«Ηθοποιός είναι αυτός που γίνεται δημιουργός πειθούς και ποτέ ψεύτης», Αντώνης Ανδριόπουλος, Σκηνοθέτης – Ηθοποιός

Σκηνοθέτης, ηθοποιός και δάσκαλος Υποκριτικής και Αγωγής του Προφορικού Λόγου. Παράλληλα με τη σχολική του εκπαίδευση σπούδασε θέατρο στη Σχολή του Πέλου Κατσέλη με τη μεσολάβηση του Μίμη Φωτόπουλου, και σκηνοθεσία στο ετήσιο τμήμα Σκηνοθεσίας Θεάτρου στην ίδια Σχολή. Μαθήτευσε σε μεγάλους δασκάλους, όπως Πέλος Κατσέλης, Λέων Κουκούλας, Αλέκα Κατσέλη, Άγγελος Φουριώτης κ.α. Μετά το πέρας των σπουδών του στη Σχολή, ειδικεύθηκε στην Ορθοφωνία με τον επίσης μεγάλο δάσκαλο Ορθοφωνίας Πέτρο Λοχαΐτη. Ασχολήθηκε για πολλά χρόνια εντατικά με την έρευνα και τη μελέτη στη διδασκαλία της θεατρικής τέχνης. Εξέτασε όλες τις παγκόσμια γνωστές μεθόδους διδασκαλίας, ώσπου κατέληξε στην εκπόνηση της δικής του μεθόδου, που στηρίζεται στην εξερεύνηση της αλήθειας του ρόλου μέσα από ψυχολογικές αναλύσεις-προσεγγίσεις και, κατά συνέπεια, της φυσικής και ανεπιτήδευτης ερμηνείας τους. Αυτή τη μέθοδο εφαρμόζει στη διδασκαλία του και στην Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης της Εταιρείας «Θεατρική Τέχνη» επί 15 συνεχή έτη, της οποίας είναι ιδρυτής, νόμιμος εκπρόσωπος και καλλιτεχνικός διευθυντής.

Υπήρξε επί δώδεκα και πλέον χρόνια επιμορφωτής στα προγράμματα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, της Λαϊκής Επιμόρφωσης καθώς και στα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης) στην Υποκριτική και στην Ορθοφωνία. Από το 1984 διδάσκει Υποκριτική και Αγωγή Προφορικού Λόγου (Ορθοφωνία) σε ηθοποιούς, εκπαιδευτικούς, δημοσιογράφους, δικηγόρους, δικαστές, πολιτικούς, κ.ά. Το 1994 υπήρξε συνεισηγητής με τους Βάλτερ Πούχνερ, Γεωργία Ζώη και Κώστα Κινή στο Πανεπιστήμιο του Πειραιά και εισηγήθηκε να εισαχθούν μαθήματα Θεάτρου στα σχολεία.
Παράλληλα με τη διδακτική του δραστηριότητα, σκηνοθετεί θεατρικά έργα, με επίδοση στην τραγωδία, που τη διδάσκει με την προσωδιακή μετρική και το ιαμβικό τρίμετρο, σύμφωνα με τον ορισμό «Περί Τραγωδίας» του Αριστοτέλη.
Στην εισήγησή του στην Α΄ Πανελλαδική Πολιτιστική Συνδιάσκεψη που είχε οργανώσει το ΠΑΣΟΚ το 1977, πρότεινε τη δημιουργία Κρατικών Περιφερειακών Θεάτρων, χρηματοδοτούμενων από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Η πρόταση θεσμοθετήθηκε και υλοποιήθηκε από την Υπουργό Πολιτισμού Μ. Μερκούρη, με τη μορφή των Δημοτικών Περιφερειακών Θεάτρων (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ), χωρίς την ολική κρατική χρηματοδότηση.
Ίδρυσε θεατρικά εργαστήρια στους Δήμους Ζωγράφου, Καλλιθέας, οργάνωσε Πανελλήνιους Θεατρικούς Αγώνες στο Δήμο Ζωγράφου και Μαθητικά Φεστιβάλ στους παραπάνω δήμους, καθώς και στον Δήμο Ταύρου.
Έγραψε πέντε κινηματογραφικά σενάρια («Ο Αλήτης», «Στο σταυροδρόμι της Ζωής», «Έγκλημα», «Το μυστικό του δολοφόνου», «Που είσαι μάνα μου να δεις το γιο σου») και ένα θεατρικό έργο («Μηδέν εις το πηλίκον»). Ασχολήθηκε με την αρθρογραφία, την ποίηση και την στιχουργική. Το 2008 ο διεθνής εκδοτικός WhoisWho τον συμπεριλαμβάνει στην Εγκυκλοπαίδεια Προσωπικοτήτων WhoisWhoστην Ελλάδα.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ

