αθηναίων, του Περού κλπ. Τί σηματοδοτεί αυτό για την καριέρα σας και ποια τα συναισθήματά σας;
ΕΥ.Φ.: Βραβεία σε διαγωνισμούς αλλά και άλλες διακρίσεις ήταν για τη δεδομένη χρονική στιγμή μια επιβεβαίωση του ταλέντου μου, πολύ αναγκαία κάποιες φορές, μια επιβράβευση των κόπων μου, της πίστης μου στο ότι αξίζει να ακολουθώ το δρόμο που ξεκίνησα. Παρόλα αυτά η μεγαλύτερη επιβράβευση είναι το χειροκρότημα του κοινού. Σίγουρα το βραβείο στο Μιλάνο με έκανε πάρα πολύ χαρούμενη ακόμη και αν μετά είχα πολύ περισσότερες ευθύνες ως προς το καλλιτεχνικό μου παρουσιαστικό.

«Π»: Τί θεωρείτε σταθμό στην κιθαριστική καριέρα σας;
ΕΥ.Φ.: Ευτυχώς για μένα η διαδρομή της κιθαριστικής μου καριέρας είναι πολύ μεγάλη και ελπίζω να έχει ακόμη πολύ δρόμο. Έτσι και οι σημαντικοί σταθμοί σε αυτή την καριέρα είναι πολλοί. Κάθε ένας είναι πολύ σπουδαίος έως τον επόμενο, κάθε ένας άνοιξε νέους δρόμους με πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις από εμένα. Θα μπορούσα να πως πως ένας σταθμός ήταν όταν καλέστηκα για πρώτη φορά να δώσω ρεσιτάλ σε διεθνές φεστιβάλ κιθάρας στην Βουλγαρία. Ύστερα η πρεμιέρα του κονσέρτου του Yiu-Kwong Chung «FOR EVA» με τα έγχορδα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, ένα πανέμορφο έργο που γράφτηκε για μένα και παρουσιάστηκε στο Πολιτιστικό κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων. Η σύμπραξή μου με τη Συμφωνική Ορχήστρα της Ρωσίας (που ίδρυσε η περίφημη μαέστρος Dudarova) σε ένα φεστιβάλ της Καλούγκα, αφιερωμένο στις γυναίκες ερμηνεύτριες της κιθάρας, εκπροσωπώντας την Ελλάδα. Η κυκλοφορία του cd GREEK GUITAR MUSIC από την παγκόσμια και σημαντικότατη εταιρεία NAXOS όπου είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω έργα Ελλήνων συνθετών που αγαπάω και εκτιμώ πως πλουταίνουν το ρεπερτόριο της κιθάρας. Η ενορχήστρωση της Ελληνικής Σουίτας του Δημήτρη Φάμπα από τον εξαίρετο Βραζιλιάνο συνθέτη Andersen Viana, μου έδωσε ένα σπουδαίο κονσέρτο με χρώμα ελληνικό το οποίο με μεγάλη περηφάνια έχω παρουσιάσει αρκετές φορές και ελπίζω σε πολύ περισσότερες παρουσιάσεις στο μέλλον.

«Π»: Τί είναι η μουσική για εσάς;
ΕΥ.Φ.: Είναι ένα κομμάτι του εαυτού μου, είναι χαρά και ταξίδι στην ψυχή, στο χρόνο, στον κόσμο, ένα μέσο επικοινωνίας με το πλατύτερο κοινό. Νιώθω κομμάτι της ιστορικής διαδρομής κι εξέλιξης του ανθρώπινου πολιτισμού κι ότι αποκομίζω διερευνώντας, εμβαθύνοντας σ’ αυτή τη διαδρομή θέλω να το επικοινωνήσω και να το μοιραστώ με άλλους και με το κοινό μου.

«Π»: Τί είναι η κιθάρα για εσάς;
ΕΥ.Φ.: Είναι ένα μέσο έκφρασης των συναισθημάτων μου, είναι το εργαλείο με το οποίο μεταφέρω και επικοινωνώ τη μουσική. Είναι το πιο ρομαντικό πολυφωνικό μουσικό όργανο με πάρα πολλές δυνατότητες και αρετές.

