Οι Μηχανές Αναζήτησης & το Google

Το Internet είναι το μεγαλύτερο φυσικό δίκτυο που έχει καταφέρει να δημιουργήσει ο ίδιος ο άνθρωπος. Ένα χαοτικό δίκτυο που βασίζεται σε δισεκατομμύρια άνθρωπους και υπολογιστές, ενώ ο αριθμός των πληροφορίων και υπηρεσιών που διατίθονται μέσω αυτού είναι αμέτρητες. Γνωρίζουμε πως με σωστή χρήση, ο κάθε ένας από εμάς μπορεί να απαντήσει σε κάθε ερώτημα που τον απασχολεί και να εντρυφήσει σε ό,τι τον ενδιαφέρει. Να μάθει μέσα σε απειροελάχιστο χρόνο πώς αντιλαμβάνονται και πώς αναπτύσουν το ίδιο ενδιαφέρον με το δικό του σε άλλες περιοχές του πλανήτη μας. Όλο αυτό το θετικό σενάριο όμως βγάζει ένα μεγάλο ερώτημα: Αν στο διαδίκτυο υπάρχουν τόσες πολλές πληροφορίες κι εμείς ενδιαφερόμαστε για ένα μικρό θεματάκι, πώς μπορούμε να ανακαλύψουμε τις ιστοσελίδες εκείνες που αφορούν το θέμα μας;

Σχεδόν όλοι μας γνωρίζουμε τις μηχανές αναζήτησης. Οι μηχανές αναζήτησης αποτελούν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του διαδικτύου όπως το ξέρουμε μέχρι σήμερα. Χωρίς αυτές στην πραγματικότητα είμαστε σχεδόν τυφλοί σε έναν απέραντο κόσμο πληροφορίας όπως ειναι το διαδίκτυο. Οι μηχανές αναζήτησης είναι ένα από τα λίγα εργαλεία που διαθέτουμε για να ανακαλύψουμε πληροφορίες και να αδράξουμε γνώση πάνω στα θέματα που μας αφορούν, χωρίς να σπαταλήσουμε ώρες ψάχνοντας για να τα βρούμε.
Συνήθως οι μηχανές αναζήτησης δεν προβάλλουν πολλές πληροφορίες στην αρχική τους σελίδα εκτός από ένα μεγάλο πεδίο όπου χρήστες μπορούν να πληκτρολογήσουν τις λέξεις κλειδιά για τις οποίες ενδιαφέρονται και να εκτελέσουν μια στοχευμένη αναζήτηση. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα εμφανίζονται τα αποτελέσματα για την αναζήτησή αυτή, χωρισμένα σε πολλές αριθμημένες σελίδες. Για παράδειγμα, εκτελέσαμε μια αναζήτηση για την λέξη «Ελλάδα» στη μηχανή αναζήτησης Google με το ακόλουθο αποτέλεσμα: Περίπου 752.000.000 αποτελέσματα (0,25 δευτερόλεπτα).
Βλέποντας το αποτέλεσμα, όσο εύκολη κι αν ήταν η αρχή χρήσης μιας μηχανής αναζήτησης, οι προβληματισμοί που γεννιούνται είναι αρκετά μεγάλοι:
Πώς η μηχανή αναζήτησης επέστρεψε 752 εκατομμύρια αποτελέσματα μέσα σε 0,25 δευτερόλεπτα;
Πώς θα ανακαλύψουμε μέσα σε τόσα πολλά αποτελέσματα αυτα που πραγματικά μας ενδιαφέρουν;
Με ποια κριτήρια τα αποτελέσματα εμφανίστηκαν με αυτή την σειρά;
Πώς μπορούμε να επιβεβαιώσουμε την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων;
Σαν ένα πρόγραμμα στο σύνολο της, η μηχανή αναζήτησης, αποτελείται από αρκετά κομμάτια. Το κομμάτι εκείνο του προγράμματος που εντοπίζει και καταχωρεί ιστοσελίδες, που είτε εμφανίστηκαν νέες, είτε προ-υπήρχαν και άλλαξαν, ονομάζεται μεταφορικά «αράχνη» (Web Spider). Ένα άλλο βασικό κομμάτι είναι η τεχνολογία αποθήκευσης δεδομένων όπου και καταχωρούνται οι ιστοσελίδες. Από εκεί διατίθονται στο κοινό ως αποτελέσματα για του όρους αναζήτησης τέθηκαν.
Ο τρόπος αποθήκευσης, αλλά και η τεχνολογία με την οποία η μηχανή αναζήτησης επεξεργάζεται και εμφανίζει αποτελέσματα είναι το πραγματικό τεχνολογικό επίτευγμα, σε συνδυασμό με μερικους απλούς κανόνες λογικής. Για παράδειγμα εφ’όσον η κάθε σελίδα δείχνει 10, 50 το πολύ 100 αποτελέσματα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να επιστραφούν 1,7 εκατομμύρια αποτελέσματα με μιάς βάση του παραδείγματος μας. Από την άλλη, όσον αφορά το τεχνολογικό επίτευγμα της αποθήκευσης και διάθεσης των αποτελεσμάτων, φανταστείτε τον όγκο αναζητήσεων από ολόκληρο τον πλανήτη στη μηχανή του Google κάθε μέρα! Ο αριθμός είναι τεράστιος και η τεχνολογία πίσω από το Google το ίδιο.
Η δεύτερη ερώτηση μας ενδιαφέρει περισσότερο. Η απάντηση έχει να κάνει πιο πολύ με εμάς και τον τρόπο που ψάχνουμε, παρά με την μηχανή αναζήτησης. Πρέπει να θυμόμαστε ότι χρησιμοποιούμε ένα πρόγραμμα με κανόνες και γράφουμε όπως μιλάμε. Για παράδειγμα ένα λάθος που συμβαίνει αρκετά, είναι ότι χρησιμοποιούνται σύνδεσμοι και άρθρα μέσα σε προτάσεις που δεν είναι καθόλου χρήσιμα για την αναζήτησή μας. Για παράδειγμα, αν κάποιος θέλει να ψάξει για την έκφραση: «οι εντολές της μηχανής αναζήτησης του google», θα μπορούσε απλά να γράψει «εντολές αναζήτησης google» και να πάρει ένα εντελώς διαφορετικό σετ αποτελεσμάτων!
Τα κριτήρια της σειράς εμφάνισης των αποτελεσμάτων μιας μηχανής αναζήτησης είναι ένα πολύπλευρο θέμα. Κάθε ιστοσελίδα στο διαδίκτυο που είναι ευρέσιμη και εντοπίζεται από τις μηχανές αναζήτησης έχει μια βαθμολογία. Η βαθμολογία αυτή εξαρτάται από διάφορους ποιοτικούς παράγοντες και ελέγχους που γίνονται τις περισσότερες φορές από την ίδια τη μηχανή αναζήτησης. Η λογική με την οποία βαθμολογούνται οι ιστοσελίδες από τη μία αλλάζει διαρκώς, καθώς νέες τεχνολογίες και τεχνοτροπίες εμφανίζονται, και από την αλλη εξαρτάται απλά από την ποιότητα, την εγκυρότητα αλλά και την ανανέωση του περιεχόμενου των σελίδων αυτών.
Τέλος, ο μόνος τρόπος για να είμαστε σίγουροι ότι μια πληροφορία είναι έγκυρη, είναι να ελέγξουμε την πηγή προέλευσης της πληροφορίας. Δυστυχώς, η έννοια του «χαλασμένου τηλέφωνου» στο διαδίκτυο είναι ένα θέμα που ίσως κάποια στιγμή να πρέπει να αντιμετωπιστεί κάπως περισσότερο. Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ του να λέει κάποιος την γνώμη του πάνω σε μια πληροφορία και να αναμεταδίδει την πληροφορία αυτή με την γνώμη του ενσωματωμένη. Είναι στο χέρι μας να μπορούμε καταλάβουμε τις πιο αξιόπιστες πηγές που υπάρχουν γύρω μας, και συνήθως είναι λίγες, για κάθε θέμα. Για παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε, κρατικές υπηρεσίες, πιστοποιημένους οργανισμοί, πανεπιστήμια, ακαδημαικές πηγές κ.α.
Αν εξαιρέσουμε την αξιόπιστη δημοσιογραφία, τότε μπορεί πολύ εύκολα να γίνει χρήση του διαδικτύου για προπαγάνδα, παραπληροφόρηση, κουτσομπολιό ακόμα και για πλάκα. Και αν δεν είμαστε ικανοί να τα αναγνωρίσουμε, δεν μπορεί να μας προστατέψει από αυτό καμία μηχανή αναζήτησης.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Πήγαινε στην κορυφή