Ανάπτυξη ναι, αλλά με ποιό τρόπο;

Ο πρωθυπουργός στις 16/6 μίλησε στο Μουσείο της Ακρόπολης για τη «δίκαιη ανάπτυξη» ορίζοντάς την ως εξής: «Για εμάς ανάπτυξη σημαίνει εκ νέου ένταξη της οικονομίας μας στον παγκόσμιο καταμερισμό εργασίας, δημιουργία οικονομίας με παραγωγική εξειδίκευση, επούλωση τραυμάτων του κοινωνικού κράτους, ευρύ φάσμα παραγωγικών δραστηριοτήτων, συνεργατικά σχήματα κοινωνικής οικονομίας, επιχειρηματικότητα που προσανατολίζεται στην παραγωγή βιώσιμων και αξιοπρεπώς αμειβόμενων θέσεων εργασίας».

Και συνέχισε να μιλά για μεγάλα δημόσια έργα, όπως γίνονταν και τόσα χρόνια πριν, για κονδύλια του ΕΣΠΑ που όμως είναι λιγότερα από τα προηγούμενα χρόνια, επανίδρυση του κοινωνικού κράτους, βιώσιμη ανάπτυξη, δημοκρατική ανάπτυξη, προοδευτικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, «συνεργατικά σχήματα κοινωνικής οικονομίας» κ.τ.λ., κ.τ.λ. Δεν μας είπε τίποτα για το δομικά προβλήματα της Ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας καθώς και του πολιτικού συστήματος που η Ελλάδα από μια δυναμικά αναπτυσσόμενη χώρα των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών κατάντησε να επαιτεί σήμερα «στις Μεγάλες Αυλές» και πως φτάσαμε να μας λέει πριν μερικά χρόνια ο Γ. Παπανδρέου ότι πάμε για απώλεια εθνικής κυριαρχίας και σήμερα ο Τσίπρας να μας μιλά για «επανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας» που θα έλθει με την δίκαιη ανάπτυξη.
Ακούγοντας τον πρωθυπουργό να μιλά για τούτα και για κείνα, έφερα στο μυαλό μου την αδικία που γίνεται στην ελληνική οικονομία από το «Κυλώνειον άγος» των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά. Θα αναφερθώ λοιπόν στα επόμενα για αυτό το σοβαρό θέμα που πάντα με απασχολούσε και πάντα ήθελα να κάνω ένα άρθρο.
Η ευκαιρία δόθηκε από την πρόσκληση του φίλου και συμμαθητή μου Δήμου Ηλιόπουλου παλιού στελέχους των ναυπηγείων στο συμπόσιο που έγινε στα πλαίσια των «Ποσειδωνίων» από το Ελληνικό τμήμα της «Ένωσης Ναυπηγών και Ναυπηγών Μηχανολόγων» με θέμα «Η σημασία των Ναυπηγείων στην Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας». Θα μου πείτε: Μα αυτό είναι το θέμα μας; Από τα ναυπηγεία θα σωθούμε; Δεν θα σωθούμε μόνο από τα ναυπηγεία, αλλά η πορεία του ναυπηγείου δείχνει και εξηγεί κατά κάποιο τρόπο τα σημερινά μας προβλήματα.
Στο συμπόσιο λοιπόν συνάντησα άτομα που σου ενέπνεαν δέος και σεβασμό. Σεβασμό για την σοφία τους και δέος για το έργο τους. Ήταν συγκεντρωμένη η αφρόκρεμα της ναυπηγοεπισκευαστικής γνώσης της χώρας, η οποία σήμερα έχει παρουσία σε όλα τα ξένα ναυπηγεία. Άκουσα για το έργο των ναυπηγείων π.χ. για παγοθραυστικά ψυγεία που πωλήθηκαν στην πάλαι ποτέ κραταιά ΕΣΣΔ για να μεταφέρουν τρόφιμα μέσα από τους πάγους του Βλαδιβοστόκ σε απομονωμένες πόλεις. Τα πλοία είναι ακόμη εν λειτουργία αν και χτίσθηκαν το 1989. Και τι δεν έφτιαξαν τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά. Πετρελαιοφόρα, πλοία ξηρού φορτίου, τορπιλακάτους, φρεγάτες, υποβρύχια, κανονιοφόρους, πολυτελή γιώτ, περιπολικά της ακτοφυλακής, βοηθητικά πλοία κ.τ.λ. Από την έναρξη της παραγωγικής τους λειτουργίας το 1960 μέχρι το 1990 φτιάχτηκαν 130 σκάφη και από το 1990 μέχρι το 2016 μόνο 12… Από τα 12 ένα ήταν Ferry Boat και τα υπόλοιπα ανήκαν στο Πολεμικό μας Ναυτικό. Μη ξεχνάμε ότι τα βαγόνια του ΟΣΕ και του Προαστιακού φτιάχτηκαν σε αυτά τα ναυπηγεία.