«Π»: Έχετε ταξιδέψει σε πάνω από 25 χώρες. Υπάρχει κάποιο γεγονός που σας εξέπληξε ή σας εντυπωσίασε και ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε;
ΕΥ.Φ.: Δυσκολίες προκύπτουν πάντα. Για παράδειγμα, ταξιδεύοντας στο Μεξικό χάθηκε η βαλίτσα μου. Πάλι καλά κατάφερα να βρω ένα όμορφο ρούχο για τη συναυλία που μεταδόθηκε και απευθείας από την τηλεόραση. Δεν δυσκολεύτηκα ποτέ με τη διατροφή που ενοχλεί πολλούς συναδέλφους μιας και είμαι ανοιχτή σε νέες γεύσεις και γενικά πάντα έχω τη διάθεση να μάθω τον πολιτισμό και τις συνήθειες κάθε τόπου. Γενικά θέλω να βλέπω τα όμορφα πράγματα σε κάθε τόπο. Κάτι πολύ εντυπωσιακό που δεν περίμενα, ήταν το μεγάλο και θερμό κιθαριστικό κοινό στο Περού μαζί με τις όμορφες αίθουσες συναυλιών, το ενδιαφέρον διοργανωτών και κοινού στη Βολιβία όπου μου πήρε συνέντευξη τόσο το CNN όσο και το National Geografic, οι εκπληκτικές αίθουσες συναυλιών στην Κίνα. Η ζεστασιά των Ελλήνων μεταναστών στη Βραζιλία που έμαθαν από την τηλεόραση για τις συναυλίες μου στο Belo Horizonte και ήρθε όλος ο Σύλλογος να με ακούσει. Και πολλά άλλα… που ίσως κάποτε γραφτούν στο χαρτί.

«Π»: Ξεχωρίζετε κάποια συνεργασία σας;
ΕΥ.Φ.: Ωραία συναισθήματα και εξαιρετικό μουσικό αποτέλεσμα είχαν όλες οι συνεργασίες μου τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Ξεχωρίζω όμως τη σύμπραξη με την ορχήστρα εγχόρδων στην Βομβάη της Ινδίας γιατί ήταν η πρώτη ορχήστρα της χώρας που έπαιζε «Δυτική» κλασική μουσική με τα ανάλογα όργανα (στην Ινδία έχουν δικά τους όργανα και κλασική Ινδική μουσική) και καθώς δεν ήταν επαγγελματική ορχήστρα – πώς να ήταν άλλωστε με τόσο λίγο ενδιαφέρον στη μουσική αυτή. Κάναμε πρόβες στις 6 το πρωί πριν εκείνοι πάνε στην κανονική δουλειά τους!!! Το κονσέρτο πήγε καταπληκτικά και η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Όσο για το πρόγραμμα ιδιαίτερα ενδιαφέρον με έργα όμορφα και απαιτητικά Βιβάλντι, Γκουασταβίνο, Μποκερίνι κ.α.

«Π»: Σολίστ, συναυλίες ή ορχήστρες, τι προτιμάτε; Ποιό είναι δυσκολότερο;
ΕΥ.Φ.: Καθένα έχει τις δυσκολίες του αλλά και την ανάλογη ικανοποίηση όταν πλέον επιτυχώς έχει ολοκληρωθεί. Το να παίζεις με μια Συμφωνική ορχήστρα είναι νομίζω πολύ σημαντικό ίσως και πιο δύσκολο. Φυσικά είναι τεράστια η χαρά μου όταν έχω μια τέτοια εμφάνιση αλλά στη χώρα μας είναι κάτι σπάνιο.

«Π»: Έχετε δυνατή παρουσία στην δισκογραφία. Πώς είναι σήμερα;
ΕΥ.Φ.: Η δισκογραφία περνάει δύσκολους καιρούς. Η τεχνολογία αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς, πλέον βρίσκεις μέσω διαδικτύου χιλιάδες εκτελέσεις έργων σε βίντεο που πιθανόν μια νέα ηχογράφηση να μην ενδιαφέρει κανέναν. Για να «υπάρξει» μια ηχογραφημένη ερμηνεία σήμερα, θα πρέπει ή να είναι μοναδική από πλευράς προσωπικότητας του ερμηνευτή ή να έχει δυνατή υποστήριξη από εταιρείες και διαφημιστικές. Στην δικιά μου περίπτωση παρότι έχω δισκογραφία που κυκλοφορεί παγκόσμια, αυτή στηρίζεται στο ότι προβάλω νέα έργα Ελλήνων και από άλλες χώρες σύγχρονων συνθετών. Χαίρομαι γι’αυτό. Δεν ξέρω πως θα ήταν αν έπαιζα για χιλιοστή φορά ένα έργο που αρέσει στον κόσμο ακόμη και αν η ερμηνεία μου ήταν εξαιρετική, ίσως να το αγόραζε μόνο η οικογένειά μου.

