Βάστα Δάσκαλε ,γράφει ο Απόστολος Σπανός

Μια πρόχειρη τέντα στηµένη ανάµεσα σε δυο µουριές. Στη σκιά της,
καθισµένος σ’ ένα ξύλινο σκαµνάκι
ένας δάσκαλος. Το προαύλιο του
19ου δηµοτικού σχολείου Νίκαιας
είναι γεµάτο από κόσµο. Αρχές καλο-
καιριού, η σχολική χρονιά βαδίζει
προς το τέλος της. Γύρω από το δά-
σκαλο οι µαθητές του, κάποιοι από
τους συναδέλφους του, όλος ο συνοικισµός.

Ο δάσκαλος του σχολείου,
Γιάννης Βαγενάς, µόλις έχει ξεκινήσει
µια απεργία πείνας που µέλλει να γρα-
φτεί στην ιστορία των αγώνων του
λαού µας για δηµοκρατία.
«Ήρθε ο επιθεωρητής να µας εξε-
τάσει. Ο κύριός µας του µίλαγε, µα
αυτός δεν έδινε σηµασία.

Μας έλεγε
τα ίδια που ακούγαµε από τον Παττακό. Ο κύριος επέµενε και ο επιθε-
ωρητής του φώναξε οργισµένα: –
Έβγα έξω! Ο κ. ∆ιευθυντής του σχολείου, µας απείλησε µε αποβολή
όταν φωνάζαµε πως θέλουµε το δά-
σκαλό µας»λένε οι µικροί µαθητές µε
ένα στόµα.

Ο Γιάννης Βαγενάς συνδικαλιστής, στέλεχος της ∆ιδασκαλικής Ανανεωτι-
κής Συνδικαλιστικής Κίνησης (∆ΑΣΚ). Έκανε µεγάλο αγώνα για την κάθαρση
στη ∆ιδασκαλική Οµοσπονδία Ελλάδας (∆ΟΕ). Ήταν ο µόνος δάσκαλος που
έκανε αποχή από το µάθηµά του, λίγους µήνες πριν, στην πρώτη επέτειο
του Πολυτεχνείου, το 1974. Οι «αρµόδιοι διοικητικοί παράγοντες» τον τιµώ-
ρησαν δίνοντας εντολή να του κρατηθούν δυο µεροκάµατα από το µισθό
του. Αποτελεί µόνιµο στόχο των χουντικών που προσπαθούν να τον εξον-
τώσουν επαγγελµατικά και ηθικά. Έτσι, στέλνουν τον επιθεωρητή Τσιατά, να
τον ταπεινώσει.

Λογάριαζαν όµως χωρίς τον ξενοδόχο!
Αφηγείται ο δάσκαλος Βαγενάς:
«Αυτοί που έκαναν ρεβεράτζες και υµνολογούσαν τους χουντικούς δικτά-
τορες για να ανέβουν ψηλά, παραγκωνίζοντας συναδέλφους τους, µε προκά-
λεσαν. Ο κ. Τσιατάς ήρθε προκατειληµµένος να µε ταπεινώσει. Ενώ υπάρχει
διαταγή από το υπουργείο Παιδείας να µη γίνεται επιθεώρηση ισχυριζόταν ότι
ήρθε για επίσκεψη, κάλεσε στον πίνακα ένα µαθητή και του έδωσε ένα πρό-
βληµα αριθµητικής. Σε διαµαρτυρία µου γιατί κάνει επιθεώρηση, αυτός άρ-
χισε να µε προσβάλει. Αναγκάστηκα να αποχωρήσω από την αίθουσα.
Επέστρεψα µετά λίγα λεπτά και βρήκα µέσα το διευθυντή του σχολείου.

Στην
παράκλησή µου προς τον κ. Τσιατά να πάµε στο γραφείο να συζητήσουµε, δεν
µου έδωσε σηµασία και αφού επέµενα, φώναξε οργισµένα µπροστά στους µα-
θητές µου να βγω έξω. Το ίδιο και ο διευθυντής. Ζήτησα τότε έγγραφο της
αποποµπής µου. Οι µαθητές στο µεταξύ επενέβηκαν και άρχισαν να διαµαρ-
τύρονται. Με ταπείνωσαν και προκειµένου να κάνω κάτι που δεν µου επιτρέ-
πουν οι αρχές µου, αναγκάστηκα να φύγω.

Οι µαθητές µε ακολούθησαν, παρά
τις απειλές του διευθυντή πως δεν θα τους έδινε απολυτήρια.»
Την επόµενη µέρα, Τρίτη 10 Ιούνη 1975, το υπουργείο Παιδείας κοινοποιεί
ένα έγγραφο στο δάσκαλο, το οποίο υπογράφει ο διορισµένος από τη χούντα
Γενικός Επιθεωρητής Εκπαίδευσης ∆ουγαλής, πως τίθεται σε διαθεσιµότητα.
Ο Βαγενάς διαµαρτύρεται και ζητά την ανάκληση της απόφασης.

Ο Ριζοσπάστης µια µέρα µετά, γράφει:
«Απεργία πείνας κήρυξε χτες στο 19ο σχολείο Νίκαιας ο δάσκαλος Γιάννης
Βαγενάς, συνδικαλιστής της ∆ΑΣΚ, µόλις του ανακοινώθηκε η διαταγή του
υπουργείου Παιδείας που τον θέτει σε διαθεσιµότητα.»
Μόλις έγινε γνωστό ότι ο Γ. Βαγενάς κατέβηκε σε απεργία πείνας, η ∆ΟΕ
επισκέφτηκε το υπουργείο Παιδείας για να καταθέσει το ζήτηµα και αργά το
βράδυ αντιπροσωπεία της επισκέφτηκε τον ίδιο το δάσκαλο. Την επόµενη
µέρα σε ένδειξη συµπαράστασης και αλληλεγγύης προς το συνάδελφό τους,
ξεκινούν απεργία πείνας οι δάσκαλοι
Αντώνης Φεστερίδης του 4ουδηµο-
τικού σχολείου Σαλαµίνας και Τηλέ-
µαχος Αγγελόπουλος του
1ουδηµοτικού σχολείου Σαλαµίνας.

Το νέο της απεργίας πείνας εξα-
πλώνεται γρήγορα σε κάθε γειτονιά
της ηρωικής Κοκκινιάς. Εκατοντάδες
άνθρωποι τρέχουν στο πλευρό του
Βαγενά. Οι µικροί µαθητές ζωγραφί-
ζουν πλακάτ, γράφουν πανό, µε βα-
σικό σύνθηµά τους: «θέλουµε το
δάσκαλό µας».

α κρεµάνε στα κάγ-
κελα του σχολείου. Του προσφέρουν
λουλούδια, κόκκινα τριαντάφυλλα
και γαρύφαλλα. Ο δάσκαλος κουρα-
σµένος, χαµογελά, συγκινείται,παίρ-
νει δύναµη να συνεχίσει. Οι γονείς
που από την αρχή της απεργίας είναι
κοντά στο δάσκαλο των παιδιών
τους, του φωνάζουν: «βάστα δά-
σκαλε!»
«Είναι καλός άνθρωπος και καλός
δάσκαλος. Κάποια σκευωρία οργα-
νώθηκε σε βάρος του. Τόσα χρόνια
τον έχουµε και τον εκτιµάµε» λέει
ένας. Κι ένας άλλος συµπληρώνει:
«έχω δυο παιδιά που φοιτούν στο
σχολείο. Θέλουνε το δάσκαλό τους,
κανέναν δε βάζουνε µπροστά του.»
Οι µαθητές µαζεύουν υπογραφές
για την επιστροφή του δασκάλου
τους στην τάξη. Συγκροτείται η
πρώτη διαδήλωση προς το δηµαρχείο της πόλης. Αρχίζουν να φτάνουν στο
προαύλιο του σχολείου τηλεγραφήµατα συµπαράστασης από όλη την Ατ-
τική, απ’ όλη την Ελλάδα. Ψηφίσµατα από ενώσεις δασκάλων, σωµατεία ερ-
γαζοµένων, µαθητές άλλων σχολείων, φοιτητικούς συλλόγους, αγρότες.