«ΠΑΛΜΟΣ»: Σε ποιό περιβάλλον μεγαλώσατε;
ΑΝΤΩΝΗΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ: Γεννήθηκα σε χωριό και μέχρι τα δώδεκα χρόνια μου μεγάλωνα μέσα στη φύση, σε κοινωνικό περιβάλλον αλληλεγγύης και σε οικογενειακό περιβάλλον απόλυτης ελευθερίας και αγάπης! Τα δε παιδικά μου χρόνια ήταν ανέμελα, ξέγνοιαστα, με κάποια μελανά στίγματα του εμφυλίου.

«Π»: Τί σας ώθησε στην υποκριτική τέχνη;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Το Θέατρο ως τέχνη, είναι ο αναγκαίος παραστάτης της ζωής μας. Είναι η τέχνη των τεχνών! Είναι ένα ένστικτο και μια πρωτόγονη ανάγκη που δε θα πάψει ποτέ να υπάρχει όσο υπάρχει ο άνθρωπος! Αυτός είναι και ο λόγος, που υποσυνείδητα, μας ωθεί να ασχοληθούμε με την υποκριτική!

«Π»: Ποιές οι επιρροές σας;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Εκτός από το ένστικτο που ανέφερα πριν, σημαντικό ρόλο στην απόφασή μου έπαιξαν οι επιρροές που άσκησαν πάνω μου οι μεγάλοι ηθοποιοί: Λογοθετίδης, Κατράκης, Μακρής, Παπαγιαννόπουλος, Φωτόπουλος, Ηλιόπουλος, Ζαφειρίου, Χατζηαργύρη, Κατσέλη, Αρώνη, Μανωλίδου, Λαμπέτη και πολλοί άλλοι! Ιδιαίτερη μνεία θα κάνω στον μεγάλο Δάσκαλο του Θεάτρου, Παιδαγωγό και Δάσκαλό μου Πέλο Κατσέλη!!! Ως Σκηνοθέτης, έκανε κάτι πρωτόγνωρο και μοναδικό. Έστειλε τον Ιάκωβο Καμπανέλλη στο Μεσολόγγι για ένα μήνα και έγραψε θεατρικό έργο που αφορούσε την πόλη και τη ζωή των πολιτών του Μεσολογγίου. Ήταν μια εντυπωσιακή, καταπληκτική παράσταση με σκηνικό την πόλη και με τη συμμετοχή όλων των κατοίκων της. «Το θέατρο στο φυσικό του χώρο».

«Π»: Τί είναι το θέατρο;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Όταν το μάτι του θεατή – ακροατή δακρύσει αληθινά, όταν η ψυχή του κινηθεί σε πόθο για το ανώτερο, όταν γελάσει με την καρδιά του, όταν ύστερα από την παράσταση, νοιώθει ανάλαφρος, τότε έχουμε το αληθινό, το ιδεώδες θέατρο! Αυτή η θεία τέχνη του θεάτρου, μας σπρώχνει προς την τελείωση, στο ανώτερο. Αυτή η θεία τέχνη συνδέεται με την παιδεία και τη γνώση. Συνδέεται με τον πολιτισμό. Είναι η πολιτιστική μας ταυτότητα! Αυτή η θεία τέχνη, γίνεται από την πολιτεία, από το επίσημο κράτος και από τους κάθε λογής εθνοπατέρες, ο αποδιοπομπαίος τράγος και μάλιστα σε εποχή, σαν τη σημερινή, που οι ψυχές των ανθρώπων έχουν στεγνώσει από έλλειψη πνευματικής ζωής.

«Π»: Πόσο σημαντικοί για την καλλιτεχνική πορεία του μαθητή είναι οι δάσκαλοι;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Θα επαναλάβω μια παλιά μου ρήση. «Ο καλός ηθοποιός είναι το άνθος του θεάτρου που δικαιώνει την ύπαρξή του και ταυτόχρονα το διαιωνίζει». Καλός ηθοποιός σημαίνει: Δάσκαλος με πολλές και βαθειές γνώσεις και μαθητής με αγάπη, μέθεξη και πολλή δουλειά! Επομένως: Ένας καλός ηθοποιός με συνθήκες αξιοκρατίας και όχι με συνθήκες «δημοσίων σχέσεων», έχει εξασφαλισμένη, επιτυχημένη καριέρα.