«Π»: Ποιο είδος μουσικής αγαπάτε;
ΕΥ.Φ.: Αγαπώ την καλή μουσική αλλά όχι κάποιο είδος. Όλα τα είδη στην ώρα τους. Βέβαια, λόγω δουλειάς, είμαι πιο κοντά στην κλασική. Πρόσφατα ασχολήθηκα με την «έντεχνη», μελοποιώντας 11 ποιήματα σύγχρονων Ελλήνων ποιητών που κυκλοφόρησαν τον Ιούνιο σε άλμπουμ, με τίτλο «Ρόδο μου κόκκινο» από τον Μετρονόμο.

«Π»: Πόσες ώρες μελέτης χρειάζεται ένας κιθαρίστας καριέρας;
ΕΥ.Φ.: Πάρα πολλές ώρες εργασίας για να είναι σε φόρμα, για να διατηρεί το ρεπερτόριο του αλλά και να το εμπλουτίζει με νέα έργα, 4 με 5 ώρες την ημέρα σίγουρα. Υπάρχουν, βέβαια, εποχές που ένα ρεπερτόριο το επαναλαμβάνεις σε πολλές συναυλίες και ίσως τότε δεν χρειάζεται τόσο πολύ διάβασμα. Εμένα πάντως μου έχει τύχει να διαβάσω μέχρι και 13 ώρες την ημέρα για ένα διάστημα 15 ημερών προκειμένου να ανταπεξέλθω στις απαιτήσεις ενός έργου που ανέλαβα να παρουσιάσω.

«Π»: Η καθημερινότητα για τον καλλιτέχνη πώς είναι; Τί θυσίες απαιτεί η επαγγελματική ενασχόληση με τη μουσική;
ΕΥ.Φ.: Είναι δύσκολη η καθημερινότητα για τους καλλιτέχνες όπως και για όλο το λαό. Οικονομικές δυσκολίες, περιβάλλον ηθικού ξεπεσμού, μηδαμινό ενδιαφέρον για τον πολιτισμό από πλευράς κυβερνήσεων για δεκαετίες, οπότε ένας καλλιτέχνης, για να ζήσει στην Ελλάδα, πρέπει να κάνει πολλές δουλειές. Και να διαβάζει για να διατηρείται ως σολίστ του οργάνου, να κάνει τον μάνατζερ του εαυτού του, να διδάσκει σε ωδεία για να μπορέσει να ζήσει ή ακόμη να κάνει και άλλη δουλειά ταυτόχρονα !! Οπότε οι θυσίες είναι εις βάρος της ξεκούρασης, της παρέας με φίλους, του ελεύθερου χρόνου…

«Π»: Υπάρχουν μαθητές με ιδιαίτερες δεξιότητες στην κιθάρα πέρα από την μουσικότητα; Πιστεύετε στο ταλέντο;
ΕΥ.Φ.: Και βέβαια πιστεύω στο ταλέντο. Η δεξιοτεχνική άνεση είναι η μία πλευρά του που ολοκληρώνεται με την μουσικότητα του ερμηνευτή. Φυσικά με τη σωστή καθοδήγηση και την καθημερινή δουλειά πολλοί θα μπορούσαν να παίζουν εξαιρετικά ένα όργανο. Όμως το ταλέντο σε κάνει να ξεχωρίσεις ακόμη και από λίγες νότες αυτόν που το «έχει».

«Π»: Τί ετοιμάζετε;
ΕΥ.Φ.: Ευχαριστώ πολύ για την ερώτησή σας και γενικά για αυτή τη συνέντευξη! Στις 14 του Νοέμβρη, ημέρα Δευτέρα, δίνω ένα ρεσιτάλ στο Jazzet στο Χαϊδάρι, που άνοιξε και σαν χώρος συναυλιών κλασικής μουσικής. Με τίτλο «Ταξίδι στο χρόνο» το πρόγραμμά μου ακολουθεί κάποιες ιστορικές στιγμές με πρωτότυπα έργα. Στην αρχή παρουσιάζεται ένας μαθητής μου που ετοιμάζεται για τις διπλωματικές εξετάσεις του ο Γεράσιμος Πολλάτος. Επίσης κάτι πολύ σημαντικό για μένα, όσο ελπίζω και για το πλατύτερο κοινό που αγκάλιασε τον κύκλο τραγουδιών μου «Ρόδο μου κόκκινο», την Κυριακή 27 Νοεμβρίου στις 5 το απόγευμα στο θέατρο «Καρέζη» η Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας παρουσιάζει μια μουσικοθεατρική παράσταση που στηρίζεται στη μουσική και τα τραγούδια μου. Συμμετέχουν εξαιρετικοί καλλιτέχνες, τραγουδιστές, ηθοποιοί, μουσικοί, λογοτέχνες.