Όμιλος Φίλων Σταφίδας (Ο.Φ.Σ.) Γράφει ο Γιώργος Πένταρης

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ - ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Όμιλος Φίλων Σταφίδας (Ο.Φ.Σ.) Γράφει ο Γιώργος Πένταρης

Μεγάλη επιτυχία είχε η ημερίδα που διοργάνωσε ο «Όμιλος Φίλων Σταφίδας» στην αίθουσα εκδηλώσεων του Διοικητηρίου Πύργου Ηλείας για το «Παρελθόν, το Παρόν και το Μέλλον της σταφίδας». Την ομιλία άνοιξε ο προσωρινός πρόεδρος του Ομίλου κ. Ηλίας Ανδριόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στους λόγους που ιδρύσαμε τον Όμιλο καθώς και στους σκοπούς του όπως αναφέρονται στο καταστατικό του. Όταν λέμε σταφίδα, εννοούμε την μαύρη σταφίδα που πολλοί την γνωρίζουν και ως κορινθιακή ή «Zante» εκ της Ζακύνθου, όπου είχε μεγάλη παραγωγή και εξαγωγική δραστηριότητα προς την Αμερική. Στο πάνελ της διοργάνωσης ήταν ο ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου κ. Σταυρακάκης, ο πρόεδρος του Εμπορικού Επιμελητηρίου Πύργου κ. Κ. Νικολούτσος, ο εκδότης του Παλμού κ. Β. Γιαννακόπουλος, και ο γράφων.

Ακούστηκαν πάρα πολλά ενδιαφέροντα πράγματα και θα σας μεταφέρω εδώ μερικά για να πάρουμε μια ιδέα τι συμβαίνει με αυτό το προϊόν που κατείχε μέχρι προπολεμικά το 70% των ελληνικών εξαγωγών. Στην αρχή έλαβε τον λόγο ο ιστορικός μελετητής της σταφίδας και μέλος του ομίλου, κ. Δ. Τραμπαδώρος. Ανέφερε ότι ξεκίνησε η καλλιέργεια της σταφίδας στην Ηλεία λίγο πριν την Επανάσταση του 21, γιατί, όπως είπε, υπάρχουν σαφείς πληροφορίες για την καλλιέργεια στο αρχείο του οπλαρχηγού της Επανάστασης Σισίνη. Η σταφίδα γνώρισε μεγάλες δόξες την εποχή που τα Γαλλικά αμπέλια έπαθαν φυλλοξήρα (δεκαετία 1860) και γίνονταν μεγάλες εισαγωγές από Ελλάδα για να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή κρασιού, αλλά και στην Αγγλία όπου θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σταφίδα είναι το εθνικό καταναλωτικό προϊόν στην παρασκευή γλυκών. Εκείνη την εποχή η Ηλεία ήταν γεμάτη ελιές και ο κόσμος έκοβε τις ελιές και έβαζε σταφίδα μέχρι που τα πάνω ήρθανε κάτω.
Οι Γάλλοι αντικατέστησαν τα αμπέλια με αμερικάνικες ποικιλίες ανθεκτικές στην φυλλοξήρα και η ζήτηση ελαττώθηκε πάρα πολύ και άρχισε η πρώτη σταφιδική κρίση του 1890. Τότε άρχισαν οι αγώνες για το σταφιδικό που συνεχίζονταν λίγο πολύ και μετά το 1950. Η πολιτική επιδοτήσεων και εκριζώσεων της ΕΟΚ ελαχιστοποίησε την παραγωγή και ξαναγέμισε η Ηλεία με ελιές. Έκλεισε έτσι ένας εκατονταετής κύκλος και σήμερα παράγονται συνολικά στην χώρα κάτω από 25 χιλ. τόνοι από 130 χιλ. τόνους παλαιότερα. Η ζήτηση, όμως, παγκοσμίως είναι πάνω από 200 χιλ. τόνους, όπως μας ανέφεραν στις ομιλίες τους οι Ηλείοι εξαγωγείς σταφίδας κ.κ. Κ. Κοροντζής και Ηλ. Ηλιόπουλος. Το παράδοξο που διαπιστώθηκε στην ημερίδα είναι ότι υπάρχει ζήτηση, δεν υπάρχει μεγάλη παραγωγή και οι τιμές είναι χαμηλές που συμφέρει δεν συμφέρει τον παραγωγό. Είναι λοιπόν είναι ένα θέμα που ο Όμιλος θα πρέπει να κινήσει διαδικασίες διερεύνησης.
