XenoΒots & Κορωνοϊοί , Γράφει ο Γ. Πένταρης

Ο πλανήτης αρχίζει να ζει μια εποχή φόβου όχι από την τρομοκρατία αυτή τη φορά, αλλά από μια αρρώστια – μια ίωση – που μεταδίδεται με μεγάλη ταχύτητα και με την ιδιότητα να αργούν να εμφανιστούν τα συμπτώματά του όταν κάποιος προσβληθεί. Αυτή η ιδιότητα είναι κάτι σαν Δούρειος Ίππος για να ξεφεύγει από τα προληπτικά μέτρα που παίρνουν οι υγειονομικές υπηρεσίες με καραντίνες ταξιδιωτών όπως στην Αυστραλία και σε λίγο και στην Αγγλία. Έχουμε δει αυτές τις μέρες πολλά πράγματα, όπως αποκλεισμοί πόλεων όπως η Γουχάν όπου πιθανόν να πρωτοεμφανίστηκε, κτίσιμο νοσοκομείων σε χρόνο μηδέν -πράγμα ανήκουστο για άλλες χώρες και ιδίως για την Ελλάδα – διεθνή συνεργασία των επιστημόνων για την κατανόηση της συμπεριφοράς του και του γονιδιώματός του, ώστε να κατασκευαστούν σύντομα τεστ ελέγχου (rapid tests) και εμβόλια ή αντιιοικά φάρμακα.

Επειδή θα ακουστούν και θα γίνουν μεγάλες υπερβολές όταν εμφανιστεί το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα, σας μεταφέρω την δήλωση του καθηγητή Εσωτερικής Παθολογίας & Μολυσματικών Ασθενειών του Πανεπιστήμιου Κρήτης κ. Αχιλλέα Γκίκα. Ο κ. Γκίκας είπε πως η θνητότητα κυμαίνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και πως ο συγκεκριμένος ιός είναι λιγότερο επιθετικός από άλλες επιδημίες που απασχόλησαν στο παρελθόν την ανθρωπότητα. Την ίδια στιγμή ανακοινώνεται ότι στο Χονγκ Κονγκ έχουν δημιουργήσει ήδη το εμβόλιο για τον θανατηφόρο νέο κορωνοϊό, ωστόσο απομένουν οι εργαστηριακοί έλεγχοι, για τους οποίους απαιτείται χρόνος, σύμφωνα με τον καθηγητή λοιμώξεων Yuen Kwok-yung. Φαντάζεστε τον αγώνα δρόμου που θα κάνουν οι φαρμακοβιομηχανίες για το ποια θα βγάλει πρώτη το εμβόλιο, το οποίο βέβαια θα αργήσει να δοθεί στην κυκλοφορία γιατί χρειάζεται χρόνος για τις κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους.
Είναι φυσικό το ερώτημα για την προέλευση του συγκεκριμένου ιού. Πολλοί λένε ότι προήλθε από νυχτερίδες που πουλάνε στην Κίνα για φαγητό. Με καλή πρόθεση προσπαθώ να το δεχτώ, αλλά υπάρχουν κάποια ερωτηματικά. Η κατανάλωση νυχτερίδων ή φιδιών στην Κίνα είναι συνηθισμένο φαινόμενο και κανονικά ο ιός θα έπρεπε να έχει εμφανιστεί πολύ πιο πριν από τώρα. Είναι γνωστό ότι οι ιοί από ζώα δεν μεταδίδονται εύκολα σε ανθρώπους και μόνο τα τελευταία χρόνια ακούσαμε για μεταλλάξεις όπως ο SARS π.χ. και τώρα αυτός ο ιός. Η επαφή των ανθρώπων με τα ζώα πριν μερικές δεκαετίες ήταν πολύ περισσότερο διαδεδομένη απ’ ό,τι σήμερα, αλλά δεν είχαμε αυτού του είδους κρούσματα. Πολύ εύκολα και εύλογα θα έλεγε κάποιος ότι εδώ υπάρχει κάποιο λάθος που βγήκε από εργαστήρια βιοχημείας και απ’ ό,τι φαίνεται θα μας ταλαιπωρήσει για αρκετό καιρό.
Το λέω αυτό γιατί σήμερα η επιστήμη της βιοχημείας και βιοτεχνολογίας έχει προχωρήσει σε τέτοιο βαθμό που καθοδηγείται από συστήματα τεχνητής νοημοσύνης για το πώς θα εξελιχθεί. Μια τέτοια έρευνα έχει χρηματοδοτήσει η «Υπηρεσία Έρευνας Προηγμένων Αμυντικών Συστημάτων DARPA», η οποία χρηματοδότησε και την ίδρυση του Internet. To οξύμωρο είναι ότι η παραπάνω υπηρεσία χρηματοδότησε μια έρευνα που μας την παρουσιάζουν καθ’ όλα αθώα και για το καλό του ανθρώπου, ενώ βασικά αυτή η υπηρεσία χρηματοδοτεί έρευνες στρατιωτικών γενικά εφαρμογών…
Σύμφωνα λοιπόν με το περιοδικό «Proceedings of the National Academy of Science», η σχετική έρευνα έγινε με την συνεργασία των πανεπιστημίων Tufts και Vermont από τους καθηγητές Μάικλ Λέβιν, Τζόσουα Μπόγκαρντ και από τον διδακτορικό φοιτητή Σαμ Κρίγκμαν. Η έρευνα ήταν να συνδυάσουν βλαστικά κύτταρα του βατράχου Xenopus Laevis και αφού παράγουν κύτταρα διαφόρων οργάνων αυτού του βατράχου να τα συνδυάσουν για να δουν τι θα προκύψει. Εδώ μπήκε στη μέση η Τεχνητή Νοημοσύνη και με την χρήση Γενετικών Αλγορίθμων που έτρεξαν στον υπερυπολογιστή του Κέντρου Πολύπλοκων Συστημάτων του πανεπιστημίου του Vermont, κατέληξαν μετά από 100 δοκιμές και πολύπλοκες εξελικτικές διαδικασίες που εκτέλεσε ο γενετικός αλγόριθμος, σε ένα πολλά υποσχόμενο σχέδιο – πρόταση του υπολογιστή και την εφάρμοσαν.
