Να το δούμε διαφορετικά

Συμπληρώνονται τριάντα χρόνια περίπου από τότε που το Ολυμπιακό Στάδιο Αντισφαίρισης (ΠΑΛΑΙ) απασχολεί το Δήμο και την κοινωνία μας. Στα πρώτα 14 χρόνια ως πρόβλημα χωροθέτησης και κατασκευής. Στα υπόλοιπα ως αθλητική υποδομή υψηλού κόστους, που η παραχώρησή του επιδιώκεται στο επιχειρηματικό κεφάλαιο αλλά μένει αναξιοποίητη. Η πρόταση χωροθέτησής του, το 1988 στο συγκεκριμένο σημείο, ήταν προσωπική επιλογή του τότε Δημάρχου Β. Παπαδιονυσίου και με την ισχύ που διέθετε στο κομματικό Μηχανισμό του ΠΑΣΟΚ και κατ’ επέκταση στο διοικητικό Μηχανισμό του Κράτους κατάφερε, δυστυχώς, μετά από μια δεκαετία επίμονων προσπαθειών και εν αγνοία του Δ.Σ., να την επιβάλλει. Λέω δυστυχώς διότι η χωροθέτησή του έγινε σε έκταση δασική – αναδασωτέα, αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας, χωρίς απόφαση σκοπιμότητας του Δ.Σ. και φυσικά διότι πρόκειται για πολυδάπανες αθλητικές εγκαταστάσεις που δεν προσφέρονται για την κάλυψη αναγκών του μαζικού λεγόμενου αθλητισμού που έχει ανάγκη το Γαλάτσι και η ευρύτερη αστική περιοχή.
Mετά την ολιγοήμερη χρήση των εγκαταστάσεων αυτών κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004, σε αντίθεση με τα μεγάλα λόγια κυβέρνησης και Δημοτικής Αρχής* για άθληση στο χώρο αυτό χιλιάδων παιδιών, πολύ γρήγορα αποκαλύφθηκαν οι προθέσεις και οι σχεδιασμοί της κεντρικής Διοίκησης ως αναφορά στο μελλοντικό προορισμό τους. Οι μεθοδεύσεις που έκτοτε ακολουθούνται αποσκοπούν στην παραχώρηση των εγκαταστάσεων στο επιχειρηματικό κεφάλαιο για εμπορική αξιοποίηση. Κατά την πολυετή αυτή περίοδο που υπερβαίνει τη 10ετία με τις εγκαταστάσεις ανενεργές, αναδείχθηκαν και οι ανυπέρβλητες αδυναμίες μας – Διοίκησης Δήμου και τοπικού Κοινωνικού Παράγοντα – να διεκδικήσουμε οργανωμένα την παραχώρησή τους στο Δήμο ώστε να αξιοποιηθούν για τις αθλητικές, πολιτιστικές και άλλες κοινωνικές ανάγκες δικές μας και των όμορων οικισμών. Δεν μπορέσαμε δηλαδή να διαμορφώσουμε μια συγκροτημένη, σαφή και πειστική Πρόταση – Αίτημα. Με επίμονη τη στόχευση των εκάστοτε κυβερνήσεων στην εκποίηση των εγκαταστάσεων, η απουσία συγκεκριμένης πρότασης και το ασαφές γενικόλογο αίτημά μας «ΠΑΛΑΙ χώρος Αθλητισμού και Πολιτισμού» σήμαινε και σημαίνει ανάληψη δαπανών σε μια περίοδο προοδευτικής συρρίκνωσης των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού και αυτό προκαλεί αλλεργία.
Επειδή, όμως, η οικονομική κρίση συντηρεί τη δυστοκία εκδήλωσης επενδυτικού ενδιαφέροντος και παρά τις ανάγκες των κρατικών ταμείων για ζεστό χρήμα, η αξιοποίηση του ΠΑΛΑΙ φαίνεται ότι θα πάρει χρόνο, είναι ευκαιρία να προσπαθήσουμε υιοθετώντας πιο παραγωγικές πρακτικές. Η περίπτωση του ΠΑΛΑΙ μού θύμισε την αποτυχημένη προσπάθειά μας, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, να σώσουμε τον παραδοσιακό θερινό κινηματογράφο «Αλέξανδρος». Επί μήνες αναπτύξαμε μια πολύ καλά οργανωμένη και επιτυχημένη επικοινωνιακή καμπάνια, που κορυφώθηκε με τη συνάντηση αντιπροσωπείας μας με τον Γεν. Γραμματέα του Υπ. Πολιτισμού. Αφού μας άκουσε, παρουσία του Συμβουλίου της Εφορίας Νεοτέρων Μνημείων, ρώτησε: «Ο δήμαρχος πού είναι;» Δυστυχώς έλειπε ο συνομιλητής που θα αναλάμβανε με τη θεσμική αρμοδιότητά του την ευθύνη διαχείρισης του κινηματογράφου.
Αν και πρόκειται για δυο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις, είναι βέβαιο ότι, χωρίς θεσμικό φορέα διεκδίκησης και συγκεκριμένη αναλυτική πρόταση – αίτημα παραχώρησης των εγκαταστάσεων, κάθε προσπάθεια είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Και επειδή η συγκρότηση Φορέα Διαχείρισης και αν ακόμη υπάρχει διάθεση συμμετοχής από τους όμορους ΟΤΑ δεν είναι απλή υπόθεση και παίρνει χρόνο, ο Δήμος Γαλατσίου, με την προϋπόθεση ότι θα συμφωνήσουμε στις χρήσεις που θέλουμε να στεγαστούν, εκτός του ότι δικαιωματικά του ανήκει ο ρόλος, είναι και ο μόνος που θα μπορούσε να τον αναλάβει άμεσα. Αυτό είναι το πρώτο προαπαιτούμενο.
Το δεύτερο είναι η συγκρότηση ενός στιβαρού φακέλου διεκδίκησης. Υπάρχουν ισχυρά νομικά, κοινωνικά και ηθικά επιχειρήματα που μπορούμε να αντλήσουμε από: το σκοπό ανέγερσης των εγκαταστάσεων, που τόσο εμφατικά δηλώνεται στο όνομα με το οποίο καταχωρήθηκαν ως Ολυμπιακό Έργο:
Κλειστό Γυμναστήριο Επιτραπέζιας Αντισφαίρισης και Ρυθμικής Γυμναστικής ή το λουδοβίκιας μεγαλοπρέπειας Palais de Sports, που προτιμούσε ο τότε Δήμαρχος, τα γνωστά νομικά προβλήματα του Φακέλου του Έργου, και τα στοιχεία που αποδεικνύουν τον νομικό και φυσικό βιασμό που συντελέστηκε στη δασική – αναδασωτέα και αμφισβητούμενης ιδιοκτησίας έκταση του Δήμου μας.
Αυτά, όμως, δεν αρκούν. Ο φάκελος πρέπει να παρέχει και τα εχέγγυα λειτουργικής βιωσιμότητας και επάρκειας των εγκαταστάσεων. Γι’ αυτό θα πρέπει να ενισχυθεί με μια ορθολογική μελέτη χρήσεων των εγκαταστάσεων από την οποία να προκύπτει με σαφήνεια η αυτοχρηματοδοτούμενη λειτουργία τους. Πρόκειται για 35.000 τ.μ. στεγασμένου χώρου που, πέραν των αθλητικών χώρων για τις ανάγκες του Γαλατσίου και των όμορων Οικισμών, περισσεύουν χιλιάδες τ.μ. για στέγαση διαφόρων χρήσεων: στέγαση Δημοσίων και Δημοτικών Υπηρεσιών που σημαίνει εξοικονόμηση δαπανών για το Δημόσιο και το Δήμο. Στέγαση πολιτιστικών δραστηριοτήτων (αίθουσες κινηματογραφικών προβολών, θεατρικών παραστάσεων, εκθέσεων, Συναυλιών, Διαλέξεων, Συνεδρίων κλπ. που να διατίθενται κατά περίπτωση με αμοιβή). Στέγαση Υπηρεσιών για τις ανάγκες των εργαζομένων και των χρηστών των διαφόρων εγκαταστάσεων και όχι μόνο, όπως εστιατόριο, καφετέρια κλπ. Διάθεση με αμοιβή των αθλητικών χώρων για αθλητικές συναντήσεις γενικότερου ενδιαφέροντος. Και φυσικά και άλλων χρήσεων στο παραπάνω πνεύμα ώστε να εξασφαλίζονται οι απαιτούμενες δαπάνες λειτουργίας.
Με την παραχώρηση και λειτουργία του ΠΑΛΑΙ στο πλαίσιο των παραπάνω σε συνδυασμό με έναν ευρύτερο σχεδιασμό πρωτοβουλιών του Δήμου με στόχο την ανάδειξη της περιαστικής έκτασης σε άνετο, ασφαλή και λειτουργικό χώρο αναψυχής, ήτοι την επιχωμάτωση των νταμαριών και την αποκατάσταση του φυσικού ανάγλυφου των Τουρκοβουνίων – τη λειτουργική συνέχεια του συνόλου της δασικής έκτασης από το ΠΑΛΑΙ Άλσος Βέικου μέχρι το Αττικό Άλσος – τη δημιουργία μονοπατιών περιπάτου και αναρρίχησης, ποδηλατοδρόμου, χώρων διημέρευσης, παιδικών χαρών, και άλλων χαμηλής όχλησης δραστηριοτήτων. Λαμβάνοντας δε υπόψη και το γεγονός ότι αργά ή γρήγορα κάποια στιγμή θα κατασκευαστεί και η προγραμματισμένη γραμμή του ΜΕΤΡΟ, το Γαλάτσι θα μπορούσε να αναδειχθεί σε έναν ελκυστικό Πόλο Αθλητισμού, Πολιτισμού, Ψυχαγωγίας και φυσικής Αναψυχής του Συγκροτήματος της Πρωτεύουσας.
Μέσα από τα προβλήματά μας δηλαδή να επιδιώξουμε μια αισιόδοξη προοπτική για την πόλης μας. Αναμφίβολα δύσκολο εγχείρημα. Και του ΠΑΛΑΙ η  παραχώρηση και η δρομολόγηση των έργων στη περιαστική έκταση. Ας προ-
σπαθήσουμε όμως. Τη λύση τη κρατά στα χέρια της η Κυβέρνηση. Προς τα κει πρέπει να κατευθύνεται η οργανωμένη πίεση. Το ΤΑΙΠΕΔ εκτελεί κυβερνητικές αποφάσεις. Πρόσφατο παράδειγμα η Δραπετσώνα. Οι κοινωνικές ανάγκες που μπορούν να ικανοποιηθούν από το ΠΑΛΑΙ και τα 2.000 στρέμματα ενιαίο Άλσος είναι υποδεέστερης σημασίας για τους εγκλωβισμένους πολίτες της περιοχής μας;

* Ο τότε Δήμαρχος Β. Παπαδιονυσίου σε συζήτηση στο Δ.Σ. στις 29/5/2000 για το ΠΑΛΑΙ, αντικρούοντας την αρνητική στάση δημοτικών Συμβούλων της Αντιπολίτευσης είπε μεταξύ, άλλων πολλών: «…οι αθλητικές εγκαταστάσεις μας δεν επαρκούν. Χρειάζονται και άλλα γήπεδα για να βγάλουμε τη νεολαία μας από τις καφετέριες… Κι ενώ στο Αττικό Άλσος που είναι μόνο 700 στρ. υπάρχουν δύο αθλητικές εγκαταστάσεις , αυτοί δεν βλέπουν τη θυσία που κάνει το κράτος μ’ αυτό το έργο και λένε να μην έρθει στην έκταση των 1200 στρ. το γήπεδο για 2.000 παιδιά. (….!)»

Γράφει ο
ΝΕΣΤΩΡ ΧΑΤΖΟΥΔΗΣ