Είναι ενωμένη η Ευρώπη; του Βαγγέλη Ντάλη

Η Ιταλία βίωσε πρώτη από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και σε μεγαλύτερη ένταση τις τραγικές συνέπειες της πανδημίας. Χρειάστηκε βοήθεια. Πρώτη έστειλε η μακρινή Κίνα η οποία ζούσε το δικό της εφιάλτη. Έστειλε η αποκλεισμένη με εμπάργκο Κούβα, την οποία όλες οι δυτικές χώρες έχουν στήσει στο τοίχο εδώ και δεκαετίες, έστειλε και η φτωχή Αλβανία. Οι βόρειες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όμως έκριναν ότι δεν χρειάζεται να κάνουν κάτι ιδιαίτερο, αρκούν οι οι ευρωπαϊκοί μηχανισμοί στήριξης που υπάρχουν …

Οι φίλοι στην ανάγκη φαίνονται» λέει η λαϊκή παροιμία και οι Ευρωπαϊοι «φίλοι» θέλουν, λέει, δέκα τέσσερις μέρες για να αποφασίσουν εάν θα δεχτούν την πρόταση εννέα χωρών που πλήττονται, μεταξύ αυτών και η δικιά μας, για την έκδοση ευρωομολόγου… Βλέπεται, η πανδημία δεν έχει κόστος μόνο στην υγεία μας και σε ανθρώπινες ζωές, έχει και οικονομικό κόστος που ήδη πληρώνουμε, έχει συνέπειες και στα συστήματα υγείας που δεν έχουν τους πόρους και δεν είναι προετοιμασμένα να ανταποκριθούν σε τέτοιας έκτασης πληγές.
Η Ιταλία άργησε να πάρει μέτρα. Και το πληρώνει πολλαπλώς. Ειδικά για την οικονομία της, η εξάπλωση του κορωνοϊού στη Λομβαρδία και στην περιοχή του Μιλάνου ήταν χτύπημα στη μέση. Εκεί βρίσκεται η καρδιά της βιομηχανικής της παραγωγής, η καρδιά του εξαγωγικού εμπορίου και είναι το προπύργιο της ιταλικής μεσαίας τάξης. Έντρομοι είναι οι Ιταλοί – και όχι μόνο – για την επόμενη μέρα. Εκείνη τη μέρα στην οποία ελπίζουμε όλοι ότι θα επιστρέψουμε στις κανονικές μας ζωές. Ξέρουμε ήδη όμως ότι αυτές δεν θα είναι όπως πριν. Η κατάσταση θα θυμίζει μεταπολεμικές συνθήκες. Θα θρηνούμε χιλιάδες θύματα, θα κοιταζόμαστε μεταξύ μας για το αν πράγματι είμαστε καλά και θα πρέπει να ζήσουμε σε σχεδόν κατεστραμένες, ναι κατεστραμένες, όχι πληγείσες, οικονομίες.
Για τους Γερμανούς και τους Ευρωπαίους δορυφόρους τους είναι όμως απλά μια δύσκολη περίοδος. Μια υγειονομική κρίση. Δεν βλέπουν το λόγο να αλλάξουν κάτι, απλώς πρέπει να πάρουμε κάποια επιπλέον μέτρα…
Σε ναυάγιο οδηγήθηκε η Σύνοδος Κορυφής των ηγετών της ΕΕ για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορωναϊού. Για άλλη μια φορά η άρνηση της Γερμανίας – και των δορυφόρων της – για έκδοση ευρωομολόγου προκάλεσε την έντονη αντίδραση χωρών του νότου.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διατρέχει έναν θανάσιμο κίνδυνο, προειδοποίησε το Σάββατο ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζακ Ντελόρ. «Το κλίμα που φαίνεται να επικρατεί ανάμεσα στους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων και η έλλειψη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης κάνουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να διατρέχει έναν θανάσιμο κίνδυνο», είπε ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν από το 1985 έως το 1995. «Το μικρόβιο επανέρχεται», προσθέτει ο υπέρμαχος της (ενωμένης) Ευρώπης.
Η παραδοχή είναι έμμεση αλλά είναι σαφής. Η ευρωπαϊκή ένωση, ως Ένωση, δεν υφίσταται! Ειδικά όταν αυτή η παραδοχή γίνεται από τους κορυφαίους υποστηρικτές της, αποκτά δραματικό χαρακτήρα.
Κάλυψη στη Γερμανία και στις άλλες χώρες του βορρά όμως, για το ζήτημα έκδοσης ευρωομολόγου, παρείχε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εκλεκτή φυσικά της Γερμανίας. «Το ομόλογο για τον κορωνοϊό είναι στην πραγματικότητα μόνο ένας όρος. Πίσω από αυτόν βρίσκεται το μεγαλύτερο ζήτημα της ευθύνης. Και ως προς αυτό οι επιφυλάξεις οι οποίες υπάρχουν στη Γερμανία, αλλά και σε άλλες χώρες, είναι δικαιολογημένες. Από την άλλη πλευρά, φυσικά και ανησυχώ ότι μετά την κρίση το οικονομικό χάσμα θα είναι βαθύτερο από ό,τι πριν», τόνισε σε συνέντευξή της στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων DPA.
Είναι τέτοια η αδιαφορία αυτών των κρατών, ώστε ακόμα και ο δικός μας πρωθυπουργός άφησε τη διπλωματία. «Κατώτερη των περιστάσεων» χαρακτήρισε την τηλε-σύνοδο κορυφής. «Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη κρίση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην ανείπωτη ανθρώπινη τραγωδία, όπου ανεπτυγμένες χώρες αναγκάζονται να επιλέγουν ποιος θα ζήσει και ποιός θα πεθάνει. Αλλά και στην οικονομική τραγωδία που προκαλεί η παράλυση της οικονομικής δραστηριότητας».
Όμως όπως ξεκαθάρισε με κατηγορηματικό τρόπο η Angela Merkel μετά τη σύνοδο, μόνο ο μηχανισμός σταθερότητας και οι πιστωτικές του γραμμές, και όχι τα κορωνο-ομόλογα, βρίσκονται στο τραπέζι για την μελλοντική αντιμετώπιση της κρίσης. «Ο ESM είναι το προτιμώμενο εργαλείο», είπε η καγκελάριος.
Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και όσες ευρωπαϊκές χώρες έχουν μπει στα μνημόνια το έχουν πάρει. Αντιμετωπίζετε οικονομική κρίση; Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα χαλαρώσει τα μέτρα δημοσιονομικής πειθαρχίας που έχουν δρομολογήσει οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους. Με αυτά έχουν πετύχει την οικονομική ανάπτυξή τους και δεν εννοούν να τα εγκαταλείψουν. Το ευρώ και η ευρωζώνη φτιάχτηκαν στα δικά τους μέτρα και τη δική τους αντίληψη για τη νομισματική ενοποίηση και τη λιτότητα. Με το ευρώ απέκτησαν συγκριτικά πλεονεκτήματα ακόμη μεγαλύτερα και στήριξαν την οικονομική τους ανάπτυξη. Πέρασαν σχετικά αλώβητες την κρίση του 2008, όμως πρωτοστάτησαν στο να επιβληθούν στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες σκληρά μνημόνια.
Όσοι δεν αντέχετε, κάν’τε ακόμα πιο σκληρή λιτότητα. Εν ανάγκη μπείτε σε κάποια άτυπα μνημόνια, με ξεπουλήματα δημόσιας περιουσίας κλπ. Ξέρετε εσείς… Ξέρουμε, από τότε που η «θεραπεία» που μας δόθηκε απλώς έκανε τα πράγματα χειρότερα. Αν λοιπόν οι Ιταλοί αποφασίσουν κάποιο Ital-exit θα εκπλαγεί κανείς; Γιατί τί να την κάνεις τη νομισματική ένωση όταν δεν μπορεί να σε στηρίξει στα δύσκολα; Στα εύκολα μπορείς και μόνος σου!
Και επειδή όπως αρέσκονται να λένε «η κρίση γεννά ευκαιρίες», μήπως είναι ακόμα μια ευκαιρία, για την επιβολή μιάς ακόμα μεγαλύτερης γερμανικής κυριαρχίας; Τώρα που οι χώρες του νότου θα είναι ακόμα πιο αδύναμες και θα εκλιπαρούν για βοήθεια, μήπως θα είναι και πιο ευάλωτες στις γερμανοολλανδικές πιέσεις ;;;
To κερασάκι στην τούρτα από έναν γερμανικό δορυφόρο, την Πολωνία: απαγόρευσε στα ρωσικά αεροπλάνα να χρησιμοποιήσουν τον εναέριο χώρο της για να μεταφέρουν βοήθεια στην Ιταλία! Την ίδια ώρα που η Γερμανία δέσμευσε για τον εαυτό της ιατρική βοήθεια και εξοπλισμό που προερχόταν από τρίτες χώρες με προορισμό τις νότιες ευρωπαϊκές χώρες!
Η μόνη προοπτική Ένωσης που αφήνεται πλέον στους λαούς της Ευρώπης για να ζήσουν, είναι να ζήσουν ενωμένοι κάτω από τη γερμανική μπότα. Τη θέλουμε αυτή την ένωση;;;