Όταν τα ναυπηγεία ήταν σε πλήρη παραγωγική λειτουργία είχαν γύρω στους 6.500 εργαζομένους και άλλοι τόσοι απασχολούνταν σε άλλες επιχειρήσεις που έπαιρναν υπεργολαβίες από τα ναυπηγεία. Δώδεκα χιλιάδες άτομα δούλευαν για τα ναυπηγεία και σήμερα με το ζόρι 800 που απασχολούνται μόνο για τα πολεμικά.
Αν πάμε λίγο πιο πίσω από το 1985 τότε που τα ναυπηγεία ήταν ακόμη ιδιωτικά, είχαμε αναλογία εργατών ειδικευμένων, ανειδίκευτων και επιστημονικού προσωπικού σε σχέση με το διοικητικό προσωπικό 6,5 προς 1. Μετά την κρατικοποίηση τα πράγματα άλλαξαν και η αναλογία έπεσε στο 3,2/1 που σημαίνει ότι αυξήθηκαν στο κρατικό πλέον ναυπηγείο οι ρουσφετολογικοί διορισμοί, αυξήθηκαν τα μισθολογικά κόστη, μειώθηκαν οι δουλειές. Οι διάφορες διοικήσεις που διορίστηκαν άσχετες με τα ναυπηγοεπισκευαστικά θέματα ηθελημένα ή λόγω ανικανότητας και σκοπιμότητας και σε συνδυασμό με τις παράλογες απαιτήσεις του σωματείου που είναι υπό τον έλεγχο του ΚΚΕ έθεσαν το ναυπηγείο σε τροχιά διάλυσης.
Από τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν το ναυπηγείο οδηγήθηκε το 1992 από την ΕΤΒΑ σε εκκαθάριση χωρίς επιτυχία. Το 1995 επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ εφαρμόστηκε «γνήσιος σοσιαλισμός» και οι εργαζόμενοι πήραν το 49% και το 51% παρέμεινε στην ΕΤΒΑ. Δυστυχώς ο σοσιαλισμός δεν πέτυχε και άρχισε η εκχώρηση του management σε ξένους συμβούλους. Όλοι απέτυχαν λόγω της απουσίας εργασιακής ειρήνης.