Άνθρωποι του πνευµατικού κόσµου, καλλιτέχνες, τύπος, δήµαρχοι, εκφρά-
ζουν την υποστήριξή τους. Η υπόθεση του µαχητή δάσκαλου που δε σκύβει
το κεφάλι στα όργανα της χούντας, που έχουν την εύνοια της δηµοκρατικά
εκλεγµένης κυβέρνησης, παίρνει παλλαϊκό χαρακτήρα.
Οι µέρες κυλούν. Εξαντληµένος από την ολοκληρωτική άρνηση τροφής ο
Βαγενάς δηλώνει:«δεν πρόκειται να κάνω τον παραµικρό συµβιβασµό.»Η
συµπαράσταση του κόσµου δεν µπορεί να περιγραφεί µε λόγια. Εκατοντάδες
άνθρωποι βρίσκονται µόνιµα συγκεντρωµένοι στο χώρο του σχολείου. ∆ίπλα
στο δάσκαλο µέρα νύχτα, ενώ αυξάνονται οι προκλήσεις από φιλοκυβερνη-
τικούς τραµπούκους. Η οργάνωση «Νέα Τάξη» – τα χρυσαύγουλα τηςεποχής-
προχωρά σε απειλητικά τηλεφωνήµατα σε γονείς µαθητών. Άλλοι τραµπού-
κοι «προσεγγίζουν» απειλητικά το δάσκαλο και τους συγκεντρωµένους µε
προσπάθεια να σπάσουν την απεργία και τη συµπαράσταση του κόσµου.
Μάταια όµως τα σχέδια της κυβέρνησης. Εργάτες, οικοδόµοι, άντρες και
γυναίκες κάθε ηλικίας, δηµιουργούν µια πιο ισχυρή περιφρούρηση γύρω από
τον απεργό πείνας. Τα εργατικά σωµατεία αναλαµβάνουν πια ενεργό ρόλο.
Οι αστυνοµικές δυνάµεις έχουν αποκλείσει την περιοχή, δηµιουργώντας έναν
ασφυκτικό κλοιό. Η ατµόσφαιρα είναι τεταµένη. Κυκλοφορεί µια φήµη πως θα
απαγάγουν το δάσκαλο, θα τον οδηγήσουν στο νοσοκοµείο και θα του χο-
ρηγήσουν µε το ζόρι τροφή. Οι µανάδες των µαθητών, στην πρώτη γραµµή
περιφρούρησης, απαντούν στους προκλητικούς χωροφύλακες: «αν τολµάτε
χτυπήστε εµάς και τα παιδιά µας!». Οι µαθητές φωνάζουν: «δάσκαλε κρατή-
σου, πεθαίνουµε µαζί σου!»
Η απεργία πείνας βρίσκεται στην ένατη µέρα. Η απεργία των δασκάλων
στη δεύτερη µέρα της. Το υπουργείο Παιδείας ανακοινώνει πως τελείωσε το
έργο της διοικητικής ανάκρισης και ο επικεφαλής της επιτροπής ελέγχου Πα-
γιατάκης, πρότεινε, για να διευκολυνθεί η ανάκριση, την επαναφορά«στην
προηγούµενη υπηρεσιακήν κατάστασιν του επιθεωρητή κ. Τσιατά και του
δασκάλου κ. Βαγενά.» Στη συνέχεια της ανακοίνωσης αναφέρεται πως το πό-
ρισµα της ανάκρισης θα ανακοινωθεί τις επόµενες µέρες οπότε και θα λη-
φθούν οι τελικές αποφάσεις.
Οι πορείες στις γειτονιές της Νίκαιας είναι πια καθηµερινό φαινόµενο.
Πρωτοστατούν σ’ αυτές οι µαθητές του δηµοτικού σχολείου, οι µαθητές του Βαγενά. Τα συνθήµατα που αντη-
χούν σ’ όλους τους δρόµους
είναι:«Ψωµί παιδεία ελευθερία!»
«Έξω η χούντα από το σχολείο!»
«Σωστή παιδεία, όχι δουλεία!»
Ο διευθυντής του σχολείου κατά
τη διάρκεια µιας πορείας των µαθη-
τών του σχολείου του, όρµησε για
να καταστρέψει τα πλακάτ, κατα-
στρέφοντας µόλις ένα, αφού πρόλα-
βαν και τον αποµάκρυναν οι
διαδηλωτές. Ο ίδιος διευθυντής
«βοµβάρδισε» µια πορεία που περ-
νούσε κάτω από το σπίτι του µε
µπουκάλια γάλα. (!!!)

Η ∆ΟΕ κηρύσσει 48ωρη απεργία στα σχολεία του
νοµού Αττικής, στην οποία η συµµε-
τοχή των δασκάλων την πρώτη µέρα
αγγίζει το 90 %. Σκέφτεται να συνε-
χίσει µε πανελλήνια απεργία, όµως
δεν θα χρειαστεί.

Αντιπροσωπεία της ∆ΟΕ σπεύδει
στο δάσκαλο Βαγενά, που η υγεία του
έχει αρχίσει να κλονίζεται από την πο-
λυήµερη απεργία πείνας, και του ανα-
κοινώνει την απόφαση του
υπουργείου. Αυτός, αφού συνοµιλή-
σει µε τους συναπεργούς του και το
λαό της Κοκκινιάς που κρέµεται κυ-
ριολεκτικά από τα χείλη του, αποφα-
σίζει τη λήξη της απεργίας.
Καταβεβληµένος και φανερά συγκινη-
µένος, απευθύνεται στους συγκεν-
τρωµένους, και µέσω των
εκπροσώπων των εφηµερίδων, σε
όλη την Ελλάδα: «Είµαι πολύ συγκινη-
µένος και σας παρακαλώ να µε συγ-
χωρήσετε αν κάνω κάποιο λάθος.

Ευχαριστώ τον δηµοκρατικό λαό της
Κοκκινιάς για την προσφορά του
κατά την διάρκεια της δοκιµασίας
µου. Τούτη τη στιγµή που ξαναπατώ
τον ιερό χώρο του Σχολείου µου από
τον οποίο τόσο άδικα µε αποµάκρυ-
ναν µε τις κακές εισηγήσεις των υπη-
ρεσιακών παραγόντων, η σκέψη µου
στρέφεται µ’ ευγνωµοσύνη και
αγάπη στις χιλιάδες των συναδέλ-
φων που συµπαραστάθηκαν µε οποι-
οδήποτε τρόπο στο δίκαιο αγώνα
µου και στους συναδέλφους του λε-
κανοπεδίου Αττικής που µε εντολή
της ∆ιδασκαλικής Οµοσπονδίας Ελ-
λάδος κατήλθαν σε 48ωρη απεργία
συµπαράστασης και συνετέλεσαν
αποφασιστικά στην δικαίωσή µου. Ο
αγώνας µου απέβλεπε στην κατοχύ-
ρωση του κύρους και της αξιοπρέ-
πειας του δασκάλου και γενικότερα
στην κάθαρση στο χώρο της Παι-
δείας». Ιδιαίτερα συγκινηµένοι ήταν
οι µικροί µαθητές του Βαγενά, που
µε δάκρυα στα µάτια και µ’ όλη τη
δύναµη της φωνής τους επαναλάµ-
βαναν ρυθµικά συνθήµατα εµπνευ-
σµένα από τη στιγµή, όπως:
– Κερδίσαµε τον δάσκαλο µας!
Τι όµορφο σύνθηµα να το ακούς
απο τους µαθητές σου. ΚΕΡ∆ΙΣΑΜΕ
ΤΟΝ ∆ΑΣΚΑΛΟ ΜΑΣ