Συναίνεση, του Γιώργου Πένταρη

Η χώρα λόγω κορωνοϊού είδε και κάποια θετικά πράγματα που υπό κανονικές συνθήκες δεν θα ήταν δυνατόν να υπάρξουν. Όταν τελειώσει η κρίση, θα δούμε ότι θα υπάρχουν ακόμη πιο πολλά θετικά από αυτά που θα περιγράψω σήμερα. Το κύριο θετικό, που αν διατηρηθεί, θα είναι σημείο καμπής για το μέλλον της χώρας είναι η συναίνεση της αντιπολίτευσης στα επείγοντα κυβερνητικά μέτρα ανεξαρτήτως κάποιων μαξιμαλιστικών φωνών που υπάρχουν μέσα στα αντιπολιτευόμενα κόμματα. Σε καμιά περίπτωση δεν ισχυρίζομαι ότι σε μια κοινοβουλευτική δημοκρατία η αντιπολίτευση θα πρέπει να συμπλέει με την συμπολίτευση, αντιθέτως. Όπως είναι το ιδανικό, θα πρέπει να ελέγχει τις πράξεις της κυβέρνησης αν είναι σύννομες, αν εξυπηρετούν συμφέροντα κάποιων ολίγων ή των πολλών και τα λοιπά γνωστά που ακούμε κάθε τόσο. Η σωστή αντιπολίτευση θα πρέπει να κατεβάζει θετικές προτάσεις στα σχέδια νόμου που φέρνει η κυβέρνηση και να έχει το θάρρος να υποστηρίζει κυβερνητικές προτάσεις που είναι καθοριστικές για την πορεία του έθνους.

Το τελευταίο δίμηνο υπήρξε πλήρης συναίνεση και στον Έβρο, το οποίο θεωρείται και αυτό εθνικής σημασίας ζήτημα. Μα το θέμα της παιδείας δεν είναι εθνικής σημασίας; Το δημογραφικό δεν είναι εθνικής σημασίας ή το περιβαλλοντικό; Δεν θα πρέπει σε αυτά τα ζητήματα να υπάρχει κάποιου είδους συνεργασία και συναίνεση ώστε να κάνουμε τις καλλίτερες επιλογές για αυτά τα ζητήματα και να έχουν την υποστήριξη όλου του πολιτικού φάσματος; Το λέω αυτό γιατί αν υπάρχει συναίνεση, μετά την αλλαγή της κυβέρνησης οι νόμοι αυτοί θα παραμένουν και δεν θα αλλάζουν όπως γίνεται την τελευταία 20-ετία π.χ. για την παιδεία. Το ζήτημα της συναίνεσης δεν αφορά μόνο την αντιπολίτευση, αλλά και την κυβέρνηση, η οποία δεν θα πρέπει να θεωρεί ταμπού μια σωστή πρόταση της αντιπολίτευσης, η οποία αν τεθεί σε κάποιου είδους διαβούλευση να γίνεται και νόμος του κράτους. Η χώρα την έχει ανάγκη αυτή τη συνεργασία σε πολλούς τομείς και θα σας φέρω ένα ακόμη σπουδαίο παράδειγμα που έγινε στις μέρες του κορονοιού.
Είναι τα ζητήματα της λεγόμενης ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Είδαμε τις τελευταίες μέρες να παίρνουν σάρκα και οστά εφαρμογές ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που σε κανονικές συνθήκες θα ήταν αδιανόητες. Πάρτε για παράδειγμα την «άυλη συνταγογράφηση». Εφ’ όσον υπήρχε η ηλεκτρονική συνταγογράφηση που έγινε εν μέσω κρίσης και σημειωτέο από το προσωπικό του ΗΔΙΚΑ, δεν προχωρούσε στο επόμενο, ως ήταν φυσικό, βήμα της άυλης συνταγογράφησης. Αυτή έγινε πράξη εν μία νυκτί από το νεοσύστατο υπουργείο «Ψηφιακής Διακυβέρνησης». Δεν έγινε μόνο αυτό, έγινε ο αριθμός 13033, η πλατφόρμα της κυβέρνησης www.gov.gr και διάφορα άλλα πράγματα.
