Να κόψω το κάπνισμα ή τον ατμοσφαιρικό αέρα;

Στην Ελλάδα, το 8% των θανάτων – δηλαδή τουλάχιστον ένας στους 12 – κάθε χρόνο σχετίζεται με τη ρύπανση. Από τους περίπου 122.000 θανάτους του 2015, κατά προσέγγιση οι 9.800 συνδέονται με τη ρύπανση. Από αυτούς, οι 7.216 σχετίζονται με τη ρύπανση του αέρα, οι 257 με τη ρύπανση των υδάτων και οι 1.422 με τη ρύπανση στους χώρους εργασίας (ιδίως όσον αφορά το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους).

Το συναγερμό σήμανε η έκθεση της Lancet Comission on Pollution and Health, μιας διεθνούς ομάδας άνω των 40 επιστημόνων, η οποία προειδοποιεί ότι «απειλείται η επιβίωση των ανθρώπινων κοινωνιών».
Δημοσιεύτηκε πριν μία εβδομάδα και σύμφωνα με το πόρισμά της, ένας στους έξι πρόωρους θανάτους παγκοσμίως, οφείλεται στη ρύπανση του περιβάλλοντος και το 92% των θανάτων αυτών σημειώνονται σε χώρες με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2015 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από τη ρύπανση του περιβάλλοντος στην Ινδία και 1,8 εκατομμύρια στην Κίνα.
Ο μεγαλύτερος «δολοφόνος» είναι, σύμφωνα με την έκθεση, η ατμοσφαιρική ρύπανση από την καύση διαφόρων καυσίμων, που προκαλεί καρδιακά νοσήματα και νόσους του αναπνευστικού, περιλαμβανομένου του καρκίνου των πνευμόνων λόγω της παρατεταμένης έκθεσης.
«Με την παγκοσμιοποίηση η εξόρυξη και η μεταποίηση μετατοπίστηκαν σε φτωχότερες χώρες, όπου οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί και η εφαρμογή τους μπορεί να είναι χαλαροί», ανέφερε η Κάρτι Σαντιλίγια, μια από τις συντάκτριες του πορίσματος και σύμβουλος της περιβαλλοντικής οργάνωσης Pure Earth. Ας το έχουμε αυτό υπόψη στην Ελλάδα όπου η μισή σχεδόν παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στηρίζεται στον άνθρακα. Και όπου η εξόρυξη υποθαλάσσιων υδρογονανθράκων έχει δρομολογηθεί.
Δεν το λέει η έκθεση αλλά γνωρίζουμε όλοι ότι και σε πτωχευμένες χώρες όπως η δικιά μας, οι έλεγχοι είναι ανύπαρκτοι ή μόνο δειγματοληπτικοί. Πόσα οχήματα δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ ή έχουν, απλά … «περάσει»! Πόσων καταλυτικών αυτοκινήτων ο καταλύτης είναι ανενεργός. 400.000 είχαν υπολογιστεί ότι είναι καταλυτικά μόνο στα χαρτιά, τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στους αθηναϊκούς δρόμους.
«Οι άνθρωποι στις φτωχότερες χώρες – όπως οι οικοδόμοι στο Νέο Δελχί – εκτίθενται περισσότερο στην ατμοσφαιρική ρύπανση και δεν έχουν πολλές δυνατότητες να προστατευθούν καθώς μεταβαίνουν πεζή, με ποδήλατο ή λεωφορεία στους χώρους εργασίας τους, όπου μπορεί επίσης να είναι μολυσμένο το περιβάλλον.»
Σκεφτείτε πόσοι άνθρωποι έχουν ως μοναδικό μεταφορικό μέσο το ποδήλατο και πόσοι αναγκάζονται να περπατάνε μεγάλες αποστάσεις. Στο κέντρο της Αθήνας ή στις λεωφόρους όπως η Πατησίων, η Γαλατσίου αλλά ακόμα και η «πνιγμένη» από τα πολύ ψηλά κτίρια Κηφισίας, αυτό ισοδυναμεί με πρόσληψη πολλαπλάσιων ποσοτήτων ρύπων. Εξ’ ου και το λογοπαίγνιο στον τίτλο του άρθρου.
Στην Αθήνα η οποία, σύμφωνα με προηγούμενη έρευνα, καταλαμβάνει την 3η χειρότερη θέση από πλευράς ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε σύνολο 25 ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων όπως προκύπτει από τα στοιχεία του τριετούς διευρωπαϊκού προγράμματος Aphekom για τις επιπτώσεις στην υγεία των Ευρωπαίων των αιωρούμενων μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα.
Η Αθήνα «πρωτοστατεί» για μία ακόμη φορά στους… χειρότερους, καθώς οι ατμοσφαιρικοί ρύποι σε αυτήν ανέρχονται σε 29,4 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο. Σημειώνεται ότι ο άνω των 30 χρονών Αθηναίος θα μπορούσε να ζήσει σχεδόν δεκατρείς μήνες περισσότερο, αν η μακρόχρονη έκθεση του στην ατμοσφαιρική ρύπανση μειωνόταν στα 10 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο, όπως συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
