Δημιουργούνται αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης ειδικών κοινωνικών ομάδων

Με Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) του υπουργού Εσωτερικών Π. Σκουρλέτη, της αναπληρώτριας υπουργού Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θ. Φωτίου και του αναπληρωτή υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης Α. Χαρίτση καθορίστηκαν οι όροι, οι προϋποθέσεις, τεχνικά θέματα, αναγκαίες λεπτομέρειες και διαδικασίες για την προσωρινή μετεγκατάσταση ειδικών κοινωνικών ομάδων. Σύμφωνα με την ΚΥΑ, η παρέμβαση αφορά ειδικές κοινωνικές ομάδες που διαβιούν σε συνθήκες μη αποδεκτές σε πρόχειρα ή παράτυπα καταλύματα και αντιμετωπίζουν εξαιρετικές δυσχέρειες στην κοινωνική ένταξη. Η διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης είναι απαραίτητος και αναγκαίος όρος όλων των δράσεων ένταξης.

Η προσωρινή μετεγκατάσταση ειδικών κοινωνικών ομάδων σε κατάλληλα οργανωμένους χώρους έχει ως σκοπό α) τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών στέγασης και διαβίωσης και β) την κοινωνική ένταξη του συνόλου των ωφελουμένων, βάσει ατομικών σχεδίων ένταξης. Πρόκειται για παρέμβαση μεταβατικού χαρακτήρα.
Οι «οργανωμένοι χώροι προσωρινής μετεγκατάστασης ειδικών κοινωνικών ομάδων» της παρ. 1 του αρ. 159 του ν. 4483/17 (ΦΕΚ 107 Α/31-07-2017) είναι κατάλληλα οργανωμένοι χώροι που διατίθενται από το Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) ή παραχωρούνται από ιδιώτες, για την προσωρινή μετεγκατάσταση ειδικών κοινωνικών ομάδων που διαβιούν σε πρόχειρα ή παράτυπα καταλύματα. Οι παρεμβάσεις αφορούν και στην παραχώρηση χρήσης οικίσκων σε οικόπεδα ιδιοκτησίας των ωφελουμένων με την έγγραφη συναίνεσή τους και με ταυτόχρονη παροχή συνοδευτικών υπηρεσιών για την επίτευξη του στόχου της κοινωνικής ένταξης.
Οι «οργανωμένοι χώροι προσωρινής μετεγκατάστασης ειδικών κοινωνικών ομάδων» οργανώνονται ως ενιαίο σύμπλεγμα κοινωνικών οικιστικών μονάδων. Στο πλαίσιο των οργανωμένων χώρων προσωρινής μετεγκατάστασης ειδικών κοινωνικών ομάδων, παρέχονται α) υπηρεσίες στεγαστικής υποστήριξης, β) υπηρεσίες για την οργάνωση και διαχείριση του χώρου και γ) υποστηρικτικές υπηρεσίες στο πλαίσιο της ολιστικής παρέμβασης για την κοινωνική ένταξη.
Οι υποστηρικτικές και συνοδευτικές κοινωνικές υπηρεσίες παρέχονται από τους ΟΤΑ α΄ βαθμού, σύμφωνα με τους άξονες της εθνικής στρατηγικής για την κοινωνική ένταξη του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Φορείς υλοποίησης των οργανωμένων χώρων προσωρινής μετεγκατάστασης ειδικών κοινωνικών ομάδων είναι οι δήμοι, στην εδαφική περιφέρεια των οποίων πρόκειται να υλοποιηθεί η προσωρινή μετεγκατάσταση.

ΩΦΕΛΟΥΜΕΝΟΙ: ΟΡΙΑ ΚΑΙ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
Ως ωφελούμενοι επιλέγονται μέλη ειδικών κοινωνικών ομάδων κατά την έννοια του αρ. 34 του ν. 3448/2006 που διαβιούν σε πρόχειρα ή παράτυπα καταλύματα σε συνθήκες που δεν εξασφαλίζουν αξιοπρεπή διαβίωση και δεν καλύπτονται από άλλα προγράμματα προσωρινής φιλοξενίας ή στεγαστικής αρωγής.
Ωφελούμενοι δύνανται να είναι μονομελή και πολυμελή νοικοκυριά. Τα πολυμελή νοικοκυριά αποτελούνται από άτομα που διαβιούν κάτω από την ίδια στέγη και εκπροσωπούνται για τους σκοπούς της μετεγκατάστασης από ένα ενήλικο μέλος τους κατ’ εξουσιοδότηση των λοιπών ενήλικων μελών. Ο εκπρόσωπος αποτελεί το δικαιούχο και πρόσωπο αναφοράς του ωφελούμενου νοικοκυριού στις σχέσεις του με τον οικείο δήμο.
Οι οικείοι δήμοι καθορίζουν τις επιλέξιμες περιοχές από τις οποίες θα προέρχεται ο πληθυσμός ο οποίος θα μετεγκατασταθεί και δύνανται να εξειδικεύουν τα κριτήρια επιλογής των ωφελουμένων, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Σε κάθε περίπτωση, ορίζεται ρητά ότι:
α) Η μετεγκατάσταση αφορά σε δημότες ή και μόνιμους κατοίκους των περιοχών που θα καθοριστούν από τους δήμους.
β) Ο δήμος ζητά υπεύθυνη δήλωση από τους υποψήφιους ότι δεν είναι ωφελούμενοι στεγαστικής συνδρομής σε άλλον δήμο ή κοινωνικό πρόγραμμα ούτε έχουν καταμετρηθεί ως μέλη του νοικοκυριού ωφελούμενου στεγαστικής συνδρομής σε άλλον δήμο ή κοινωνικό πρόγραμμα. Ο δήμος έχει το δικαίωμα να διασταυρώσει τα παραπάνω στοιχεία, μέσω των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων και των διαχειριστικών αρχών ή εποπτικών αρχών άλλων κοινωνικών προγραμμάτων που αφορούν στεγαστική συνδρομή.
Οι «οργανωμένοι χώροι προσωρινής μετεγκατάστασης ειδικών κοινωνικών ομάδων» λειτουργούν, βάσει εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, ο οποίος περιλαμβάνει όλα τα επιμέρους θέματα αναφορικά με την οργάνωση και λειτουργία τους.

ΧΡΟΝΟΣ
ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Η χρονική διάρκεια παροχής της στεγαστικής συνδρομής και των σχετικών με αυτή λοιπών συνοδευτικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών διαρκεί έως την πλήρη ένταξη όλων των μελών του νοικοκυριού στον αστικό ιστό και εξαρτάται από την πορεία ένταξης των ωφελουμένων. Η ανώτατη χρονική διάρκεια της παρούσας παρέμβασης ορίζεται στα 10 έτη.
Ο φορέας υλοποίησης υποβάλλει έκθεση στο Γενικό ή Ειδικό Γραμματέα, στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η ειδική κοινωνική ομάδα σχετικά με την πρόοδο των ατομικών σχεδίων ένταξης των ωφελουμένων στο τέλος κάθε έτους.

ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΟΡΟΙ
Η μη τήρηση όρων του κανονισμού λειτουργίας και του ιδιωτικού συμφωνητικού αποτελεί αντικείμενο αξιολόγησης από την Επιτροπή Συντονισμού και την Κοινωνική Υπηρεσία, σε συνεργασία με τις κοινωνικές δομές που παρέχουν τις συνοδευτικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες.
Η απένταξη των ωφελουμένων από το πρόγραμμα πραγματοποιείται σε κάθε περίπτωση, κατόπιν εισήγησης της Επιτροπής Συντονισμού και της Κοινωνικής Υπηρεσίας. Ο φορέας υλοποίησης καθορίζει στην απόφαση απένταξης ένα εύλογο χρονικό διάστημα, προκειμένου οι ωφελούμενοι να αποχωρήσουν από τον οργανωμένο χώρο. Δίνεται η δυνατότητα να απενταχθούν και μεμονωμένοι ωφελούμενοι και όχι το σύνολο του πολυπρόσωπου νοικοκυριού στο οποίο ανήκουν.
Όλες οι απαιτούμενες δαπάνες για την υλοποίηση της προσωρινής μετεγκατάστασης, τις υποδομές και τη λειτουργία των εγκεκριμένων χώρων, καλύπτονται, κατά περίπτωση, από εθνικούς ή/και ευρωπαϊκούς πόρους.
Οφειλές που έχουν δημιουργηθεί από τους ωφελούμενους προς τον οικείο δήμο, καλύπτονται από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων στη βάση διαπιστωτικής έκθεσης της Επιτροπής Συντονισμού του οργανωμένου χώρου προσωρινής μετεγκατάστασης.