Η μέθοδος που εφαρμόστηκε ήταν η ίδια με αυτήν που εφάρμοσε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2009 όταν ο Γ. Παπανδρέου δημιούργησε ομάδα στο γραφείο πρωθυπουργού με μηχανικούς πληροφορικής, νέα παιδιά από τις Πολυτεχνικές σχολές της χώρας, και έφτιαξαν με ελάχιστο κόστος και χρόνο την πασίγνωστη «Δι@υγεια» και την εφαρμογή για την ηλεκτρονική διαβούλευση των νομοσχεδίων της κυβέρνησης. Η Διαύγεια είναι μια εφαρμογή που καλύπτει όλη την Ελλάδα και τις υπηρεσίες μας στο εξωτερικό και έγινε σχεδόν με μηδαμινό κόστος.
Έτσι γίνονται τα πράγματα και σήμερα. Μια συνεκτική, υπό τον Πιερρακάκη, ομάδα μηχανικών πληροφορικής αναπτύσσει με πολύ μεγάλη ταχύτητα το λογισμικό που χρειάζεται κατά περίπτωση και με μεθόδους σύγχρονες και αξιόπιστες.
Φανταστείτε τώρα το εξής σενάριο. Δεν υπάρχει κορωνοϊός και η κυβέρνηση θέλει να φτιάξει την εφαρμογή της άυλης συνταγογράφησης. Δεν θα μπορούσε να γίνει με την μέθοδο που έγινε για τους εξής λόγους:
Πρώτον το δημόσιο έχει ξεδοντιαστεί από στελέχη πληροφορικής που αναπτύσσουν λογισμικό. Έχει επικρατήσει η μέθοδος του λεγόμενου «outsourcing – να δίνουμε την δουλειά έξω δηλαδή.
Δεύτερον, οι εταιρείες πληροφορικής θα απαιτήσουν και θα πιέσουν πολιτικά να πάρουν δουλειές και έτσι δεν θα κάνει το κράτος την δουλειά μόνο του. Και ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση είχε και αυτός υποκύψει σε αυτή την λογική χωρίς καμιά αντίσταση.
Τρίτον, αν αποφασιζόταν από τον υπουργό η άυλη συνταγογράφηση, ως έργο πληροφορικής θα έπρεπε να γίνουν τα εξής χρονοβόρα βήματα: Δημιουργία τεχνικών προδιαγραφών και προϋπολογισμού του έργου από κάποια εταιρεία στην οποία θα έπρεπε να της ανατεθεί αυτή η δουλειά. Εξασφάλιση χρημάτων είτε από ΠΔΕ, είτε από ΕΣΠΑ και δημιουργία Τεχνικού Δελτίου. Δημιουργία προκήρυξης διαγωνισμού με δημοσιοποίηση σε Ελλάδα και ΕΕ. Κατάθεση προσφορών από τους υποψήφιους αναδόχους, δημιουργία άμισθης (παλιά επί αμοιβή) επιτροπής διαγωνισμού. Επιλογή αναδόχου, αντιμετώπιση δικαστικών προσφυγών, ενστάσεων κτλ, που είναι ευθέως ανάλογες με τον προϋπολογισμό του έργου, κατακύρωση διαγωνισμού, δημιουργία επιτροπής παραλαβής παραδοτέων του έργου και ένα σωρό άλλα χαρτιά και γραφειοκρατίες. Το συνολικό χρονικό διάστημα είναι το λιγότερο δύο χρόνια.
Έχω άπειρα παραδείγματα από την καριέρα μου στο Δημόσιο από αυτά τα πράγματα. Μέχρι να ολοκληρωθεί το έργο έχει απαξιωθεί η τεχνολογία του και φτου κι απ’ την αρχή…
Αυτά που έγραψα τα απαιτεί το νομοθετικό πλαίσιο του Δημοσίου. Ο Μητσοτάκης το παράκαμψε προσλαμβάνοντας προσωπικό που νομίζω ότι θα είναι με κάποιου είδους σύμβαση έργου για να κατασκευάσει «In house» που λένε, το λογισμικό για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Παρεμπιπτόντως για ηλεκτρονική διακυβέρνηση ακούω από το 2005 επί Καραμανλή του μικρού και μόνο επί κρίσης άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, αλλά με πολλά εμπόδια και τρικλοποδιές γιατί στο δημόσιο ακόμη και σήμερα ο καθένας θέλει να έχει το δικό του μπαϊράκι σε αυτά και σε άλλα θέματα.
Θα ήθελα να αναφερθώ και σε κάποια άλλη φιλόδοξη εφαρμογή το λεγόμενο (HRMS = Διαχείριση Ανθρώπινου Δυναμικού του Δημοσίου), το οποίο έγινε απόπειρα να γίνει επί Μητσοτάκη ως υπουργού Εσωτερικών. Ήταν να γίνει με τις διαδικασίες που προανέφερα, όσο το είδατε εσείς άλλο τόσο και εγώ. Πιθανόν αυτή η εμπειρία να έκανε τον Μητσοτάκη να ακολουθήσει το Παπανδρεϊκό μοντέλο και του βγάζω το καπέλο.
Τι θέλω να πω με τα παραπάνω; Υπάρχουν τρόποι ώστε το δημόσιο να μπορεί να γίνει πιο αποτελεσματικό και πιο παραγωγικό αρκεί να υπάρξει συναίνεση ώστε να αναδομηθεί εκ βάθρων το νομοθετικό πλαίσιο που το διέπει, λαμβάνοντας υπ’ όψη τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις. Έχουμε σήμερα την λεγόμενη τηλεργασία η οποία παρ’ ότι δεν υφίσταται ως έννοια στο δημόσιο, επειδή δεν προβλέπεται νομοθετικά, εφαρμόζεται λόγω των αναγκών από τον κορονοιό. Με πράξη νομοθετικού περιεχομένου εφαρμόστηκε γιατί διαφορετικά οι υπάλληλοι που θε έμεναν σπίτι δεν θα πληρωνόντουσαν. Τώρα λέω εγώ: Δεν θα έπρεπε να κατοχυρωθεί νομικά και υπό προϋποθέσεις η τηλεργασία ώστε να λύσει σοβαρά προβλήματα στην κοινωνία; Παράδειγμα έχουμε θέμα με το δημογραφικό. Αν οι νέες μητέρες δούλευαν από το σπίτι θα είχαν με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια να δουλεύουν και να κοιτάνε και το μωρό τους ώστε να μεγαλώσει σωστά και να μην επιβαρύνεται ο οικογενειακός προϋπολογισμός με νταντάδες, βρεφονηπιακούς σταθμούς και τα ρέστα. Τελικό αποτέλεσμα; Η αύξηση των γεννήσεων. Αν εφαρμοστεί η τηλεργασία είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξουν σοβαρές αντιδράσεις από την αντιπολίτευση γιατί υποσκάπτει την απαρχαιωμένη ιδεολογία και αντίληψή της για την εργασία. Εδώ ακριβώς χρειάζεται αυτό που είπαμε συ-ναί-νε-ση!
Αν θέλουμε να γίνουμε σύγχρονο κράτος και να βγούμε γρήγορα από τις κρίσεις οικονομική και κορονοϊκή, θα πρέπει να βρουν με θάρρος όλα τα κόμματα ένα πεδίο συναίνεσης τουλάχιστον στα μεγάλα εθνικά θέματα. Εύχομαι το μεγάλο κέρδος της χώρας από την κρίση του κορονοιού να είναι η ΣΥΝΑΙΝΕΣΗ.

Υ.Γ. Αποτίνω φόρο τιμής στο θύμα της δικτατορίας του Ερντογάν την τραγουδίστρια Χελίν Μπολέκ, μέλος του συγκροτήματος Grup Yorum που πέθανε από απεργία πείνας 288 ημερών, διαμαρτυρόμενη για τις φυλακίσεις και διώξεις των μελών του συγκροτήματός της και για την δίωξη των ιδεών τους.