«Ειδικά, σε δέκα ευρωπαϊκές πόλεις εκτιμήσαμε ότι το να ζούμε κοντά σε πολυσύχναστους δρόμους μπορεί να ευθύνεται για το 15% των περιπτώσεων άσθματος στα παιδιά και πιθανά για αντίστοιχα ή υψηλότερα ποσοστά άλλων συνηθισμένων χρόνιων ασθενειών σε ενήλικες άνω των εξήντα πέντε, όπως η στεφανιαία νόσος ή η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια», αναφέρουν οι επιστήμονες που εργάστηκαν στο πρόγραμμα Aphekom.
Η ρύπανση του αέρα είναι αυτή με την μεγαλύτερη επίπτωση, καθώς συνδέεται με τα δύο τρίτα των θανάτων από ρύπανση (περίπου 6,5 εκατ. πρόωροι θάνατοι το 2015). Ακολουθεί σε σοβαρότητα η ρύπανση των υδάτων (1,8 εκατ. θάνατοι), ενώ η ρύπανση στους χώρους εργασίας ευθύνεται για περίπου 800.000 θανάτους ετησίως και η ρύπανση από μόλυβδο για 500.000 θανάτους.
Η ρύπανση επιβαρύνει γενικότερα την υγεία, αυξάνοντας τον κίνδυνο θανάτου κυρίως από καρδιά, εγκεφαλικό και καρκίνο των πνευμόνων, σημειώνει η έκθεση.
Αλλά και συνολικότερα στον πλανήτη, η επιδείνωση της περιβαλλοντικής κατάστασης είναι ραγδαία, καθώς ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα άλλης μελέτης, η οποία καταγράφει πως τα μεγάλα τροπικά δάση, οι «πνεύμονες» της υφηλίου, έχουν υποβαθμιστεί τόσο πολύ που, πλέον, αποτελούν μία τεράστια πηγή εκπομπής άνθρακα.
Όπως αναφέρεται στην έρευνα, τα δάση παγκοσμίως έχουν επηρεαστεί σε τέτοιο βαθμό που αντί να απορροφούν, εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα το χρόνο από όσο παράγουν οι εκπομπές ρύπων των οχημάτων σε όλες τις ΗΠΑ. Οι ερευνητές επισημαίνουν την ανάγκη να προστατευθούν τα μεγάλα δάση σε Νότια Αμερική, Αφρική και Ασία, το οποία μέχρι πρότινος έπαιζαν κεντρικό ρόλο στην απορρόφηση των επιπτώσεων από το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Σημειώστε ότι πέρα από την ετήσια μείωση των δασικών περιοχών που ζούμε στην Ελλάδα (όλοι οι δασικοί πνεύμονες της Αττικής είναι τραυματισμένοι), και σε άλλες νοτιοευρωπαϊκές χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν κάθε χρόνο τεράστιες πυρκαγιές. Κάθε χρόνο το ισοζύγιο οξυγόνου στη Μεσόγειο γίνεται όλο και πιο αρνητικό.
Το πρόβλημα της ρύπανσης των μεγάλων αστικών κέντρων ανησυχεί ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος προειδοποιεί για το γεγονός ότι στην Ευρώπη, οι εκπομπές πολλών ατμοσφαιρικών ρύπων παρότι έχουν μειωθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες, ωστόσο, οι συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικών ρύπων παραμένουν σε υπερβολικά υψηλό επίπεδο και τα προβλήματα ποιότητας του αέρα εξακολουθούν να υπάρχουν.
Σημαντικό ποσοστό του ευρωπαϊκού πληθυσμού κατοικεί σε περιοχές, ιδιαίτερα σε πόλεις, όπου παρουσιάζονται υπερβάσεις στα πρότυπα ποιότητας του αέρα: το όζον, το διοξείδιο του αζώτου και τα αιωρούμενα σωματίδια ενέχουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία. Πολλές χώρες έχουν υπερβεί ένα ή περισσότερα από τα όρια εκπομπών του 2010 για τέσσερις σημαντικούς ατμοσφαιρικούς ρύπους. Ως εκ τούτου, το θέμα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης παραμένει σημαντικό.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πρόβλημα όλης της Ευρώπης και του βόρειου ημισφαιρίου. Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι που εκλύονται σε μία χώρα ενδέχεται να μεταφερθούν στην ατμόσφαιρα και να επιδεινώσουν ή να καταστήσουν κακή την ποιότητα του αέρα σε μια άλλη περιοχή. Είμαστε όλοι παθητικοί καπνιστές.

Πηγές

ΦΩΤΟ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή