ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ, Παιδίατρος – Ποιητής, της ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ – ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ

Ο Ανδρέας Πετρίδης γεννήθηκε το 1948 στην Τρεμιθούσα της Πάφου κι αποφοίτησε το Γυμνάσιο το 1966. Στη συνέχεια σπούδασε Ιατρική στη Γερμανία. Από το 1980 εργάζεται ως ιδιώτης Παιδίατρος στη γενέτειρά του, την Πάφο.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και για μακράν περίοδο Αντιπρόεδρος της Εταιρείας Λογοτεχνών Πάφου, στης οποίας τη δραστηριότητα πιστώθηκαν, μεταξύ άλλων, τρία Παγκύπρια (με Ελλαδική συμμετοχή) ποιητικά Συμπόσια, δύο τοπικές και μια Παγκύπρια θεματική Ανθολογία.
Υπήρξε επίσης ο συντονιστής – Ανθολόγος της έκδοσης «Πάφος – Λόγος ποιητικός από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα (έκδοση του Οργανισμού Πάφος17 – Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης).
Ασχολήθηκε αρχικά με την ποίηση (συνολικά τέσσερις ποιητικές συλλογές), στη συνέχεια με τη λογοτεχνική μετάφραση (Brecht, Rilke) και το κριτικό δοκίμιο (Αναφορές, 2007, Ποιητές και Ποιήματα- Μια Εμπειρική Αισθητική, 2010, Εξ Αφορμής – Αισθητικές Προσεγγίσεις, 2014 ).

«ΠΑΛΜΟΣ»: Σε ποιό περιβάλλον μεγαλώσατε;
ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΕΤΡΙΔΗΣ: Μεγάλωσα σε χωριό, κοντά στην πόλη της Πάφου, σε ζεστή κι αξέχαστη οικογενειακή ατμόσφαιρα. Δύσκολη η ζωή για τους μεγάλους η πρώτη 10ετία μου του ‘60, για μας όμως τους μικρούς σχεδόν παραμυθένια.

«Π»: Τί είναι η Πάφος για εσάς;
Α.Π.: Η Πάφος για μένα είναι ο αγαπημένος γενέθλιος τόπος, η κιβωτός των παιδικών αναμνήσεων, που με συνόδευε και σ’ όλη τη διαδρομή και παραμονή μου στο εξωτερικό (Γερμανία).

«Π»: Παιδιατρική και ποίηση: πώς συνάδουν αυτά τα δύο;
Α.Π.: Στη Γερμανία όπου σπούδασα και εξειδικεύτηκα στην Ιατρική, δεν ασχολήθηκα άμεσα και δημιουργικά με τη λογοτεχνία… Λογοτεχνία όμως, όπως και Φιλοσοφία, διάβαζα αρκετά, γιατί εσωτερικά με τραβούσε. Η Ιατρική (Παιδιατρική) ήταν η άλλη αγαπημένη ανάγκη της προσωπικότητάς μου. Ικανοποιούσε την κοινωνικο – επιστημονική μου πλευρά.

«Π»: Σε ποιά ηλικία νοιώσατε την ανάγκη της συγγραφής;
Α.Π.: Από την τρίτη Γυμνασίου ήρθα σε γνωριμία με Νεοέλληνες λογοτέχνες -ποίηση και διήγημα – κι από τότε άρχισα κι εγώ να γράφω, κυρίως έμμετρη ποίηση. Ένα χρόνο αργότερα, πήρα μάλιστα και το πρώτο βραβείο στον Διαγωνισμό διηγήματος του Σχολείου.

«Π»: Στη διάρκεια των σπουδών σας στην Ιατρική, στην Γερμανία, είχατε ήδη τις ανησυχίες του λογοτέχνη; Γράφατε;
Α.Π.: Ψευτόγραφα, θά’λεγα. Δεν υπήρχε κατάλληλη περιρρέουσα ατμόσφαιρα – κι εκτός αυτού οι απαιτήσεις σε χρόνο των Ιατρικών Σπουδών ήταν μεγάλες.

«Π»: Τί σας εμπνέει;
Α.Π.: Με εμπνέει ό,τι με …συγκινεί. Ο χώρος της Φύσης με τις μεταλλαγές της, η παρουσία μας μέσα στη Φύση κι οι συνθήκες επιβίωσής μας. Επιπρόσθετα υπαρξιακά και φιλοσοφικά θέματα, αφού περάσουν μέσα από το βιωματικό καμίνι της ψυχής.