Σημαντικές ήταν και οι ομιλίες των καθηγητριών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Σταυρακάκη Μαριτίνης και Μπινιάρη Κατερίνας για την κλωνική σύνθεση της σταφίδας και αξιολόγηση των κλώνων για εμπορική αξιοποίηση. Μάθαμε ότι υπάρχουν 18 διαφορετικές ποικιλίες και κάθε μια από αυτές έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά κατάλληλα για συγκεκριμένη χρήση. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι πιο αποδοτική μια καλλιέργεια με μια μοναδική ποικιλία αντί των πολλών και διαφορετικών ποικιλιών που αποτελούν μια σταφιδάμπελο σήμερα. Ο καθηγητής κ. Μ. Σταυρακάκης επεσήμανε το ζήτημα της ποιότητας των φυτωρίων σταφίδας όπου τα λεγόμενα υποκείμενα για την παραγωγή του φυτού θα πρέπει να είναι αμερικάνικα που αντέχουν στην φυλλοξήρα και να μπολιαστούν με ντόπιο υγειές μπόλι ώστε να υπάρχει ανθεκτικότητα του φυτού για πάνω από 30 χρόνια.
Εντυπωσιακή ήταν και η ομιλία του Διδάκτορα του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και νυν καθηγητή των ΤΕΙ Κρήτης για την διατροφική αξία της σταφίδας. Εκείνο που συγκράτησα ιδιαίτερα είναι ότι η σταφίδα εκτός των ιχνοστοιχείων που έχει, έχει και μέτριο γλυκαιμικό δείκτη πράγμα που επιτρέπει την κατανάλωσή της από διαβητικούς. Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και ο χημικός της Παναιγιαλείου Ενώσεως και της ΣΚΟΣ κ. Μιχ. Καρβέλας, ο οποίος τόνισε ιδιαίτερα και την ανάγκη συνεργασίας ενώσεων και παραγωγών.
Η σταφίδα συγκαταλέγεται στα φρούτα και όπως απεκάλυψε ο βουλευτής Ηλείας του ΠΑΣΟΚ κ. Κουτσούκος όταν ήταν Υφυπουργός Γεωργίας εισήγαγε ένα πρόγραμμα κατανάλωσης της σταφίδας στα σχολεία, το οποίο ήταν επιδοτούμενο από την ΕΕ. Το πρόγραμμα διατηρήθηκε για μόλις ένα χρόνο και σήμερα αυτά τα χρήματα κινδυνεύουν να χαθούν. Το στέλεχος του Υπουργείου Γεωργίας κος Διονύσης Γραμματικός έκανε αναφορά στις προσπάθειες που κάνουν οι υπηρεσίες του Υπουργείου να προωθήσουν την καλλιέργεια και την αύξηση των επιδοτήσεων. Τα στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου λένε ότι σήμερα η παραγωγή είναι οριακή και αν κατέβει κι άλλο η ζημιά θα είναι μη αναστρέψιμη. Θα χαθούν δηλαδή παραδοσιακές αγορές και θα καλυφθούν από την Τούρκικη σουλτανίνα.
Ο κ. Χρ. Βαλλιανάτος, πρόεδρος της Ομάδας παραγωγών Σταφίδας, αναφέρθηκε στα τρέχοντα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγή και κατά συνέπεια η επιβίωση της καλλιέργειας.