«Π»: Πώς διδάσκεται η Ορθοφωνία και τι προσφέρει;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Ηθοποιός σημαίνει Φωνή! Φωνή με όγκο, ένταση, έκταση, μέταλλο, καθαρότητα άρθρωσης, χωρίς προβλήματα! Όλα αυτά κατακτώνται με ειδικές ασκήσεις αναπνοής και λόγου, από τον δάσκαλο αγωγής του προφορικού λόγου. Η ορθοφωνία είναι μέρος της αγωγής του προφορικού λόγου.

«Π»: Ιδρύσατε την Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης της Εταιρείας «Θεατρική Τέχνη» και διδάσκετε σε αυτή 15 συνεχή έτη. Μιλήστε μας για τη μέθοδο διδασκαλίας σας.
ΑΝΤ.ΑΝ.: Η «Θεατρική Τέχνη» Ανωτέρα Σχολή Δραματικής Τέχνης της εταιρείας «Θεατρική Τέχνη» που υπήρξα διευθυντής της και νόμιμος εκπρόσωπός της λειτούργησε μέχρι το 2019. Στην επί 22 συναπτά έτη λειτουργία της, δίδαξαν εκλεκτοί, σπουδαίοι και καταξιωμένοι ηθοποιοί – Δάσκαλοι όπως οι: Φοίβος Ταξιάρχης, Ιάκωβος Ψαρράς, Μαρία Φωκά, Μαρία Σκουντζου, Μιράντα Κουνελάκη, Βασίλης Κολοβός, Καίτη Παπανίκα,Τίτος Βανδής, Ελένη Ερήμου, Χρήστος Καλαβρούζος, Νίκος Καλογερόπουλος κ.α. καθώς και νεότεροι, όπως ο Ιωάννης Παπαζήσης, Ίριδα Δήμητρα Ανδριοπούλου, Βασίλης Ζαϊφίδης, Μαρίνα Μανδαλά, Μαριζέτα Μανίκα κ.α.
Η δική μου διδασκαλία βασίζεται στη σταχυολόγηση και σύνθεση των καλυτέρων στοιχείων διδασκαλίας, μετά από πολυετή μελέτη και άσκηση, των διαφόρων παγκοσμίως γνωστών μεθόδων υποκριτικής, εμπλουτισμένη με τις δικές μου εφαρμοσμένες θεωρίες και θέσεις και την οποία διδάσκω, συνεχώς βελτιούμενη, πέραν των σαράντα ετών.

«Π»: Είστε από τους εισηγητές το 1994 να εισαχθούν μαθήματα Θεάτρου στα σχολεία. Τι θεωρείτε θα προσφέρουν;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Θα προσφέρουν παιδεία, γνώση, ψυχική υγεία και καλύτερους ανθρώπους στην κοινωνία! Αυτή η εσήγηση έγινε σε εκδήλωση του Πανεπιστημίου Πειραιώς με θέμα «Το θέατρο στα σχολεία». Ήμαστε τέσσερις εισηγητές: Γεωργία Ζώη, Κώστας Κινής, Βάλτερ Πούχνερ, Αντώνης Ανδριόπουλος. Δυστυχώς δεν εισακούσθη η εισήγησή μας από την πολιτεία.

«Π»: Η σκηνοθεσία τί ρόλο παίζει στην επιτυχία ενός έργου;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Οι Σκηνοθέτες, Ηθοποιοί, Σκηνογράφοι, Ενδυματολόγοι, Χορογράφοι, Φωτιστές, Ηλεκτρολόγοι, Συνθέτες, Μουσικοί της παράστασης ενός θεατρικού έργου, είναι συνδημιουργοί. Ο σκηνοθέτης οφείλει να υπηρετήσει με ευλάβεια τη γραμμή του συγγραφέα και σε καμμία περίπτωση δεν επιτρέπεται παρέκκλιση, χωρίς την εγκρισή του. Η επιτυχία της παράστασης ενός θεατρικού έργου, είναι αποτέλεσμα συλλογικής προσπάθειας και όχι ενός εκ των συντελεστών!