«Π»: Τέσσερις ποιητικές συλλογές, λογοτεχνική μετάφραση, κριτικό δοκίμιο… είναι το έργο σας. Ποιό το όνειρο, το όραμά σας;
Α.Π.: Ασχολήθηκα, αν και ολιγογραφικά – με αρκετά είδη της λογοτεχνίας. Δεν δημιουργούσα παράλληλα κι αθροιστικά… Συνεχώς δούλευα τα προηγούμενα κι ένα μέρος τους το μετέφερα στα επόμενα που κατέγραφα, δίνοντας έτσι ό,τι ποιοτικά καλύτερο επιτύγχανα μέχρι στιγμής. Γι’αυτό και δίνω (ή προβάλλω) πάντα τα τελευταία μου κάθε κατηγορίας. Στόχος μου είναι, να φτάσω κατά προσέγγιση τα άκρα των αισθητικών μου δυνατοτήτων.

«Π»: Οι «Εξ’Αφορμές», οι «Αισθητικές Προσεγγίσεις» 2014, τι πραγματεύονται;
Α.Π.: Το «Εξ’Αφορμής» είναι ένα αισθητικο-αναλυτικό πανόραμα σύγχρονης Κυπριακής Ποίησης. Για μένα είναι ένα πεδίο άσκησης και ανάπτυξης ενός προσωπικού και βαθιά λογοτεχνικού λόγου, κι αυτό έχει προσεχτεί ιδιαίτερα.

«Π»: «Μοίρα μας να ταξιδεύουμε σαν δέντρα με βαθιές ρίζες, σε υπόγεια νερά», στίχος σας από ποίημά σας με τίτλο «Ταξίδι εντός μας». Είναι η ματιά σας στραμμένη προς τα μέσα;
Α.Π.: Και προς τα μέσα και προς τα έξω η ματιά μου. Στο συγκεκριμένο ποίημα είναι περισσότερο ένα παράπονο, ό,τι μας… έφαγε το βιβλίο κι η καθιστική και σημειωτόν δουλειά – εις βάρος του εμπράγματου ξανοίγματος σε θάλασσεα βουνά κα κάμπους. Ένας νόστος επιστροφής στις ασύνορες αγκαλιές της φύσης.

«Π»: Ποιά η σχέση σας με τον χρόνο; Είστε ολιγογράφος από επιλογή;
Α.Π.: Ολιγογράφος ναι, αν εννοείτε ποσότητα τίτλων ή βιβλίων. Αντισταθμίζει πιστεύω με την ένταση συνεχούς επεξεργασίας. Να σκεφτείτε, ένα 12-στιχο ποίημα του Γερμανού Ρ. Μ. Ρίλκε, το μετέφραζα σχεδόν κάθε μέρα επί ένα χρόνο, αλλάζοντας κάθε φορά κάτι… Κι εκδόθηκε στο τέλος σε 5 επιλεγμένες εκδοχές (από τις 15 που είχα στη διάθεσή μου).

«Π»: Η ύπαιθρος είναι έμπνευση για εσάς;
Α.Π.: Η ύπαιθρος μού είναι η κιβωτός των παιδικών αναμνήσεων. Κι αυτή μου δίνει επίσης το φυσικό συγκινητικό πλαίσιο, μέσα από το οποίο εκφράζω έμμεσα τις υπαρξιακές μου αναζητήσεις.

«Π»: Ποιά θεωρείτε ότι είναι η σχέση του μέσου αναγνώστη με την ποίηση;
Α.Π.: Η ποίηση (ονομαζόμενη μοντέρνα) φαίνεται ότι έχει χάσει τον μέσο αναγνώστη, με δική της υπαιτιότητα. Έγινε υπερβολικά ιδιωτική, εξομολογητική και υποκειμενική… Άλλοτε πάλι μπερδεύει τα πράματα με μακρόσυρτες αφηγήσεις και περίπλοκα ποιητικίζοντα ψυχογραφήματα… Δεν είναι τυχαίο που διαβάζονται περισσότερο ποιητές όπως ο Καβάφης, ο Λόρκα- ακόμα κι ο Γκάτσος κι ο Καββαδίας. Η ποίηση πρέπει να ξανατραγουδήσει…

«Π»: Η μουσικότητα στην ποίηση, είναι για εσάς βασικό θέλγητρο;
Α.Π.: Μουσικότητα είναι ένα βασικό στοιχείο του καλού ποιήματος. Εμπεριέχεται μέσα από τη ροή των στίχων και συμβάλλει δραστικά στην αισθητική συγκίνηση. Νεωτερικοί πειραματισμοί που την αγνόησαν ή υποβάθμισαν, έχουν ξεχαστεί ήδη.