Την ίδια στιγμή άρχισαν οι Τούρκοι να δημιουργούν την δική τους ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία και να μπαίνουν στο παιχνίδι και οι Κινέζοι με τα πολύ χαμηλά μεροκάματα. Οι δικοί μας συνδικαλιστές αγνοώντας το τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο χάνουν την αξιοπιστία τους μέσα στον εφοπλισμό και το ναυπηγείο χάνει με ταχύτητα πελατεία. Πάει προς το μαρασμό. Αυτοί που τα οικονόμησαν όχι μόνο εξαφανίστηκαν, αλλά για τους μη γνωρίζοντες, έπαιρναν παράδοξες αποφάσεις και το ναυπηγείο μέχρι το 2010 άλλαζε συνεχώς διοικήσεις. Όταν κάπου έχει γίνει μια ληστεία, ο ληστής έχει συμφέρον, ως γνωστόν, να εξαφανίσει τα ίχνη. Κάτι τέτοιο αποπειράθηκε και στο ναυπηγείο. Για να μην φανούν οι πραγματικοί υπεύθυνοι και η διαφθορά, έγιναν προσπάθειες να κλείσει οριστικά το μαγαζί για να εξασφαλιστεί η ατιμωρησία όλων των υπευθύνων και ηθικών αυτουργών. Σαν να μην έφταναν αυτά, το 2008 πέφτει και πρόστιμο 539 εκ. ευρώ από την ΕΕ για παράνομες επιδοτήσεις και οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν έκαναν τίποτα το ουσιαστικό να το αποτρέψουν. Αυτό που λέω ακούστηκε στο συμπόσιο από πρώην υπουργούς που συμμετείχαν στο πάνελ των ομιλητών. Όπως επί λέξει δήλωσε ο ένας εκ των πρώην υπουργών που είχε διατελέσει και υπουργός ναυτιλίας, κάθε εμπεριστατωμένο σχέδιο που υποβάλλεται στην Ευρωπαϊκή επιτροπή εξετάζεται με προσοχή και συνήθως γίνεται αποδεκτό. Τέτοιο σχέδιο δεν ήρθε από καμιά κυβέρνηση για την αποφυγή του προστίμου και των προσαυξήσεων.
Ανάλογα προβλήματα είχαν και οι Ισπανοί και τα έλυσαν χωρίς πρόστιμα. Εμείς τι κάναμε; Απλώς οι ελληνικές κυβερνήσεις ευνούχισαν το ναυπηγείο και δεν μπορεί να πάρει καμιά εργασία από τις τόσες που γίνονται στα 4.600 ελληνόκτητα πλοία. Ένα πράγμα που έμαθα είναι ότι ο καιρός στην Ελλάδα ευνοεί τις ναυπηγικές εργασίες πράγμα το οποίο δεν υπάρχει σε Κίνα, Ιαπωνία, Κορέα. Δεν είναι μόνο αυτό. Είναι και η στρατηγική θέση του ναυπηγείου, είναι ο ελληνόκτητος στόλος, είναι το ανθρώπινο δυναμικό και η τεχνογνωσία που υπάρχει. Υπάρχουν και θέματα που πρέπει να λυθούν όπως η εργασιακή ειρήνη. Δεν μπορεί το σωματείο του ναυπηγείου να χρησιμοποιείται ως πολιορκητικός κριός για να γίνει η σοσιαλιστική επανάσταση ακόμη και σήμερα που στα άλλα κράτη τα ρομπότ αντικαθιστούν τον χειρόνακτα εργάτη. Δεν μπορεί να φέρνει ο εφοπλιστής το πλοίο του για επισκευή και να μην γνωρίζει όχι μόνο πόσο θα του στοιχίσει, αλλά το σημαντικότερο να μη γνωρίζει πότε θα το παραλάβει. Θα μπορούσαν να γραφούν πάρα πολλά για το ναυπηγείο, αλλά ο χώρος δεν το επιτρέπει.
Αυτό όμως που ήθελα να πω στην αρχή για ανάπτυξη φαίνεται στο ιστορικό που σας έγραψα. Παρέμβαση του κράτους, διασπάθιση χρήματος, κακή κρατική διοίκηση, κακώς εννοούμενος συνδικαλισμός, μη εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων της χώρας (θέση, καιρικές συνθήκες, ανθρώπινο δυναμικό) είναι αυτά που μας πάνε πίσω και για αυτά ο Τσίπρας δεν είπε τίποτα στο μουσείο Ακρόπολης.
Υ.Γ.: Όποιος θέλει να μάθει για το Κυλώνειο άγος κλικ στον σύνδεσμο
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%85%CE%BB%CF%8E%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%BF_%CE%86%CE%B3%CE%BF%CF%82
Όποιος θέλει να διαβάσει σχετικά με την παρουσίαση για το ναυπηγείο θα το βρει στην ηλεκτρονική έκδοση του ΠΑΛΜΟΥ σε σύνδεσμο στο άρθρο μου. Εκεί θα βρει και μια ενδιαφέρουσα πρόταση από την παρουσίαση του Δήμου Ηλιόπουλου για την επανεκκίνηση των ναυπηγείων.