Αυτός είναι και ένας από τους λόγους δημιουργίας του ομίλου. Δηλαδή με δράσεις ενημέρωσης για στην καλλιέργεια, την τυποποίηση και την εμπορία να αυξηθεί η παραγωγή. Σήμερα ο κάθε νέος αγρότης μπορεί να φυτέψει σταφίδα και αν αυτό γίνει με την συνεργασία των επιστημόνων που είναι πάντα διαθέσιμοι να βοηθήσουν, η παραγωγή μπορεί να φτάσει από 500 έως 600 κιλά το στρέμμα όπως γίνεται στο Αίγιο. Ένας παραγωγός λοιπόν με 30 στρέμματα, εν δυνάμει, μπορεί να βγάζει 15 τόνους σταφίδα που με σημερινές τιμές είναι γύρω στα 22 χιλ. ευρώ μεικτά. Αν πάρουμε υπ’ όψη ότι το καλλιεργητικό κόστος έχει μειωθεί δραστικά λόγω της χρήσης μηχανικών μέσων και ακόμη αν η σταφίδα είναι βιολογική και προωθηθεί με σύγχρονους τρόπους μάρκετινγκ τότε μπορεί να έχουμε πολύ μεγαλύτερη τιμή της τάξης των 10 ευρώ το κιλό σε τιμές παραγωγού οπότε το μεικτό κέρδος είναι πολύ μεγάλο. Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι σήμερα επιτρέπεται η φύτευση νέων σταφιδαμπέλων και δεν μένει παρά νέοι παραγωγοί να πάνε να καλύψουν το κενό. Τον δρόμο μας τον έδειξε ο γεωπόνος και καλλιεργητής βιολογικής σταφίδας κ. Κώστας Βαρώτσος, ο οποίος έχει όντως μια πολύ εξαιρετική, αλλά μικρή παραγωγή βιολογικής σταφίδας και την προωθεί σε μια πολύ μοντέρνα συσκευασία. Η σταφίδα του βρίσκεται στα καταστήματα βιολογικών προϊόντων της Αθήνας. Άλλο παράδειγμα επιτυχημένης προώθησης παρουσιάστηκε και από τον κ. Θ. Βασιλόπουλο της Bioilis και προέδρου της ΠΕΝΑ.
Ένας κούκος όμως δεν φέρνει την Άνοιξη. Ποιοι άλλοι παραγωγοί θα μπουν στο παιχνίδι; Θα μπορούσαν να είναι Έλληνες νέοι; Αυτό είναι λίγο δύσκολο γιατί όλοι σπουδάζουν και βγαίνουν άνεργοι πτυχιούχοι με πτυχία κουρέλια όπως είναι και η Παιδεία σήμερα. Στα χωριά της Ηλείας κανένας νέος κάτω των 30 δεν πάει να ασχοληθεί με την γεωργία. Το κενό έχει ήδη αρχίσει να καλύπτεται από αλλοδαπούς που έχουν ως εργατικό προσωπικό Έλληνες. Αυτές είναι οι παρενέργειες της επιδοματικής πολιτικής της κυβέρνησης αυτής, αλλά και των προηγούμενων.
Όπως είχαμε αναφέρει και στο προηγούμενο άρθρο, τον Ιούλιο 2018, ένας από τους σκοπούς του ομίλου είναι και η ίδρυση μουσείου σταφίδας στον Πύργο. Σε αυτό το θέμα ακούσαμε την εμπεριστατωμένη εισήγηση της καθηγήτριας μουσειολογίας του ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας κας Αλεξοπούλου Κατερίνας και παράλληλα παρουσιάστηκαν μερικά υποψήφια κτήρια για το μουσείο. Τα συμπεράσματα λοιπόν της ημερίδας ήταν ότι η σταφίδα είναι ένα superfood, ότι η παραγωγή της θα πρέπει να αυξηθεί και με σύγχρονους τρόπους καλλιέργειας και μάρκετινγκ να μπει στα εύπορα τμήματα των καταναλωτών εντός και εκτός συνόρων. Αυτή κατηγορία καταναλωτών επιθυμεί την κατανάλωση υγιεινών τροφών και δεν διστάζουν να πληρώσουν και κάτι παραπάνω. Πρέπει η σταφίδα να γίνει μοντέρνα και ελκυστική και να μπει και αυτή στον κατάλογο των «berries» δηλαδή γκότζι μπέρι, κράνμπερι, μπλάκμπερι κτλ που όμως όλα υπολείπονται της διατροφικής αξίας της σταφίδας. Γιατί να μην την ονομάσουμε «CoriBerry»;

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή