Τα μουσεία κέρδισαν!

Μέσα στην τάξη λοιπόν, όταν έπρεπε να μιλήσω για την τέχνη και τις ιστορικές παραδόσεις, πάντα τα κατάφερνα σχεδόν άριστα. Ήμουν ικανή να επικαλεστώ λογικούς συλλογισμούς, γνωμικά και αρχαίες θεωρίες περί της σπουδαίας αξίας του παρελθόντος, ελισσόμενη επιδέξια γύρω από κάθε παρεμφερές ερώτημα. Άκουγα από πολλούς πως αν δεν πιστεύεις μια άποψη δεν είναι δυνατόν να την υπερασπιστείς χωρίς σφάλματα. Διαφωνούσα και διαφωνώ. Τι πολιτισμός, τι εκπαίδευση, τι αθλητισμός και τι οικονομία. Ξεκινάς από αυτό που ξέρεις πως όλοι θέλουν να διαβάσουν, από αυτό που όλοι γνωρίζουν και περιμένουν, καταλήγοντας σε ένα επιπλέον αναμενόμενο συμπέρασμα, στολισμένο με άρτιες και επιφανειακά πρωτότυπες εκφράσεις, που μεταμφιέζουν τις ιδέες και τις κάνουν να δείχνουν αποκλειστικά δικές σου.

Πώς αλλιώς; Θα περίμενα μέχρι, και αν, συνειδητοποιήσω τη σπουδαιότητα των μουσείων; Αφού δε μου αρέσουν. Ποτέ δε μου άρεσαν, και λίγες φορές έχω προσπαθήσει να το κρύψω. Έχω επισκεφτεί αρκετά μουσεία, σε αρκετές επίσης περιοχές και χώρες. Λίγα όμως θυμάμαι, αφού εξίσου λίγα μου κέντρισαν ειλικρινά το ενδιαφέρον. Δεν υποστηρίζω φυσικά ότι τα μουσεία είναι βαρετά, ότι δεν είναι σημαντικά, ούτε ότι δε θα ξαναπάω σε κάποιο από αυτά. Απλά εμένα προσωπικά δε μου ταιριάζουν, δε με ευαισθητοποιούν, δε με ελκύουν. Δεν το γενικεύω, ούτε ως προς τους νέους της εποχής μας, ούτε ως προς τους κατοίκους των μεγαλουπόλεων, ούτε ως προς κανένα αντίστοιχο ηλικιακό, φυλετικό ή γεωγραφικό χαρακτηριστικό. Δεν έχω διεξάγει βέβαια καμιά αντίστοιχη έρευνα, όμως παίρνω προς το παρών το δικαίωμα να ισχυρίζομαι πως είναι απλά ζήτημα χαρακτήρα. Και πραγματικά απολαμβάνω που αυτή τη φορά μπορώ να είμαι ειλικρινής!

Ευτυχώς για το άγχος μου, παρά τις κοινότυπες κάθε χρονιά προβλέψεις των «SOS» θεμάτων, η εκφώνηση της περσινής έκθεσης των πανελλαδικών, όπου συμμετείχα, ούτε ανέφερε, ούτε υπονοούσε σε οποιοδήποτε σημείο της τα μουσεία. Δεν αναγκάστηκα λοιπόν να υποκριθώ επισήμως, στα όρια εξακοσίων λέξεων. Φέτος, όμως; Ως φοιτήτρια, και μάλιστα στην Αθήνα, δεν αισθάνομαι δέσμευση ούτε για κάποιο περιορισμένο θέμα που αναγκάζομαι να αναπτύξω στο σχολείο, ούτε βέβαια για πολλά άλλα πράγματα. Αισθάνομαι όμως, ένα αλλιώτικο είδος υποχρεώσεων, απέναντι στον εαυτό μου. Μία μορφή ανάγκης, να παρακολουθώ και να προλαβαίνω το μεγαλύτερο αριθμό γεγονότων που διαδραματίζονται στην πόλη, να πληροφορούμαι, να ακούω και να βλέπω τις συνεχείς καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εξελίξεις, πέρα από τις πολιτικές, (από τις οποίες αποφάσισα να πάρω μια ανάσα, θα το έχετε διαπιστώσει), να επωφελούμαι από οτιδήποτε δείχνει νεανικό και είναι φρέσκο. Αυτή η ανάγκη, με ώθησε να πληκτρολογήσω στον υπολογιστή μου τη φράση «Ευρωπαϊκή νύχτα μουσείων 2012», την περασμένη Παρασκευή, ψάχνοντας τρόπο να περάσω ένα ακόμα σαββατόβραδο.

Κάπως έτσι, βρέθηκα στις εννιά το βράδυ, ανάμεσα σε έναν ασυνήθιστα μεγάλο όγκο κόσμου, μπροστά από το πολυσυζητημένο νέο μουσείο της Ακρόπολης. Ομολογώ ότι το κτήριο είναι πραγματικά επιβλητικό, και ιδιαίτερα τη συγκεκριμένη νύχτα, το ετερόκλητο και πολύ ενθουσιώδες πλήθος που το συντρόφευε, δημιουργούσε μια ζωντάνια που προσωπικά σπάνια διακρίνω σε μουσεία. Αν και η ουρά αναμονής φάνταζε στη αρχή τεράστια, έρρεε σταθερά, και έτσι σύντομα παρατήρησα τον εαυτό μου περικυκλωμένο από λευκά μάρμαρα, αγάλματα και μακέτες, από μικρά παιδιά, οικογένειες, παρέες νέων και ηλικιωμένων. «Σιγά σιγά, η γνώμη μου για τα μουσεία άλλαξε.» Αυτή θα ήταν φυσικά μια αναμενόμενη πρόταση, όμως είπαμε, δε χρειάζεται να γράφω πια ό,τι όλοι περιμένουν. Η αλήθεια είναι πως ανανέωσα τις μαθητικές μου πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της Ακρόπολης, κάνοντας ταυτόχρονα μια ευχάριστη βόλτα. Το απολαυστικότερο όμως για εμένα, ήταν η εισροή τόσου κόσμου μέσα σε ένα μουσείο που είχε για τέσσερις ώρες δωρεάν είσοδο. Ίσως πολλοί από αυτούς να ανήκαν στη δική μου κατηγορία, να μη βρίσκονταν στο μουσείο υπό άλλες συνθήκες, να πήγαν απλά επειδή δεν είχαν τίποτα καλύτερο να κάνουν, ή επειδή η «ευρωπαϊκή νύχτα μουσείων» ήταν ένα «πιασάρικο» θέμα, αυτή τη φορά όχι για την έκθεση, αλλά για έναν εναλλακτικό τρόπο σαββατιάτικης διασκέδασης. Όποιο και να ήταν ωστόσο το κίνητρο του καθένα, όλοι ήταν εκεί.

Μπορεί εγώ να μη μετενσαρκώθηκα ξαφνικά σε φανατικό οπαδό των μουσείων, δεν αποκλείω όμως η νύχτα αυτή να κέρδισε ορισμένους από τους υπόλοιπους, με τους οποίους μοιραζόμασταν αρχικά την ίδια αντίληψη.

Ήταν πάντως αναμφίβολα μια διαφορετική βραδιά, και έχω την αίσθηση πως του χρόνου θα την επαναλάβω, σε κάποιο άλλο μουσείο αυτή τη φορά. Ίσως συναντηθούμε εκεί…