«Π»: Ποιοί σκηνοθέτες λειτούργησαν ως πρότυπο για εσάς;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Δεν υπάρχει πρότυπο σκηνοθέτη. Μπορεί να θαυμάσεις μια σκηνοθεσία ενός σκηνοθέτη και μπορεί να απογοητευτείς από άλλη του ιδίου.

«Π»: Στη χώρα που γεννήθηκε η Τραγωδία, κατά τον Αριστοτέλη, το ύψιστο είδος καλλιτεχνίας, τι έχουμε κάνει αξιοσημείωτο και ποιοι οι σημαντικοί Έλληνες σκηνοθέτες της;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Στη χώρα μας γεννήθηκε το Θέατρο. Η τραγωδία που διδάσκεται μέχρι σήμερα και θα διδάσκεται και στο μέλλον, παρά τις λυσσώδεις και βλακώδεις προσπάθειες των μεταμοντέρνων «σκηνοθετών» να την απαξιώσουν, θα αποτελεί τη ζωντανή απόδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και τον πλούτο του πολιτισμού μας! Τα σωζόμενα έργα των μεγάλων μας τραγικών ποιητών, Αισχύλου, Σοφοκλή και Ευριπίδη, οφείλουμε να τα σεβόμαστε και να τα διδάσκουν σκηνοθέτες, Δάσκαλοι του θεάτρου, γνώστες του αντικειμένου και όχι τσαρλατάνοι και αγύρτες που εδώ και είκοσι χρόνια είναι οι ευνοούμενοι του κατεστημένου με τα χρήματα του Έλληνα φορολογούμενου!

«Π»: Σημαντικές συνεργασίες, ποιές ξεχωρίζετε;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Είναι πάρα πολλές οι συνεργασίες που είχαν ξεχωριστό ενδιαφέρον για μένα και ελάχιστες που με έκαναν, να στενοχωρηθώ και να μετανοιώσω. Θα τοποθετήσω στην κορυφή της πυραμίδας των καλών συνεργασιών μου, όλους τους συντελεστές της παράστασης «Ο Μύθος των Ατρειδών». Ήταν μια παράσταση που χαρακτηρίστηκε «παράσταση για σεμινάριο» και αυτό οφείλεται στην καλή συνεργασία που είχα με όλους τους συντελεστές συνεργάτες μου!

«Π»: Είμαστε περίπου στο τέλος, όπως λέγεται, της οικονομικής κρίσης και στην αρχή μιας νέας ύφεσης λόγω του κορωνοϊού. Τί κακό κάνει αυτό στην Τέχνη;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Η μακρόχρονη οικονομική κρίση, που μας επέβαλαν, οδήγησε το θέατρο σε μαρασμό. Η κραυγαλέα απουσία της πολιτείας και οι απολιτισμικές πολιτικές των κυβερνήσεων και των εκάστοτε υπουργών πολιτισμού χωρίς όραμα, έπληξαν το θέατρο και όλες τις καλές τέχνες. Δυστυχώς για την Ελλάδα, το επίσημο κράτος, αντιμετωπίζει τον πολιτισμό ως εμπόρευμα. Σήμερα, λόγω της πανδημίας, και της βαθειάς ύφεσης που έρχεται, λόγω της Γερμανικής πολιτικής, βρισκόμαστε μπροστά σε νέα δυσμενή οικονομική κατάσταση, που, αν το κράτος, μας εγκαταλείψει στη μοίρα μας, θα είναι η χαριστική βολή για τις καλές τέχνες και τον πολιτισμό μας.

«Π»: Οι καλλιτέχνες, πώς αμείβονται για τις συνθήκες της δουλειάς τους; Υπάρχει πρόνοια γι’αυτούς στις δύσκολες καταστάσεις που όλοι περνάμε;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Προσωπικά, είμαι κατά της πρόνοιας! Η Ελλάδα για να ορθοποδήσει, πρέπει να ακολουθήσει οικονομική πολιτική που θα ενισχύει την αγοραστική δύναμη του καταναλωτή. Αύξηση μισθών, ημερομίσθιων, συντάξεων, μείωση τιμών, ευνοϊκό ασφαλιστικό! Με την ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης του καταναλωτή, θα αυξηθεί η ζήτηση και κατά συνέπειαν θα αυξηθεί η παραγωγή, θα αυξηθούν οι επενδύσεις, θα μειωθεί η ανεργία και θα αυξηθεί το ΑΕΠ.