«Π»: Ποιούς Έλληνες κλασικούς ποιητές θαυμάζετε;
Α.Π.: Εντυπωσιάζομαι από τη δοκιμιακή καθαρότητα του Σεφέρη (κι από τον «Ερωτικό Λόγο» του), το νεύρο της εικόνας του Σικελιανού, την αισθησιακή γλωσσική καθαρότητα του Ελύτη, την εποπτική υψιπέτεια του Κάλβου, τη σκηνογραφική τρυφερότητα του Χαραλαμπίδη κ.α.

«Π»: Ποιό είναι το κυρίαρχο στοιχείο στη γραφή σας;
Α.Π.: Κυρίαρχο στοιχείο στη γραφή μου, είναι η θαυμαστική θέαση της ζωής και του περιβάλλοντος κόσμου.

«Π»: Πώς επικοινωνείτε με το αναγνωστικό κοινό; Ποιά η σχέση σας;
Α.Π.: Με το αναγνωστικό κοινό επικοινωνώ απευθείας, όπου αυτό είναι δυνατόν. Αυτό επηρεάζει και τη γραφή μου, σε μια αμφίδρομη σχέση. Π.χ. η ποίηση που έγραψα στο facebook είναι δημιουργικός καρπός αυτής της σχέσης. Συμπορεύτηκα με τον αναγνώστη – φίλο, έχοντας υπόψη τις ταχύρρυθμες συνθήκες του διαδικτύου.

«Π»: Μπορούμε να πούμε ότι ο ποιητής αγγίζει την αλήθεια;
Α.Π.: Αγγίζει την αλήθεια του δικού του βιώματος, κάνοντάς τη και κτήμα του αναγνώστη.

«Π»: «Ό,τι μένει, το θεμελιώνουν οι ποιητές», περίφημη φράση του Χάιλντερλιν. Πώς επηρεάζουν σήμερα οι ποιητές;
Α.Π.: Οι ποιητές σήμερα επηρεάζουν σιωπηρά ένα συνεχώς διογκούμενο ρεύμα κατά του τεχνολογικού και καταναλωτικού οδοστρωτήρα. Προσωππικά, ακόμα κι από το facebook έδωσα ένα βαθιά πνευματικό και καλλιτεχνικό μήνυμα, προσαρμοσμένο στις διαδικτυακές συνθήκες. Σε μια εβδομαδιαία (και καθημερινή κάποτε) στήλη με τον τίτλο «Λόγος και Εικόνα», ανήρτησα προς ανάγνωση εκατοντάδες τετράστιχα (μέχρι οκτάστιχα). Και πιστέψτε το: Απόκτησε δεκάδες, αν μη εκατοντάδες ικανοποιημένους αναγνώστες. Γίνεται λοιπόν δουλειά στις ψυχές σιγανή κι αθόρυβη, φλογίτσες που αντιπαλεύουν τα σκότη.

«Π»: Οι ποιητικές συλλογές είναι μη εμπορικό έργο για τους εκδότες; Ποιά η τύχη τους όταν εκδίδονται;
Α.Π.: Έχω κάποιαν οικονομικήν ευχέρεια, ώστε να δωρίζω σχεδόν όλα μου τα βιβλία στους ενδιαφερόμενους. Κι αυτό γιατί βλέπω τις εργασίες μου σαν προσευχές και συλλείτουργα της ψυχής- και δεν μού’ ρχεται να τα πουλώ… Απλά τα μοιράζομαι.

«Π»: Σχέδια ή όνειρα για το μέλλον;
Α.Π.: Σχέδιά μου; Όσο δεν με προδίδουν μυαλό και αισθήσεις, ν’ απλοποιώ και ν’ αποκρυσταλλώνω ακόμα πιο πολύ τον ποιητικό λόγο μου.