Πήραν βλαστικά κύτταρα του βατράχου Xenopus και τα εξέλιξαν σε καρδιακά κύτταρα που πάλλονται και σε δερματικά που είναι ακίνητα. Μετά έκοψαν τα κύτταρα και ένωσαν καρδιακά με δερματικά και δημιούργησαν νέα κύτταρα. Αυτά πολλαπλασιάστηκαν και προέκυψε τελικά ένας νέος τεχνητός, αλλά συνάμα και βιολογικός οργανισμός μικρότερος του ενός χιλιοστού. Είναι κάτι σαν βιολογικό robot εξ ου και το όνομα «XenoBot». Οι οργανισμοί αυτοί αποδείχτηκε ότι συνεργάζονταν μεταξύ τους και κινούντο συντονισμένα εξερευνώντας το υδάτινο περιβάλλον που ζούσαν για αρκετές ημέρες. Δεν είναι μόνο αυτό, αλλά δημιουργήθηκαν οργανισμοί με διαφορετικά σχήματα και διαφορετικές συμπεριφορές. Υπήρχε, δηλαδή μέσα τους κάποιο είδος νοημοσύνης!!
Οι επιστήμονες δηλώνουν ότι μπορεί να υπάρξουν πολλές εφαρμογές αυτών των xenobots, όπως η μεταφορά φαρμάκων σε συγκεκριμένα σημεία εντός του σώματος, σοβαρές εφαρμογές στην προστασία του περιβάλλοντος όπως εντοπισμός και εξουδετέρωση τοξινών, μικροπλαστικών και άλλων μολυσματικών παραγόντων και πολλά άλλα. Η έρευνα συνεχίζεται για να γίνει κατανοητός ο μηχανισμός της δημιουργίας αυτών των νέων οργανισμών και πώς αυτοί, χωρίς εξελικτικές διαδικασίες, να καταφέρνουν να συνεργάζονται μεταξύ τους για ένα κοινό σκοπό.
Οι επιστήμονες αυτή τη στιγμή είναι καθησυχαστικοί όσον αφορά τους κινδύνους και απειλές που μπορεί να δημιουργηθούν από την ανεξέλεγκτη χρήση αυτής της τεχνολογίας. Αυτό έλεγαν και πολλοί άλλοι για την πυρηνική ενέργεια για παράδειγμα ή και άλλες τεχνολογίες που εν δυνάμει αποτελούν κίνδυνο για την ανθρωπότητα. Η διαφορά του κινδύνου της πυρηνικής ενέργειας για παράδειγμα σε σύγκριση με τα xenobots και άλλα παρεμφερή που θα εμφανιστούν σύντομα, είναι ότι η πρώτη δεν εξελίσσεται ούτε αναπαράγεται αυτόματα και είναι πάντα στο χέρι του ανθρώπου να την σταματήσει. Στην περίπτωση όμως των βιολογικά τεχνητών οργανισμών τα πράγματα είναι διαφορετικά και μάλλον πολύ σοβαρά. Εδώ έχουμε αυτόνομη αναπαραγωγή, επιβίωση σε σκληρά περιβάλλοντα και επίδειξη κάποιου είδους νοημοσύνης που δεν ξέρουμε που οδηγεί αν αυτά μπουν σε μια εξελικτική διαδικασία.
Όλη η έρευνα με κάνει καχύποπτο γιατί χρηματοδοτείται από την DARPA και σίγουρα μελλοντικά θα βρουν αυτά τα xenobots στρατιωτικές εφαρμογές και στην περίπτωση αυτή τα πράγματα μπορεί να πάρουν τροπή επιστημονικής φαντασίας για την ανθρωπότητα. Δεν θέλω να ισχυριστώ ότι ο κορωνοϊός έχει παραχθεί οπωσδήποτε σε εργαστήρια, αλλά νομίζω ότι δεν θα πρέπει να το αποκλείσουμε και ακόμη δεν πρέπει να αποκλείσουμε ότι αυτό που γίνεται είναι ένα πείραμα σε παγκόσμια κλίμακα που με την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα βγουν συμπεράσματα για την οργανωμένη δράση και συνεργασία και αντιδράσεις των ανθρώπων που δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να φανταστούμε. Τώρα σε ποιανού όφελος θα είναι αυτές οι εξελίξεις μένει να το δούμε.
Για να κλείσω το θέμα, θα ήθελα να πω ότι δεν είναι σωστό να είμαστε εναντίον της επιστημονικής έρευνας γιατί αυτή δεν σταματά είτε το θέλουμε είτε όχι. Πιστεύω όμως ότι θα πρέπει να μπουν κανόνες υπό την αιγίδα π.χ. που ΟΗΕ ή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Οι κανόνες θα πρέπει να θέτουν όλα τα πειράματα αυτού του είδους σε έλεγχο με εκτίμηση κινδύνων και οφέλους για την ανθρωπότητα. Αν υποθέσουμε ότι ο SARS ή o κορωνοϊός βγήκαν από τα εργαστήρια, μια πιθανή μετάλλαξη αυτών σε ιό ανθεκτικό όπως ο ιός του AIDS και μεταδοτικός όπως ο κορωνοϊός, τότε η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει πολύ μεγάλο κίνδυνο και πρέπει αυτό να μας βάλει σε σκέψεις.