«Π»: Τί είναι ο ηθοποιός;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Ο ηθοποιός είναι υποκριτής! Όταν λέμε υποκριτής, εννοούμε αυτόν που αποκρίνεται! Υποκρίνομαι = αποκρίνομαι. Πολλοί, από άγνοια, μας προσδίδουν την έννοια της υποκρισίας. Ηθοποιός = ποιώ ήθος = έθος = χαρακτήρα! Ηθοποιός είναι αυτός που (φτιάχνει) ποιεί χαρακτήρες και γίνεται δημιουργός πειθούς και ποτέ ψεύτης.

«Π»: Ποιά η βασική συμβουλή σας προς τους μαθητές σας;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Οι μαθητές μου, ως ηθοποιοί, γνωρίζουν άριστα την υποκριτική τέχνη, που σημαίνει ότι, στη σκηνή, μεταμορφώνονται και γίνονται ο ρόλος τους, χωρίς να αποδομούν τον εαυτό τους. Τους συμβουλεύω, πάντα να είναι αληθινοί και φυσικοί ανεξαρτήτως του αριθμού των θεατών που παρακολουθούν την παράσταση.

«Π»: Ελληνικός πολιτισμός;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Ο πολιτισμός μας είναι η Εθνική μας ταυτότητα! Τα πολιτιστικά προϊόντα που παράγουμε, είναι ατομικά επιτεύγματα. Δεν υπάρχει πολιτισμική πολιτική από τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Ο πολιτισμός δεν είναι και δεν μπορεί να είναι δεξιός, αριστερός, κεντρώος, δεν έχει κομματικές ταμπέλες. Δυστυχώς, δεν έχουμε παιδεία και πολιτισμό. Πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια, φτιάξαμε τον Παρθενώνα και νομίζουμε πως δέσαμε το γαϊδαρό μας!

«Π»: Τί σας συγκινεί και τί σας οργίζει;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Είναι πολλά αυτά που με συγκινούν και πάρα πολλά αυτά που με οργίζουν. Με συγκινεί η αληθινή φιλία, η αρετή, η έκφραση ευγνωμοσύνης, η ευγένεια, η παιδεία, ο πολιτισμός, η ανιδιοτέλεια, η αγάπη, η καλοσύνη, ο αλτρουϊσμός, η παιδική αθωότητα, η καλή ερμηνεία του ρόλου, και ιδίως των μαθητών μου που δεν μπορώ να συγκρατήσω τα δάκρυά μου… Με οργίζουν, τα αντίθετα, αυτών που με συγκινούν! Η αχαριστία του ευεργετηθέντος, η αγνωμοσύνη, η κακία, ο βιασμός, η παιδεραστία, η μαγκιά, η εγωπάθεια, η εμπάθεια, η ημιμάθεια, ο ξερόλας, το βόλεμα, ο φανατισμός, ο άξεστος, ουκ έστιν αριθμός. Εκτιμώ και σέβομαι τους φιλόζωους, αλλά με οργίζει αφάνταστα ο δήθεν «φιλόζωος» που γεμίζει και βρωμίζει τα πεζοδρόμια και τις πλατείες με τα περιττώματα των σκύλων του!

«Π»: Τί ετοιμάζετε;
ΑΝΤ.ΑΝ.: Έχω τρία θεατρικά που θέλω να ανεβάσω και ένα κινηματογραφικό. Με τις παρούσες συνθήκες όμως, είναι αδύνατον να προγραμματίσει κανείς να ανεβάσει παράσταση! Το πιο σημαντικό από τα τρία θεατρικά, που θέλω να ανεβάσω, είναι ένα Ελληνικό θεατρικό έργο, που έγραψε ο Μολιέρος με τίτλο «Η Πριγκίπισσα της Ήλιδας» και που ποτέ δεν έχει παρασταθεί! Μέχρι τώρα κανένας υπουργός πολιτισμού δεν συγκινήθηκε! Για την ιστορία, να πω πως η αρχαία Ήλις, είχε έκταση 12 τ.χλμ. και πληθυσμό 60.000 κατοίκων. Η Αθήνα τότε, είχε 40.000 κατοίκους! Το δεύτερο θέατρο που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα, μετά το θέατρο του Διονύσου στην Ακρόπολη, ήταν της Αρχαίας Ήλιδος, που ήταν και η διοργανώτρια πόλις των Ολυμπιακών αγώνων! Η Ολυμπία ήταν το στάδιο της Αρχαίας Ήλιδος.